Қоға: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
taxobox Тег: тесттік өңдеме |
|||
| 1-жол: | 1-жол: | ||
{{taxobox |
|||
|name=Қоға |
|||
|image = Typha latifolia 02 bgiu.jpg |
|||
|image_caption = [[Майқоға]] |
|||
|regnum = [[Өсімдіктер]] |
|||
|unranked_divisio = [[Гүлді өсімдіктер]] |
|||
|unranked_classis = [[Дара жарнақтылар]] |
|||
|unranked_ordo = [[Commelinids]] |
|||
|ordo = [[Poales]] |
|||
|familia = [[қоға тұқымдасы|Typhaceae]] |
|||
|genus = '''''Typha''''' |
|||
|genus_authority = [[Carl Linnaeus|L.]] |
|||
|synonyms=*''Massula'' <small>[[Joseph Dulac|Dulac]]</small> |
|||
*''Rohrbachia'' <small>(Kronf. ex Riedl) Mavrodiev</small> |
|||
|subdivision_ranks = түрлері |
|||
|subdivision = 300 түрі белгілі |
|||
}} |
|||
[[File:Cattail (PSF).jpg|thumb|left|alt=A.| '''''қоға'''''.]] |
[[File:Cattail (PSF).jpg|thumb|left|alt=A.| '''''қоға'''''.]] |
||
[[File:Broadleaf Cumbungi (Typha orientalis).jpg|thumb|alt=A.| ''[[Ақтобе қоғасы]]''.]] |
[[File:Broadleaf Cumbungi (Typha orientalis).jpg|thumb|alt=A.| ''[[Ақтобе қоғасы]]''.]] |
||
'''Қоға''' (Typha) – [[ |
'''Қоға''' ({{lang-la|Typha}}) – [[қоға тұқымдасы|қоғалар]] тұқымдасына жататын өсімдік. Биіктігі 3 – 4 м, сабағы ұзын және жуан төселмелі, батпақты-сулы жерлерде өседі. Жапырағы жалпақ, таспа пішінді, сабағынан ұзын болып келеді. Бір үйлі, гүлі ұсақ дара жынысты, желмен тозаңданады. Гүл шоғы – [[собық]]. Маусым-тамыз айларында жемістенеді. Жемісі жаңғақша, ұшуға бейімделген қанатшасы болады. Қоғаны арқан, жіп, ыдыстар жасау және құрылыс материалы ретінде пайдаланады. Тамырында крахмалы көп болғандықтан ондатра, құндыз, жұпар тышқан, т.б. үшін құнды азық.<ref>Қазақ энциклопедиясы III том 12 тарау</ref> |
||
== Табиғатта таралуы. == |
== Табиғатта таралуы. == |
||
Қоға республикамыздың көл, өзен жағалауларында, батпақты жерлерде жиі өседі. Қазақстанның солтүстік облыстарының көлдері мен өзен жағалауларында жиі кездеседі. |
Қоға республикамыздың көл, өзен жағалауларында, батпақты жерлерде жиі өседі. Қазақстанның солтүстік облыстарының көлдері мен өзен жағалауларында жиі кездеседі. |
||
15:42, 2016 ж. наурыздың 13 кезіндегі нұсқа
| Қоға | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||
| ||||||||||||
| түрлері | ||||||||||||
|
300 түрі белгілі | ||||||||||||
| Синонимдері | ||||||||||||
|
.jpg)
.jpg)
Қоға (лат. Typha) – қоғалар тұқымдасына жататын өсімдік. Биіктігі 3 – 4 м, сабағы ұзын және жуан төселмелі, батпақты-сулы жерлерде өседі. Жапырағы жалпақ, таспа пішінді, сабағынан ұзын болып келеді. Бір үйлі, гүлі ұсақ дара жынысты, желмен тозаңданады. Гүл шоғы – собық. Маусым-тамыз айларында жемістенеді. Жемісі жаңғақша, ұшуға бейімделген қанатшасы болады. Қоғаны арқан, жіп, ыдыстар жасау және құрылыс материалы ретінде пайдаланады. Тамырында крахмалы көп болғандықтан ондатра, құндыз, жұпар тышқан, т.б. үшін құнды азық.[1]
Табиғатта таралуы.
Қоға республикамыздың көл, өзен жағалауларында, батпақты жерлерде жиі өседі. Қазақстанның солтүстік облыстарының көлдері мен өзен жағалауларында жиі кездеседі.
Дәрілік шикізат ретінде қоғаның тамырын күзде қазып алып, жел қақтырып, кептіреді. Жиалған тамыр құрғақ орындарда сақталады
Қазақстанның Тобыл, Есіл, Ертіс, Зайсан, Балқаш, Алакөл, т.б. өзен-көлдердің жағалауларында және Қызылорда, Ақтөбе облыстарында кездесетін 7 түрі бар. Соның ішінде Қызылорда облысының Сырдария өзенімен Шиелі ауданынан басталып Қызылорда қаласының батысына қарай қоға және жіңішке жапырақты қоға көп кездеседі.
Химиялық құрамы.
Қоға тамырының құрамында 35 – 40% шамасында крахмал болады. Сондай – ақ аздаған нәруіз, май, қант, аскорбин қышқылы, қоймалжың және илік заттар бар.
Қолданылуы.
Мал дәрігерлігі практикасында қоға тамырынан кисель дайындап, оны іші өткен малға ішкізеді. Кисель 1:5 қатынаста дайындалады. Ол бұзауға – 100 – 130 мл, қозыға - 15 – 30 мл мөлшерінде күніне үш рет ішкізіледі.
Дереккөздер
- ↑ Қазақ энциклопедиясы III том 12 тарау
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |