Қолөнер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB |
|||
1-жол: | 1-жол: | ||
[[ |
[[Сурет:Қолөнер буйымы.jpg|thumb|Қазақ қолөнер бұйымдары]]'''Қолөнер'''<ref name="source1">Қазақ энциклопедиясы</ref>, қолданбалы өнер – дәстүрлі тұтыну және сәндік бұйымдарын жасайтын ұсақ [[өндіріс]]. Қолөнершілер негізінен табиғи шикізаттарды пайдаланып, қарапайым еңбек құралдарының көмегімен көркем композицияның шешімімен тұрмысқа қажетті мүліктер, музыкалық аспаптар, қару-жарақ, құрал-саймандар жасайды. Әрбір қолөнер туындысы өз заманының материалдық мәдениетінің үлгісі және халық талғамының, әлеуметтік қоғамдық жағдайының, діни сенімінің, салт-дәстүрінің нақтылы көрінісі.<br /> |
||
[[Қазақстан |
[[Қазақстан]]да көшпелі [[шаруашылық]]тың қажетіне сай қолөнершілер [[мал]] шаруашылығына керекті [[желі]], [[шылбыр]], [[ноқта]], [[бұршақ]], [[жүген]], [[құрық]], [[бұғалық]], [[тұсау]],[[өре]], [[шідер]], [[кісен]], [[қада]], [[ер-тұрман]]дар жасаумен шұғылданды. Олар [[құм]]нан, тастан, саздан [[құмыра]], [[көзе]], [[ыдыс-аяқ]]; [[мүйіз]]ден, [[сүйек]]тен, [[мал]] мен [[аң]] терісінен, [[ағаш]]тан әшекейленген нақышты дүние-мүлік, [[домбыра]], [[қобыз]], [[сыбызғы]], [[шаңқобыз]] сияқты [[музыка]] аспаптарын; [[темір]]ден, [[мыс]]тан [[қылыш]], [[найза]], [[қанжар]], [[айбалта]], [[күрзі]] секілді құрал, қару жасады. Қазақ халқының қолөнерінде [[киіз үй]] жабдықтарын, ағаш төсек жасау, түйін түю, ши орау, [[кесте]] тігу, өрмек тоқу, киіз басу, сондай-ақ [[моншақ]], [[білезік]], [[сақина]], [[сырға]], [[алқа]], [[шолпы]] сияқты зергерлік бұйымдар жасау кең дамыды.<ref>Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8</ref> |
||
[[Сурет:Қолөнер. Қазақы ер.jpg|200px]] |
[[Сурет:Қолөнер. Қазақы ер.jpg|200px]] |
||
12-жол: | 12-жол: | ||
Таныстырып өздерін өтсе дейміз. |
Таныстырып өздерін өтсе дейміз. |
||
==Дереккөздерттер== |
|||
==Пайдаланған әдебиетттер== |
|||
<references/> |
<references/> |
||
<br/> |
<br/> |
13:14, 2014 ж. сәуірдің 29 кезіндегі нұсқа
Қолөнер[1], қолданбалы өнер – дәстүрлі тұтыну және сәндік бұйымдарын жасайтын ұсақ өндіріс. Қолөнершілер негізінен табиғи шикізаттарды пайдаланып, қарапайым еңбек құралдарының көмегімен көркем композицияның шешімімен тұрмысқа қажетті мүліктер, музыкалық аспаптар, қару-жарақ, құрал-саймандар жасайды. Әрбір қолөнер туындысы өз заманының материалдық мәдениетінің үлгісі және халық талғамының, әлеуметтік қоғамдық жағдайының, діни сенімінің, салт-дәстүрінің нақтылы көрінісі.
Қазақстанда көшпелі шаруашылықтың қажетіне сай қолөнершілер мал шаруашылығына керекті желі, шылбыр, ноқта, бұршақ, жүген, құрық, бұғалық, тұсау,өре, шідер, кісен, қада, ер-тұрмандар жасаумен шұғылданды. Олар құмнан, тастан, саздан құмыра, көзе, ыдыс-аяқ; мүйізден, сүйектен, мал мен аң терісінен, ағаштан әшекейленген нақышты дүние-мүлік, домбыра, қобыз, сыбызғы, шаңқобыз сияқты музыка аспаптарын; темірден, мыстан қылыш, найза, қанжар, айбалта, күрзі секілді құрал, қару жасады. Қазақ халқының қолөнерінде киіз үй жабдықтарын, ағаш төсек жасау, түйін түю, ши орау, кесте тігу, өрмек тоқу, киіз басу, сондай-ақ моншақ, білезік, сақина, сырға, алқа, шолпы сияқты зергерлік бұйымдар жасау кең дамыды.[2] Сурет:Қолөнер. Қазақы ер.jpg
Қолөнерші
Өнер қуып арулар өтер дейміз,
Біз басына өнері жетер дейміз
Сайысқа келген 4 ару кезектесіп,
Таныстырып өздерін өтсе дейміз.
Дереккөздерттер
- ↑ Қазақ энциклопедиясы
- ↑ Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
Артамонов М.И., Сокровища саков, М., 1973;
Арғынбаев К., Қазақ халқының қолөнері, А., 1987.
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |