Ақкіс: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш →Дереккөздер: clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
| 20-жол: | 20-жол: | ||
'''Ақкіс''' ({{lang-la|Mustela erminea}}) – [[сусар]] тұқымдасына жататын жыртқыш аң. [[Қазақстан]]ның солтүстіктегі орманды-далалы аймақтарында, оңтүстік және оңтүстік-шығыстағы тауларында кездеседі. Қоныс таңдамайды. Ол өзен-көл бойында, бұталы ағаш арасында, сай-салаларда, тау бөктерлерінде жиі ұшырайды. Дене тұрқы 16 – 30 см, құйрығының ұзындығы 6 – 12 см, салм. 120 – 370 г. Жазда арқасы мен бүйірі қоңыр, бауыры ақ түсті болса, қыста денесінің жүні аппақ келеді. Өзіне ұқсас ақ қалақтан айырмашылығы – құйрығының ұшы қара болады. А. негізінен тоқалтістермен, су тышқандарымен, [[бақа]], [[кесіртке]], [[балық]], ондатрлармен және сондай-ақ ұсақ [[жәндік]]термен қоректенеді. Азығын аулауға көбіне түнде шығады. Ақпан – мамырда ұйығып, 9 айдан соң 8 – 9-дан күшіктейді. А. жылына екі рет – көктем мен күзде түлейді. Терісі бағалы болғандықтан ауланады. Зиянды [[кеміргіштер]]мен қоректенгендіктен ауыл және [[орман]] шаруашылығына да едәуір пайдасын тигізеді. |
'''Ақкіс''' ({{lang-la|Mustela erminea}}) – [[сусар]] тұқымдасына жататын жыртқыш аң. [[Қазақстан]]ның солтүстіктегі орманды-далалы аймақтарында, оңтүстік және оңтүстік-шығыстағы тауларында кездеседі. Қоныс таңдамайды. Ол өзен-көл бойында, бұталы ағаш арасында, сай-салаларда, тау бөктерлерінде жиі ұшырайды. Дене тұрқы 16 – 30 см, құйрығының ұзындығы 6 – 12 см, салм. 120 – 370 г. Жазда арқасы мен бүйірі қоңыр, бауыры ақ түсті болса, қыста денесінің жүні аппақ келеді. Өзіне ұқсас ақ қалақтан айырмашылығы – құйрығының ұшы қара болады. А. негізінен тоқалтістермен, су тышқандарымен, [[бақа]], [[кесіртке]], [[балық]], ондатрлармен және сондай-ақ ұсақ [[жәндік]]термен қоректенеді. Азығын аулауға көбіне түнде шығады. Ақпан – мамырда ұйығып, 9 айдан соң 8 – 9-дан күшіктейді. А. жылына екі рет – көктем мен күзде түлейді. Терісі бағалы болғандықтан ауланады. Зиянды [[кеміргіштер]]мен қоректенгендіктен ауыл және [[орман]] шаруашылығына да едәуір пайдасын тигізеді. |
||
== Галерея == |
|||
<gallery mode="packed" heights="160px"> |
|||
Сурет:Горностай на снегу.JPG|<center> [[Іле Алатау]]ыдағы ақкіс |
|||
Сурет:Горностай выглядывает из снега.JPG|<center>Қарда отырған ақкіс<br />[[Іле Алатау]] |
|||
Сурет:Прикормленный туристами горностай.JPG|<center>Адамның қолынан қара нан алған ақкіс<br />[[Іле Алатау]] |
|||
</gallery> |
|||
== Дереккөздер == |
== Дереккөздер == |
||
*[[Қазақ Энциклопедиясы]] |
*[[Қазақ Энциклопедиясы]] |
||
12:14, 2015 ж. ақпанның 15 кезіндегі нұсқа
| Ақкіс | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Амандық күйі | ||||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||||
| Mustela erminea Линней, 1758 | ||||||||||||||||
 Ареал
(жасыл - байырғы, қызыл - жерсінген) |
Ақкіс (лат. Mustela erminea) – сусар тұқымдасына жататын жыртқыш аң. Қазақстанның солтүстіктегі орманды-далалы аймақтарында, оңтүстік және оңтүстік-шығыстағы тауларында кездеседі. Қоныс таңдамайды. Ол өзен-көл бойында, бұталы ағаш арасында, сай-салаларда, тау бөктерлерінде жиі ұшырайды. Дене тұрқы 16 – 30 см, құйрығының ұзындығы 6 – 12 см, салм. 120 – 370 г. Жазда арқасы мен бүйірі қоңыр, бауыры ақ түсті болса, қыста денесінің жүні аппақ келеді. Өзіне ұқсас ақ қалақтан айырмашылығы – құйрығының ұшы қара болады. А. негізінен тоқалтістермен, су тышқандарымен, бақа, кесіртке, балық, ондатрлармен және сондай-ақ ұсақ жәндіктермен қоректенеді. Азығын аулауға көбіне түнде шығады. Ақпан – мамырда ұйығып, 9 айдан соң 8 – 9-дан күшіктейді. А. жылына екі рет – көктем мен күзде түлейді. Терісі бағалы болғандықтан ауланады. Зиянды кеміргіштермен қоректенгендіктен ауыл және орман шаруашылығына да едәуір пайдасын тигізеді.
Галерея
-
Іле Алатауыдағы ақкіс -
Қарда отырған ақкіс
Іле Алатау -
Адамның қолынан қара нан алған ақкіс
Іле Алатау
Дереккөздер
- ↑ Reid, F. & Helgen, K. (2008). Mustela erminea. In: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 21 March 2009. Database entry includes a brief justification of why this species is of least concern
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
|
Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |