Мойынқұм: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Automated import of articles
 
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
'''Мойынқұм''' – [[Оңтүстік Қазақстан]], [[Жамбыл]] облыстары жеріндегі құмды алқап. Солтүстігі мен шығысында Шу өзені аңғарымен, оңтүстігінде [[Қаратау]], Қырғыз Алатауы жоталарының бөктерімен шектеледі. Ауданы 37,5 мың км2. Оңтүстік-шығыстан солтүстік-батысқа қарай 500 км-ге созылып жатыр. Мойынқұмның Шу өзеніне жалғасқан бөлігінің ені 15 – 30 км. Жер қыртысы палеозойлық тұғырдың майысқан (Шу синеклизасы) жерінде жатыр, беткі жағы шөгінді қабат. Шығыс бөлігі биіктігі 10 – 25 м, ұзындығы 1 – 2 км-дей жеке жалдарға бөлінген, жер бедері бұйратты. Орталық бөлігінде биіктігі 50 – 70 м құмды қырқалар қалыптасқан. Ойыстарда жер асты сулары тым жақын. Оңтүстік-шығысында және батысында жер асты сулары тереңіректе (35 – 50 м) кездеседі. Климаты өте қуаң континенттік. Қаңтардың орташа температурасы батысында –11,2С (Тасты ауданы маңында), шығысында –2 – 7,5С (Үмбет ауданы маңында), шілдеде 26,9 – 25,6С. Ауаның ең төменгі температурасы –40 – 44С. Жауын-шашынның жылдық мөлшері 150 – 330 мм. Қардың қалыңдығы 10 – 15 см-ден аспайды. Сексеуіл, жусан, жүзгін, еркекшөп, теріскен, т.б. өседі. Ақбөкен, қарақұйрық, қоян, кірпі, қосаяқ, саршұнақ, т.б. мекендейді. Мойынқұм – мал жайылымы. Шұратты жерлері шабындық ретінде пайдаланылады. Үмбет мемлекеті аңшылық шаруашылығы және Андасай (Аңдысай) қорықшасы ұйымдастырылған.
'''Мойынқұм'''– Оңт. Қазақстан, Жамбыл облыстары жеріндегі құмды алқап. Солт. мен шығ-нда Шу өз. аңғарымен, оңт-нде Қаратау, Қырғыз Алатауы жоталарының бөктерімен шектеледі. Ауд. 37,5 мың км2. Оңт.-шығыстан солт.-батысқа қарай 500 км-ге созылып жатыр. Климаты қуаң конт [[Санат:М]]
Қ. Ахметов

== Сілтемелер ==
*[[Оңтүстік Қазақстан]]
*[[Жамбыл облысы]]

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%8B%D0%BB_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B]

== Пайдаланған Әдебиет ==
<references/>
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат:География]]

12:23, 2011 ж. маусымның 15 кезіндегі нұсқа

МойынқұмОңтүстік Қазақстан, Жамбыл облыстары жеріндегі құмды алқап. Солтүстігі мен шығысында Шу өзені аңғарымен, оңтүстігінде Қаратау, Қырғыз Алатауы жоталарының бөктерімен шектеледі. Ауданы 37,5 мың км2. Оңтүстік-шығыстан солтүстік-батысқа қарай 500 км-ге созылып жатыр. Мойынқұмның Шу өзеніне жалғасқан бөлігінің ені 15 – 30 км. Жер қыртысы палеозойлық тұғырдың майысқан (Шу синеклизасы) жерінде жатыр, беткі жағы шөгінді қабат. Шығыс бөлігі биіктігі 10 – 25 м, ұзындығы 1 – 2 км-дей жеке жалдарға бөлінген, жер бедері бұйратты. Орталық бөлігінде биіктігі 50 – 70 м құмды қырқалар қалыптасқан. Ойыстарда жер асты сулары тым жақын. Оңтүстік-шығысында және батысында жер асты сулары тереңіректе (35 – 50 м) кездеседі. Климаты өте қуаң континенттік. Қаңтардың орташа температурасы батысында –11,2С (Тасты ауданы маңында), шығысында –2 – 7,5С (Үмбет ауданы маңында), шілдеде 26,9 – 25,6С. Ауаның ең төменгі температурасы –40 – 44С. Жауын-шашынның жылдық мөлшері 150 – 330 мм. Қардың қалыңдығы 10 – 15 см-ден аспайды. Сексеуіл, жусан, жүзгін, еркекшөп, теріскен, т.б. өседі. Ақбөкен, қарақұйрық, қоян, кірпі, қосаяқ, саршұнақ, т.б. мекендейді. Мойынқұм – мал жайылымы. Шұратты жерлері шабындық ретінде пайдаланылады. Үмбет мемлекеті аңшылық шаруашылығы және Андасай (Аңдысай) қорықшасы ұйымдастырылған. Қ. Ахметов

Сілтемелер

Сыртқы сілтемелер

Пайдаланған Әдебиет