Ділмәр сөз: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш Нұрлан Рахымжанов Ділмәр Сөз бетін Ділмәр сөз бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)
1-жол: 1-жол:
'''Ділмәр сөз''', ''қ а н а т т ы сөз'',
'''Ділмәр сөз''', ''қ а н а т т ы сөз'',
[[афоризм]] (грек. aphorismos - қысқа нақыл) - ғибрат түрінде айтылатын бейнелі сөз. Афоризмнің
[[афоризм]] (грек. aphorismos - қысқа нақыл) - ғибрат түрінде айтылатын бейнелі сөз. Афоризмнің
баламасы ретіндегі ділмәр сөз терминін [[Байтұрсынұлы, Ахмет .Байтұрсынұлы]] енгізді. Ал
баламасы ретіндегі ділмәр сөз терминін [[Ахмет Байтұрсынұлы]] енгізді. Ал, [[Шәкерім Құдайбердіұлы]] "мәнді сөздер" деп атаған. Ділмәр сөз ойды жинақтап, тереңдетіп, салмақты,
өрнекті, кестелі айтуға, мейлінше қысқа, түйінді тұжырымға, өткір мәнерлілікке, парасатты пайымға негізделеді. Мұндай үлгілі, дарынды сөздердің "тігісі жатық", [[мақал-мәтелдер]]ден ерекшелігі - оның авторы белгілі. Әлемдік сөз өнерінде Ділмәр сөздің өзіндік тарихы бар. Ділмәр сөз көне заманның ойшылдары [[Платон]], [[Аристотель]], [[Гераклит]]тен бастала тұра, туған халқымыздың әдеби-көркем мұраларында, әдебиет классиктерінің туындыларында да кездеседі.
[[Шәкерім Құдайбердіұлы]] "мәнді
Мысалы, "Бақпен асқан патшадан, Мимен асқан қара артық, Сақалын сатан кәріден, Еңбегін сатқан бала артық" ([[Абай]]). Ділмәр сөздер:
сөздер" деп атаған. Ділмәр сөз ойды
жинақтап, тереңдетіп, салмақты,
өрнекті, кестелі айтуға, мейлінше
қысқа, түйінді тұжырымға, өткір
мәнерлілікке, парасатты пайымға
негізделеді. Мұндай үлгілі, дарынды сөздердің "тігісі жатық", [[мақал-мәтелдер]]ден ерекшелігі - оның авторы белгілі. Әлемдік сөз өнерінде
Ділмәр сөздің өзіндік тарихы бар. Ділмәр сөз көне
заманның ойшылдары [[Платон]], [[Аристотель]], [[Гераклит]]тен бастала тұра,
туған халқымыздың әдеби-көркем
мұраларында, әдебиет классиктерінің туындыларында да кездеседі.
Мысалы, "Бақпен асқан патшадан, Мимен асқан қара артық, Сақалын сатан кәріден, Еңбегін сатқан бала
артық" ([[Абай]]). Ділмәр сөздер:


а) отан, халық, [[дәуір]]ге;
а) отан, халық, [[дәуір]]ге;

ә) оқу-білім, ғылым-[[өнер]]ге;
ә) оқу-білім, ғылым-[[өнер]]ге;

б) ақыл-[[парасат]], арман-мақсат, [[үміт]]-тілекке;
б) ақыл-[[парасат]], арман-мақсат, [[үміт]]-тілекке;

в) адамгершілікті асыл [[қасиет]]терге;
в) адамгершілікті асыл [[қасиет]]терге;

г) достық, махаббат, ұрпақ, өмір, уақыт, ата-ана тәрбиесіне, мінез ерекшеліктеріне қатысты жасалады.<ref>“ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6</ref>
г) достық, махаббат, ұрпақ, өмір, уақыт, ата-ана тәрбиесіне, мінез ерекшеліктеріне қатысты жасалады.<ref>“ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6</ref>



17:52, 2015 ж. ақпанның 23 кезіндегі нұсқа

Ділмәр сөз, қ а н а т т ы сөз, афоризм (грек. aphorismos - қысқа нақыл) - ғибрат түрінде айтылатын бейнелі сөз. Афоризмнің баламасы ретіндегі ділмәр сөз терминін Ахмет Байтұрсынұлы енгізді. Ал, Шәкерім Құдайбердіұлы "мәнді сөздер" деп атаған. Ділмәр сөз ойды жинақтап, тереңдетіп, салмақты, өрнекті, кестелі айтуға, мейлінше қысқа, түйінді тұжырымға, өткір мәнерлілікке, парасатты пайымға негізделеді. Мұндай үлгілі, дарынды сөздердің "тігісі жатық", мақал-мәтелдерден ерекшелігі - оның авторы белгілі. Әлемдік сөз өнерінде Ділмәр сөздің өзіндік тарихы бар. Ділмәр сөз көне заманның ойшылдары Платон, Аристотель, Гераклиттен бастала тұра, туған халқымыздың әдеби-көркем мұраларында, әдебиет классиктерінің туындыларында да кездеседі. Мысалы, "Бақпен асқан патшадан, Мимен асқан қара артық, Сақалын сатан кәріден, Еңбегін сатқан бала артық" (Абай). Ділмәр сөздер:

а) отан, халық, дәуірге; ә) оқу-білім, ғылым-өнерге; б) ақыл-парасат, арман-мақсат, үміт-тілекке; в) адамгершілікті асыл қасиеттерге; г) достық, махаббат, ұрпақ, өмір, уақыт, ата-ана тәрбиесіне, мінез ерекшеліктеріне қатысты жасалады.[1]

Дереккөздер

  1. “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6