Ағза: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Навигацияға өту
Іздеуге өту
Content deleted Content added
Eldar zh96 (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
|||
1-жол: | 1-жол: | ||
{{жедел жойылсын|Ағза термині қазіргі таңда организм мағынасында қолданылмайды. Мақала аты Организм деп өзгертілсін[[Қатысушы:Eldar zh96|Eldar zh96]] ([[Қатысушы талқылауы:Eldar zh96|талқылауы]]) 00:15, 2018 ж. қаңтардың 25 (+06)}} |
|||
{{Mergeto|Организм}} |
{{Mergeto|Организм}} |
||
{{taxobox |
{{taxobox |
||
|name = Ағза |
|name = Ағза |
||
|image = Eukaryota diversity 2.jpg |
|image = Eukaryota diversity 2.jpg |
||
|}} |
|}} |
||
'''Ағза''' немесе '''Организм''' ({{lang-el|organon}} және {{lang-la|organіzo}} – ''келісті түрге келтіру'') – белгілі ортаға өз бетімен тіршілік етуге бейімделген, тірі және тарихи қалыптасқан біртұтас жүйе. [[Тұқым]] қуалаушылық қасиеттеріне сәйкес өзіне тән құрылысы мен даму ерекшелігі бар. |
'''Ағза''' немесе '''Организм''' ({{lang-el|organon}} және {{lang-la|organіzo}} – ''келісті түрге келтіру'') – белгілі ортаға өз бетімен тіршілік етуге бейімделген, тірі және тарихи қалыптасқан біртұтас жүйе. [[Тұқым]] қуалаушылық қасиеттеріне сәйкес өзіне тән құрылысы мен даму ерекшелігі бар. |
||
19-жол: | 16-жол: | ||
* паренхималы түрлері болады. |
* паренхималы түрлері болады. |
||
Организмнің құрылым бірліктері – жасушалар, ұлпалар (''тіндер''), мүшелер. Организмдер бір жасушалы және көп жасушалы болып бөлінеді. Бір жасушалы Организмдердің ішінде колониялы (''шоғырлы'') түрлері де бар. Мысалы, ''вольвокс'', т.б. Әрбір жеке дарабастар да өз алдына жеке ағза болып саналады. |
Организмнің құрылым бірліктері – жасушалар, ұлпалар (''тіндер''), мүшелер. Организмдер бір жасушалы және көп жасушалы болып бөлінеді. Бір жасушалы Организмдердің ішінде колониялы (''шоғырлы'') түрлері де бар. Мысалы, ''вольвокс'', т.б. Әрбір жеке дарабастар да өз алдына жеке ағза болып саналады.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том</ref><ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Экология және табиғат қорғау / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5</ref> |
||
<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том</ref><ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Экология және табиғат қорғау / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. |
|||
– Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5</ref> |
|||
== Дереккөздер== |
== Дереккөздер== |
11:23, 2018 ж. наурыздың 20 кезіндегі нұсқа
Мына мақаланы не бөлімін Организм дегенмен біріктіруге ұсынылған. (Талқылауы) |
Ағза |
---|
Ғылыми топтастыруы |
|
Ағза немесе Организм (гр. organon және лат. organіzo – келісті түрге келтіру) – белгілі ортаға өз бетімен тіршілік етуге бейімделген, тірі және тарихи қалыптасқан біртұтас жүйе. Тұқым қуалаушылық қасиеттеріне сәйкес өзіне тән құрылысы мен даму ерекшелігі бар.
Құрылысы мен қызмет ерекшелігіне байланысты органдар жүйелері мен аппараттары:
- дене (сомалық),
- ішкі органдар (висцералды) және
- байланыстырғыш (интегралды) органдар жүйелері болып бөлінеді. Органдар жүйелер құрылысы әртүрлі, бірақ белгілі бір қызмет атқаратын мүшелер (ағзалар) құрайды.
Құрылысына байланысты органдардың:
- қабатты (тері),
- түтікше (ішкі мүшелер) және
- паренхималы түрлері болады.
Организмнің құрылым бірліктері – жасушалар, ұлпалар (тіндер), мүшелер. Организмдер бір жасушалы және көп жасушалы болып бөлінеді. Бір жасушалы Организмдердің ішінде колониялы (шоғырлы) түрлері де бар. Мысалы, вольвокс, т.б. Әрбір жеке дарабастар да өз алдына жеке ағза болып саналады.[1][2]
Дереккөздер
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том
- ↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Экология және табиғат қорғау / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |