Кордоба халифаты: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB |
ш бот: избранная статья ar:الدولة الأموية في الأندلس; косметические изменения |
||
| 31-жол: | 31-жол: | ||
'''Кордова хилафаты''' – [[Пиреней түбегі]]нде [[929 – 1031 жылдар]] аралығында салтанат құрған [[мұсылман]] мемлекеті. Пиреней түбегін [[арабтар]] мен [[берберлер]] жаулап алғаннан кейін [[Кордоба әмірлігі]] ([[756 – 929 жылдары]]) құрылып, астанасы Кордоба қаласы болған. [[Абдуррахман II]] [[929 ж.]] өзін [[халифа]] деп жариялағандықтан әмірлік Кордова хилафатына айналды. Кордова хилафаты [[10 ғ.|10 ғасырдың]] аяғы мен [[11 ғасыр]]дың басында аса қуатты мемлекет болды. Кордова хилафаты билеушілері жікшілдік пиғылдағы араб-бербер тайпа көсемдерін талқандап, түбектегі [[Христиандық|христиан]] мемлекеттерімен жүргізілген соғыстарда үлкен жеңістерге жетті. Нәтижесінде Кордова хилафаты саяси-экономикалық жағынан айтарлықтай нығайып, сауда мен мәдениеттің өркендеуіне кең жол ашылды. Бірақ билеушілер арасында үздіксіз болып тұратын тақ таластары ел ішінде өзара соғыстар туғызды. Соғыстар кезінде бай қалалар қирап, егіншілікпен айналысқан аймақтар қаңырап бос қалды. [[1031]] ж. Кордова хилафаты бірнеше ұсақ әмірліктерге бөлініп кетті. |
'''Кордова хилафаты''' – [[Пиреней түбегі]]нде [[929 – 1031 жылдар]] аралығында салтанат құрған [[мұсылман]] мемлекеті. Пиреней түбегін [[арабтар]] мен [[берберлер]] жаулап алғаннан кейін [[Кордоба әмірлігі]] ([[756 – 929 жылдары]]) құрылып, астанасы Кордоба қаласы болған. [[Абдуррахман II]] [[929 ж.]] өзін [[халифа]] деп жариялағандықтан әмірлік Кордова хилафатына айналды. Кордова хилафаты [[10 ғ.|10 ғасырдың]] аяғы мен [[11 ғасыр]]дың басында аса қуатты мемлекет болды. Кордова хилафаты билеушілері жікшілдік пиғылдағы араб-бербер тайпа көсемдерін талқандап, түбектегі [[Христиандық|христиан]] мемлекеттерімен жүргізілген соғыстарда үлкен жеңістерге жетті. Нәтижесінде Кордова хилафаты саяси-экономикалық жағынан айтарлықтай нығайып, сауда мен мәдениеттің өркендеуіне кең жол ашылды. Бірақ билеушілер арасында үздіксіз болып тұратын тақ таластары ел ішінде өзара соғыстар туғызды. Соғыстар кезінде бай қалалар қирап, егіншілікпен айналысқан аймақтар қаңырап бос қалды. [[1031]] ж. Кордова хилафаты бірнеше ұсақ әмірліктерге бөлініп кетті. |
||
==Тарихы== |
== Тарихы == |
||
756 – 1031 жж. болған мемлекет - [[Кордоба]], Хилафатының елордасы өз уақыта Еуропаның ең үлкен және байлық қаласы болды. |
756 – 1031 жж. болған мемлекет - [[Кордоба]], Хилафатының елордасы өз уақыта Еуропаның ең үлкен және байлық қаласы болды. |
||
[[Сурет:Plaza de la corredera.JPG|thumb|left|Кордоба қаласы]] |
[[Сурет:Plaza de la corredera.JPG|thumb|left|Кордоба қаласы]] |
||
7 ғасырда араблар солтүстік [[Африка]]дан [[Испания]]ға келіп, Кордоба Хилафаты орнатылған. Осы уақыта солтүстік Испания, және Португалияда Христиан патшалықтар: [[Арагон]], [[Кастилия]], [[Наварра]] және [[Астурия]] болды, олар арабтармен жаугершілік күресу — «Reconquista» (ұрып өзіне қарату) басталды. «Reconquista» 722 ж. Ковадонга шайқасымен басталды, христанлар жеңіс алып, Астурия патшалығы жасады. Сондықтан араблар пиреней тауларға кеттіп, фрасиамен соғысу бастады. 1469 ж. Кастилия мен Арагон патшалықтар бірлесті, және бір мемлекет – Испания істеді. [[1492]] ж. христиандар ең соңғы мұсылман мемлекеті – [[Гранада]] патшалығын басып алды. |
7 ғасырда араблар солтүстік [[Африка]]дан [[Испания]]ға келіп, Кордоба Хилафаты орнатылған. Осы уақыта солтүстік Испания, және Португалияда Христиан патшалықтар: [[Арагон]], [[Кастилия]], [[Наварра]] және [[Астурия]] болды, олар арабтармен жаугершілік күресу — «Reconquista» (ұрып өзіне қарату) басталды. «Reconquista» 722 ж. Ковадонга шайқасымен басталды, христанлар жеңіс алып, Астурия патшалығы жасады. Сондықтан араблар пиреней тауларға кеттіп, фрасиамен соғысу бастады. 1469 ж. Кастилия мен Арагон патшалықтар бірлесті, және бір мемлекет – Испания істеді. [[1492]] ж. христиандар ең соңғы мұсылман мемлекеті – [[Гранада]] патшалығын басып алды. |
||
== Дереккөздер== |
== Дереккөздер == |
||
<references/>[[Қазақ Энциклопедиясы]], 11 - том |
<references/>[[Қазақ Энциклопедиясы]], 11 - том |
||
| 44-жол: | 44-жол: | ||
[[Санат:Хилафаттар]] |
[[Санат:Хилафаттар]] |
||
{{Link |
{{Link FA|ar}} |
||
06:35, 2014 ж. шілденің 26 кезіндегі нұсқа
| {{{атауы}}} | ||||
| ||||
|---|---|---|---|---|
Кордова хилафаты – Пиреней түбегінде 929 – 1031 жылдар аралығында салтанат құрған мұсылман мемлекеті. Пиреней түбегін арабтар мен берберлер жаулап алғаннан кейін Кордоба әмірлігі (756 – 929 жылдары) құрылып, астанасы Кордоба қаласы болған. Абдуррахман II 929 ж. өзін халифа деп жариялағандықтан әмірлік Кордова хилафатына айналды. Кордова хилафаты 10 ғасырдың аяғы мен 11 ғасырдың басында аса қуатты мемлекет болды. Кордова хилафаты билеушілері жікшілдік пиғылдағы араб-бербер тайпа көсемдерін талқандап, түбектегі христиан мемлекеттерімен жүргізілген соғыстарда үлкен жеңістерге жетті. Нәтижесінде Кордова хилафаты саяси-экономикалық жағынан айтарлықтай нығайып, сауда мен мәдениеттің өркендеуіне кең жол ашылды. Бірақ билеушілер арасында үздіксіз болып тұратын тақ таластары ел ішінде өзара соғыстар туғызды. Соғыстар кезінде бай қалалар қирап, егіншілікпен айналысқан аймақтар қаңырап бос қалды. 1031 ж. Кордова хилафаты бірнеше ұсақ әмірліктерге бөлініп кетті.
Тарихы
756 – 1031 жж. болған мемлекет - Кордоба, Хилафатының елордасы өз уақыта Еуропаның ең үлкен және байлық қаласы болды.
7 ғасырда араблар солтүстік Африкадан Испанияға келіп, Кордоба Хилафаты орнатылған. Осы уақыта солтүстік Испания, және Португалияда Христиан патшалықтар: Арагон, Кастилия, Наварра және Астурия болды, олар арабтармен жаугершілік күресу — «Reconquista» (ұрып өзіне қарату) басталды. «Reconquista» 722 ж. Ковадонга шайқасымен басталды, христанлар жеңіс алып, Астурия патшалығы жасады. Сондықтан араблар пиреней тауларға кеттіп, фрасиамен соғысу бастады. 1469 ж. Кастилия мен Арагон патшалықтар бірлесті, және бір мемлекет – Испания істеді. 1492 ж. христиандар ең соңғы мұсылман мемлекеті – Гранада патшалығын басып алды.
Дереккөздер
Қазақ Энциклопедиясы, 11 - том
| ||||||||||
