Жәнібек сұлтан: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш →‎Дереккөздер: clean up, replaced: Пайдаланған әдебиттер → Дереккөздер using AWB
18-жол: 18-жол:
{{Суретсіз мақала}}
{{Суретсіз мақала}}



[[Санат:Қазақстан тұлғалары]]





19:41, 2014 ж. желтоқсанның 23 кезіндегі нұсқа

Жәнібек сұлтан - 18 ғасырда өмір сүрген қазақ сұлтаны, Нұралы ханның күйеу баласы, Ресейге бірнеше рет елші ретінде сапар шеккен. Әбілқайыр хан Барақтың қолынан қаза тапқаннан кейін (1748) Орынбордағы патша әкімшілігі Нұралыны хан ретінде таныды. Мұны бүкіл халыққа мойындату үшін әкімшілік Петербургтегі патша сарайына арнаулы елшілік жіберуін мақұл деп тапты. Бұл міндетті Кіші жүз шонжарлары Жәнібек сұлтанға жүктеді. Елшілік сапары (1748-1749) нәтижесінде патша үкіметі Нұралыны ресми түрде хан жариялап, оған арнайы грамота тапсырды. 18 ғасырдың орта шенінде патша өкіметінің отарлау саясатының күшейе түсуі салдарынан Кіші жүзде жер мәселесі шиеленісті. Бұған 1756 жылғы патша жарлығы себепші болды. Жарлық бойынша Кіші жүз қазақтарының өз малын Жайықтың оң жағына («ішкі жақ») жаюына тыйым салынды. Осы мәселені қазақ қауымдарының пайдасына шешу мақсатымен Жәнібек сұлтан 2 рет (1752, 1762) Петербургке барып қайтты. Патша үкіметі Жайық казак-орыстарының мүддесін қорғап, қазақ елшілерінің талап-тілектерін шешуден үзілді-кесілді бас тартты.[1]

Дереккөздер

  1. Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8