Мойынқұм: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Automated import of articles |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол: | 1-жол: | ||
'''Мойынқұм''' – [[Оңтүстік Қазақстан]], [[Жамбыл]] облыстары жеріндегі құмды алқап. Солтүстігі мен шығысында Шу өзені аңғарымен, оңтүстігінде [[Қаратау]], Қырғыз Алатауы жоталарының бөктерімен шектеледі. Ауданы 37,5 мың км2. Оңтүстік-шығыстан солтүстік-батысқа қарай 500 км-ге созылып жатыр. Мойынқұмның Шу өзеніне жалғасқан бөлігінің ені 15 – 30 км. Жер қыртысы палеозойлық тұғырдың майысқан (Шу синеклизасы) жерінде жатыр, беткі жағы шөгінді қабат. Шығыс бөлігі биіктігі 10 – 25 м, ұзындығы 1 – 2 км-дей жеке жалдарға бөлінген, жер бедері бұйратты. Орталық бөлігінде биіктігі 50 – 70 м құмды қырқалар қалыптасқан. Ойыстарда жер асты сулары тым жақын. Оңтүстік-шығысында және батысында жер асты сулары тереңіректе (35 – 50 м) кездеседі. Климаты өте қуаң континенттік. Қаңтардың орташа температурасы батысында –11,2С (Тасты ауданы маңында), шығысында –2 – 7,5С (Үмбет ауданы маңында), шілдеде 26,9 – 25,6С. Ауаның ең төменгі температурасы –40 – 44С. Жауын-шашынның жылдық мөлшері 150 – 330 мм. Қардың қалыңдығы 10 – 15 см-ден аспайды. Сексеуіл, жусан, жүзгін, еркекшөп, теріскен, т.б. өседі. Ақбөкен, қарақұйрық, қоян, кірпі, қосаяқ, саршұнақ, т.б. мекендейді. Мойынқұм – мал жайылымы. Шұратты жерлері шабындық ретінде пайдаланылады. Үмбет мемлекеті аңшылық шаруашылығы және Андасай (Аңдысай) қорықшасы ұйымдастырылған. |
|||
'''Мойынқұм'''– Оңт. Қазақстан, Жамбыл облыстары жеріндегі құмды алқап. Солт. мен шығ-нда Шу өз. аңғарымен, оңт-нде Қаратау, Қырғыз Алатауы жоталарының бөктерімен шектеледі. Ауд. 37,5 мың км2. Оңт.-шығыстан солт.-батысқа қарай 500 км-ге созылып жатыр. Климаты қуаң конт [[Санат:М]] |
|||
Қ. Ахметов |
|||
== Сілтемелер == |
|||
*[[Оңтүстік Қазақстан]] |
|||
*[[Жамбыл облысы]] |
|||
== Сыртқы сілтемелер == |
|||
* [http://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%8B%D0%BB_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B] |
|||
== Пайдаланған Әдебиет == |
|||
<references/> |
|||
{{stub}} |
|||
{{wikify}} |
|||
[[Санат:География]] |
12:23, 2011 ж. маусымның 15 кезіндегі нұсқа
Мойынқұм – Оңтүстік Қазақстан, Жамбыл облыстары жеріндегі құмды алқап. Солтүстігі мен шығысында Шу өзені аңғарымен, оңтүстігінде Қаратау, Қырғыз Алатауы жоталарының бөктерімен шектеледі. Ауданы 37,5 мың км2. Оңтүстік-шығыстан солтүстік-батысқа қарай 500 км-ге созылып жатыр. Мойынқұмның Шу өзеніне жалғасқан бөлігінің ені 15 – 30 км. Жер қыртысы палеозойлық тұғырдың майысқан (Шу синеклизасы) жерінде жатыр, беткі жағы шөгінді қабат. Шығыс бөлігі биіктігі 10 – 25 м, ұзындығы 1 – 2 км-дей жеке жалдарға бөлінген, жер бедері бұйратты. Орталық бөлігінде биіктігі 50 – 70 м құмды қырқалар қалыптасқан. Ойыстарда жер асты сулары тым жақын. Оңтүстік-шығысында және батысында жер асты сулары тереңіректе (35 – 50 м) кездеседі. Климаты өте қуаң континенттік. Қаңтардың орташа температурасы батысында –11,2С (Тасты ауданы маңында), шығысында –2 – 7,5С (Үмбет ауданы маңында), шілдеде 26,9 – 25,6С. Ауаның ең төменгі температурасы –40 – 44С. Жауын-шашынның жылдық мөлшері 150 – 330 мм. Қардың қалыңдығы 10 – 15 см-ден аспайды. Сексеуіл, жусан, жүзгін, еркекшөп, теріскен, т.б. өседі. Ақбөкен, қарақұйрық, қоян, кірпі, қосаяқ, саршұнақ, т.б. мекендейді. Мойынқұм – мал жайылымы. Шұратты жерлері шабындық ретінде пайдаланылады. Үмбет мемлекеті аңшылық шаруашылығы және Андасай (Аңдысай) қорықшасы ұйымдастырылған. Қ. Ахметов
Сілтемелер
Сыртқы сілтемелер
Пайдаланған Әдебиет
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |