Чарли Чаплин: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш →Эпизоттық рөлдері: уикилендіру |
ш →«Mutual» студиясының фильмдері: уикилендіру |
||
507-жол: | 507-жол: | ||
|- |
|- |
||
|1916 |
|1916 |
||
|Бір тәңертең |
|||
| |
|||
|One A.M. |
|One A.M. |
||
|Solo |
|Solo |
17:23, 2015 ж. наурыздың 14 кезіндегі нұсқа
Чарли Чаплин | |
Charlie Chaplin | |
«Кішкентей қаңғыбас» образындағы Чаплин | |
Жалпы мағлұмат | |
---|---|
Туған кездегі есімі |
Чарльз Спенсер Чаплин |
Туған күні | |
Туған жері | |
Қайтыс болған күні |
25 желтоқсан 1977 (88 жас) |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | |
Мамандығы |
актёр, кинорежиссёр, сценарист, кинопродюсер, кинокомпозитор |
Белсенді жылдары | |
Марапаттары | |
IMDb |
Сэр Чарльз Спенсер (Чарли) Чаплин (ағылш. Sir Charles Spencer «Charlie» Chaplin; 16 сәуір 1889, Лондон қ. — 25 желтоқсан 1977, Швейцария, Корсье-сюр-Веве) — Англияның әйгілі киноактері, кинорежиссері, сценарийшісі, композиторы әрі продюсері. Ол алғашында киноактер және соғысқа қарсы азамат ретінде өз шығармашылығын бастаған және біртіндеп әлемге танылып, әйгілі Бастер Китон, Гарольд Ллойд үшеуі "әлемнің ең таңдаулы үш комигі" деп аталған.
Чарльз Чаплин сыртқы келбеті қаңғыбасқа, ішкі жан дүниесі мырзалық сипатқа ие Чарли образын жасады. Үстінде тар костюмі, кең шалбары бар, аяғына дәу етік, басына дөңгелек қалпақ киіп, қолына бамбұк таяқ ұстаған, кішкентай мұрты бар Чарлидің бейнесін сомдады. Кейін көптеген әйгілі өнер иелері осы образды еліктеп, оның актерлік шеберлігінен үлгі алған болатын.
Чарльз Чаплин дыбыссыз кино заманында қабілеті жұрттан асқан, ықлалы зор тұлға болды. Ол өзі сценариді жазып, өзі ойнап, өзі жетекші композиторлық жасап, өзі продюсер бола білді. Англияның үлкен сахналарында өнер көрсетуден бастап, 88 жасында қайтыс болғанға дейін 70 жыл шығармашылық еңбектенуді үздіксіз жалғастырған. Ол Диккенстік Лондонда жастық өмірін бастаған, голливудтың таңдаулы актері ретінде кино өнеркәсіпі заманының танымал майталманына айналды, тірі кезінде-ақ әлемдегі бірегей мәдениет символдарының біріне айналды.
Өмірбаяны
1914 жылдан бастап өзін режиссерлік қырынан көрсете бастап, түсіп жүрген фильмдерінің сценарийін өзі жазған. 1919 жылы Чаплин Мэри Пикфорд, Дуглас Фэрбенкс және Дэвид Гриффитпен бірге United Artists киностудия-сын құрған. Ол көптеген сыйлықтардың иегері.
Шығармашылық жолы
1897 жылдан мюзик-холл сахнасында, ал 1907–1942 жылы Ф. Карго жетекшілік еткен пантомима театрында ойнап, актерлік өнер шеберлігін жетілдірді. Әсіресе, ол мұнда мюзик-холлдың талабына орай пластика мен пантомима өнерін үздік меңгерді. Кинодағы актерлік және режисерлік өнер жолын 1914 жылы АҚШ-та бастады. Қойған фильмдерінің сценарийлерін де өзі жазды.
Бірқатар фильмдерінде (“Қаңғыбас”, “Банк”, 1915; “Тыныш көше”, “Иммигрант”, “Ит өмір”, “Иыққа!”, 1917–1918) лирикалық және комедиялық бояуды шебер шендестіре отырып, “кішкене адамның” есте қалар жиынтық бейнесін жасады. Пантомима мен комедия өнерін жан-жақты дамыта отырып, өз орнымен пайдалану арқылы “Нәресте” (1920) мен “Алтынның әлегі” (1925) фильмінде ақша билеген ортадағы қорғансыз жандардың азапты ауыр өмір-тұрмысын бейнеледі. Ол көп қиындықтардан кейін 1922 жылы “Чарлз Чаплин фильм корпорейшен” деген атпен кинофирма ұйымдастырды. “Париж қызы” фильмін (1921) қоюмен өзінің кинода психологиялық драма жасаудың шебері екенін байқатты. Әсіресе, “Пилигрим” (1922) және “Цирк” (1928) фильмінде әділетсіздік жайлаған астамшыл, қатыгез қоғамға тән өтірік пен өсекті, кертартпалық пен мешеулікті, екіжүзділік пен сатқындықты өткір сынға алды.
1931 жылы қойған “Үлкен қаланың оттары” фильмімен режиссер шығармашылығының жаңа кезеңі басталды. Осы жылдары Чарли “кішкене адамның” психологиялық мінез-күйін тереңдетіп, барынша әлеуметтік мәселелерге ден қойды.
“Жаңа кезең” (1935) фильмінде жұмысшылар еңбегін қанаушылықтың антигуманистік табиғатын ашып көрсетті. “Ұлы диктатор” (1941) фильмінде фашияттік диктатура сатиралық тұрғыда бейнеленді. Бұл фильм Чаплиннің идеялық жағынан өсу эволюциясын айқындай түсті. 2-дүниежүзілік соғыстан кейін пессимистік сарында “Месье Верду” (1947) фильмін жасады. 1952 жылы АҚШ-та қойылған соңғы фильмі “Рампа оттары” кинокартинасында адамның асқақ сезімдерін паш етті. Реакциялық топтардың қудалауына ұшыраған Чаплин отбасымен Веве қаласынана (Швейцария) қоныс аударды.
Англияда “Король Нью-Йоркте” (1957) және “Гонконгтен келген граф әйелі” (1967) атты сатиралық-романтикалық кинокартиналарын қойып, суреткерлік дарын табиғатының жаңа бір қырын танытты. Оның шығарм. АҚШ-тың реалистік кино өнерінің қалыптасуына игі ықпал жасаумен қатар, дүниежүз. кинокомедияның дамуына да мол үлес қосты. 1954 жылы Халықар. Бейбітшілік сыйлығын алды.
Фильмографиясы
Толықметражды фильмдер
Жыл | Атауы | Ағылшынша атауы | Өзге аттары | Қызметі |
1914 | «Бүлінген Романтика» | Tillie's Punctured Romance | For the Love of Tillie / Marie's Millions / Tillie's Big Romance / Tillie's Nightmare | актер |
1917 | «Тыныш көше» | Easy Street | актер | |
1918 | «Иттің өмірі» | A Dog's Life | актер | |
1921 | «Бала» | The Kid | продюсер, режиссер, сценарист, актер, монтажер | |
1923 | «Париждік әйел» | A Woman of Paris | продюсер, режиссер, сценарист, актер, монтажер | |
1925 | Алтын қазу | The Gold Rush | продюсер, режиссер, сценарист, актер, монтажер | |
1926 | Теңіз әйелі | A Woman of the Sea | продюсер | |
1928 | Циркте | The Circus | продюсер, режиссер, сценарист, актер, монтажер | |
1928 | Жұртқа көрсету | Show People | ||
1931 | Қала жарығы | City Lights | City Lights: A Comedy Romance in Pantomime | продюсер, режиссер, сценарист, актер, монтажер, композитор |
1936 | Жаңа уақыт | Modern Times | The Masses | продюсер, режиссер, сценарист, актер, композитор |
1940 | Ұлы Диктатор | The Great Dictator | The Dictator | продюсер, режиссер, сценарист, актер, композитор |
1947 | Месье Верду | Monsieur Verdoux | A Comedy of Murders / The Ladykiller | продюсер, режиссер, сценарист, актер, композитор |
1947 | Өзегі жарқын | Limelight | продюсер, режиссер, сценарист, актер, композитор | |
1957 | Нью-Йорктегі патша | A King in New York | продюсер, режиссер, сценарист, актер, композитор | |
1967 | Гонконгтен келген Графиня | A Countess From Hong Kong | продюсер, режиссер, сценарист, актер (камео), композитор |
Қысқа метражды фильмдер
«Keystone» студиясының фильмдері
Жыл | Атауы | Ағылшынша атауы | Басқа аттары |
1914 | Making a Living | A Busted Johnny / Troubles / Doing His Best / Take My Picture | |
1914 | Kid Auto Races at Venice | The Children’s Automobile Race / Kid’s Auto Race / The Pest | |
1914 | Mabel’s Strange Predicament | Hotel Mixup / Pajamas | |
1914 | Between Showers | Charlie and the Umbrella / The Flirts / Between Shaves / In Wrong Thunder and Lightning / A Rainy Day | |
1914 | A Film Johnnie | Charlie at the Studio / Charlie the Actor / Film Johnny / Million Dollar Job / Movie Nut | |
1914 | Tango Tangles | Charlie’s Recreation / Music Hall | |
1914 | His Favorite Pastime | The Bonehead / Charlie Is Thirsty / Charlie’s Reckless Fling / The Reckless Fling | |
1914 | Cruel, Cruel Love | Lord Helpus | |
1914 | The Star Boarder | The Fatal Lantern / The Hash-House Hero / In Love with His Landlady / The Landlady’s Pet | |
1914 | Mabel at the Wheel | His Daredevil Queen / A Hot Finish | |
1914 | Twenty Minutes of Love | Cops and Watches / He Loves Her So / Love-Friend | |
1914 | Caught in а Cabaret | Charlie the Waiter / Faking with Society / Jazz Waiter / Prime Minister Charlie / The Waiter | |
1914 | Caught in the Rain | At It Again / In the Park / Who Got Stung? | |
1914 | Қарбалас күн | A Busy Day | Busy as Can Be / Lady Charlie / Militant Suffragette |
1914 | The Fatal Mallet | Hit Him Again / The Pile Driver / The Rival Suitors | |
1914 | Her Friend the Bandit | Mabel’s Flirtation / A Thief Catcher | |
1914 | Нокаут | The Knockout | Counted Out / The Pugilist |
1914 | Mabel’s Busy Day | Charlie and the Sausages / Hot Dog Charlie / Hot Dogs / Love and Lunch | |
1914 | Mabel’s Married Life | The Squarehead / When You’re Married | |
1914 | Laughing Gas | Busy Little Dentist / The Dentist / Down and Out / Laffing Gas / Tuning His Ivories | |
1914 | The Property Man | Charlie on the Boards / Getting His Goat / Props / The Rustabout / Vamping Venus | |
1914 | The Face on the Bar Room Floor | The Ham Actor / The Ham Artist | |
1914 | Recreation | Spring Fever | |
1914 | The Masquerader | The Female Impersonator / The Female / The Perfumed Lady / The Picnic / Putting One Over | |
1914 | His New Profession | The Good for Nothing / Helping Himself | |
1914 | The Rounders | Going Down / The Love Thief / Oh, What а Night / Revelry / Tip, Tap, Toe / Two of а Kind | |
1914 | The New Janitor | The Blundering Boob / The New Porter / The Porter | |
1914 | Those Love Pangs | Busted Hearts / Oh, You Girls / The Rival Mashers | |
1914 | Dough and Dynamite | The Cook / The Doughnut Designer / The New Cook | |
1914 | Gentlemen of Nerve | Charlie at the Races / Some Nerve | |
1914 | His Musical Career | Charlie as а Piano Mover / Musical Tramps / The Piano Movers | |
1914 | His Trysting Place | Family Home / Family House / The Henpecked Spouse / His Trysting Places / The Ladies Man / Very Much Married | |
1914 | Getting Acquainted | Exchange Is No Robbery / A Fair Exchange / Hello Everybody | |
1914 | His Prehistoric Past | The Caveman / A Dream / The Hula-Hula Dance / King Charlie |
«Essenay» студиясының фильмдері
Жыл | Атауы | Ағылшынша атауы | Басқа аттары |
1915 | His New Job | Charlie’s New Job | |
1915 | A Night Out | Champagne Charlie / Charlie’s Drunken Daze / Charlie’s Night Out / His Night Out | |
1915 | Чемпион | The Champion | Battling Charlie / Champion Charlie / Charlie the Champion |
1915 | Бақшада | In the Park | Charlie in the Park / Charlie on the Spree |
1915 | A Jitney Elopement | Charlie’s Elopement / Married in Haste | |
1915 | Қаңғыбас | The Tramp | Charlie on the Farm / Charlie the Hobo / Charlie the Tramp |
1915 | By the Sea | Charlie by the Sea / Charlie’s Day Out | |
1915 | Жұмыс | Work | Charlie at Work / Charlie the Decorator / Only а Working Man / The Paperhanger / The Plumber |
1915 | Әйел | A Woman | Charlie the Perfect Lady / The Perfect Lady |
1915 | Банк | The Bank | Charlie Detective / Charlie at the Bank / Charlie in the Bank |
1915 | Shanghaied | Charlie Shanghaied / Charlie on the Ocean / Charlie the Sailor | |
1915 | A Night in the Show | Charlie at the Show / A Night at the Show | |
1915 | Charlie Chaplin’s Burlesque on Carmen | Burlesque on Carmen | |
1916 | Сақшы | Police | Charlie in the Police / Charlie the Burglar / Housebreaker |
1916 | The Essanay-Chaplin Revue | The Chaplin Revue of 1916 | |
1918 | Triple Trouble | Charlie’s Triple Trouble |
«Mutual» студиясының фильмдері
Жыл | Атауы | Ағылшынша атауы | Басқа аттары |
1916 | Шарлаушы | The Floorwalker | Shop / The Store |
1916 | Өрт сөндіруші | The Fireman | The Fiery Circle / A Gallant Fireman |
1916 | Сергелдең | The Vagabond | Gipsy Life |
1916 | Бір тәңертең | One A.M. | Solo |
1916 | Граф | The Count | Almost а Gentleman |
1916 | Ломбард | The Pawnshop | At the Sign of the Dollar / High and Low Finance |
1916 | Экран артында | Behind the Screen | The Pride of Hollywood |
1916 | Сырғанақ | The Rink | Rolling Around / Waiter |
1917 | Тыныш көше | Easy Street | |
1917 | Ем | The Cure | The Water Cure |
1917 | Иммигрант | The Immigrant | Broke / Hello U.S.A. / A Modern Columbus / The New World |
1917 | Тәуекелші | The Adventurer |
Эпизоттық рөлдері
Жыл | Атауы | Ағылшынша атауы | Рөл |
1915 | Қайта туылу | His Regeneration | |
1921 | Бұрағыш | The Nut | |
1923 | Рухын сату | Souls For Sale | |
1923 | Голливуд | Hollywood |
Дереккөздер
Әдебиеттер
- Стефен Вейсман. Чарли Чаплин: История великого комика немого кино — Мәскеу: ЭКСМО, 2010. — ISBN 978-5-699-40883-2.
- Лита Грей Чаплин. Моя жизнь с Чаплином: Интимные воспоминания — Мәскеу: «Альпина Нон-фикшн», 2009. — ISBN 978-5-9167-1037-3.
- Чаплин Ч. С. Моя биография. Пер. с англ. З. Гинзбург. — М.: «Вагриус», 2000. — 520 с. ISBN 5-264-00127-8.
- Кукаркин А. В. Чарли Чаплин. 2-е изд., дораб. и доп. — М.: «Искусство», 1988. — 287 с.
- Садуль Ж. Чарли Чаплин. Пер. с франц. — М.: «Искусство», 1981. — 209 с.
Сыртқы сілтемелер
Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Charlie Chaplin |
- Чарли Чаплин (орыс.)
- Чарли Чаплин туралы (орыс.)
- Чарли Чаплин (ағыл.)
- Өмірбаяны мен түскен фильмдері (орыс.)
- Чарлз Чаплин (ағыл.) Internet Movie Database сайтында
Үлгі:Link FA Үлгі:Link FA Үлгі:Link FA Үлгі:Link FA Үлгі:Link GA Үлгі:Link GA Үлгі:Link GA