Бидайық: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
| 1-жол: | 1-жол: | ||
'''Бидайық''' — көктемдегі қар және жаңбыр суы сарқылып жиналатын ойпаң келген жер, Қазақстанның орт. және солт. облыстарында көп кездеседі. Жаз айлары қуаң болғанда құрғап қалады да, бидайық шөп өседі. Осыдан мұндай ойпаң жерлерді Б. деп атайды. |
|||
'''Бидайық''' (Falcо pelegrіnoіdes) — сұңқарлар тұқымдасына жататын жыртқыш құс. Оңт. Қазақстан, Жамбыл, Алматы, Шығ. Қазақстан облыстарының таулы аудандарында кездеседі. Таулы-тасты жерлерді, жарлар мен құздарды мекен етеді. Шәу-лісінің (қоразының) қанатының ұз. 27 — 30 см, салм. 330 — 350 г, ұябасары шәулісіне қарағанда ірілеу. Арқасы көлденең жолақты сұр, ал бауыры күрең, қызғылт күрең түсті келеді. Төсінде дөңгелек дақтары бар. Б-тың лашыннан ерекшелігі: төбесі жирен, көзінің астында ұзынша келген қос қара “мұртшасының” шеті күрең түсті болады. Ұясын биік, тік жартастарға салады, басқа құстардың ұяларын да пайдалана береді. Б. оңтүстікте — отырықшы, ал шығыста — жыл құсы. Олар бір рет жұптасып, наурыздың ортасында шәулісі мен ұябасары 1 — 4 жұмыртқаны 30 — 33 күндей кезектесіп басады. Балапандары 1,5 айда ұядан ұшады. Құстарды (бозторғай, кептер, бұлдырық, кекілік, кейде жарқанатты) қорек етеді. Жемтігін ұшып жүріп ұстайды. Тіршілігі әлі толық зерттелмеген. Б. — Ақсу-Жабағылы, Алматы қорықтарында қорғалады. Алматы хайуанатттар паркінде Б-тың 2 жұбы тіршілік етеді. Б. сирек кездесетін құс болғандықтан, Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген (1996). |
|||
'''Бидайық''' Солт. Қазақстан обл-ның Уәлиханов ауд-ндағы ауыл, ауылдық әкімш. округінің орталығы. Аудан орт. Кішкенекөл кентінен солт.-шығысқа қарай 60 км жерде, Ертіс жазығының орталық бөлігінде, селеу шөп өскен сортаң қара топырақты дала белдемінде орналасқан. Тұрғыны 2,0 мың адам (1998). 1954 ж. тың және тыңайған жерді игеруге байланысты ұйымдастырылған “Бидайық” астық кеңшарының орталығы болды. 1990 ж. оның негізінде өндірістік кооп. мен шаруа қожалықтары құрылды. Ауылда орта мектеп, клуб, аурухана бар. Б. арқылы Көкшетау — Омбы автомоб. жолы өтеді. |
|||
'''Бидайық''' — Шығ. Қазақстан обл-ның Аягөз ауд-ндағы ауыл, Сарықамыс ауылдық әкімш. округі құрамында. Аудан орт. Аягөз қ-нан батысқа қарай 142 км жерде, Бақанас өз-нің сол жағалауында, бұта аралас бетеге, қылқан, боз, селеу, жусан өскен шөлейт белдемде орналасқан. Тұрғыны 1,5 мың адам (1998). Бұрынғы Сарықамыс қой өсіру кеңшары негізінде “Шығанша” серіктестігі жұмыс істейді. Ауылда орта мектеп, дәрігерлік-амбулаториялық пункт, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары елді мекендермен автомоб. жолы арқылы қатынасады. |
|||
22:40, 2011 ж. маусымның 8 кезіндегі нұсқа
Бидайық — көктемдегі қар және жаңбыр суы сарқылып жиналатын ойпаң келген жер, Қазақстанның орт. және солт. облыстарында көп кездеседі. Жаз айлары қуаң болғанда құрғап қалады да, бидайық шөп өседі. Осыдан мұндай ойпаң жерлерді Б. деп атайды.
Бидайық Солт. Қазақстан обл-ның Уәлиханов ауд-ндағы ауыл, ауылдық әкімш. округінің орталығы. Аудан орт. Кішкенекөл кентінен солт.-шығысқа қарай 60 км жерде, Ертіс жазығының орталық бөлігінде, селеу шөп өскен сортаң қара топырақты дала белдемінде орналасқан. Тұрғыны 2,0 мың адам (1998). 1954 ж. тың және тыңайған жерді игеруге байланысты ұйымдастырылған “Бидайық” астық кеңшарының орталығы болды. 1990 ж. оның негізінде өндірістік кооп. мен шаруа қожалықтары құрылды. Ауылда орта мектеп, клуб, аурухана бар. Б. арқылы Көкшетау — Омбы автомоб. жолы өтеді.
Бидайық — Шығ. Қазақстан обл-ның Аягөз ауд-ндағы ауыл, Сарықамыс ауылдық әкімш. округі құрамында. Аудан орт. Аягөз қ-нан батысқа қарай 142 км жерде, Бақанас өз-нің сол жағалауында, бұта аралас бетеге, қылқан, боз, селеу, жусан өскен шөлейт белдемде орналасқан. Тұрғыны 1,5 мың адам (1998). Бұрынғы Сарықамыс қой өсіру кеңшары негізінде “Шығанша” серіктестігі жұмыс істейді. Ауылда орта мектеп, дәрігерлік-амбулаториялық пункт, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары елді мекендермен автомоб. жолы арқылы қатынасады.
Пайдаланылған әдебиет
“Қазақ Энциклопедиясы”, 2-том
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |