Жұлдызшы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Automated import of articles |
Galjat1992 (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
||
| 1-жол: | 1-жол: | ||
'''Жұлдызшы'''– ''ежелгі [[дәуір|дәуірлер]] мен орта ғасырларда [[аспан]] денелерінің қозғалыстарын бақылаумен шұғылданған адам, астроном.'' Ежелгі Мысырда ([[Египет]]), [[Вавилон|Вавилонда]], Үндістанда, Грекияда Жұлдызшы аспан құбылыстарын бақылап, күнтізбе есебін жүргізіп отырған. Орта ғасырларда араб елдері мен Орталық Азияның Жұлдызшылары астрономияның кейбір заңдылықтарын ашқан. Ежелгі түркі тайпаларында да Жұлдызшылар болған. [[Қазақ тілі|Қазақ тіліндегі]] көптеген жұлдыз атаулары ([[Жетіқарақшы]], [[Үркер]], [[Темірқазық]], [[Босаға]], [[Таразы]], т.б.) бізге ежелгі түркілер дәуірінен жеткен. Жұлдызшылар жыл мезгілдерін, [[мал]] төлдету, бие байлау, күзем алу, жайлауға, күзеуге, қыстауға көшу мерзімдерін, т.б. көпшілікке жариялап отырған. Соңғы жылдары археологтар Орталық Қазақстандағы Жанғабыл өзенінің бойынан 8 – 10 ғасырларда жерленген Жұлдызшының зиратын тапты. Онда қабірге мәйітпен бірге “жұлдызтас” – метеорит салынған. Зират үстіне оба үйіліп, жанына граниттен шабылған тас мүсін қойылған. Бұдан Жұлдызшылардың көшпелілер өмірінде елеулі рөл атқарғандығын көреміз. Жұлдызшылардың кейбіреуі астрологиямен де айналысқан. Дәстүрлі қазақ қоғамының астрологтары “Нұждұм”, “Талиғынама” деп аталған араб және парсы тілдеріндегі бал ашу кітапшаларын пайдаланған. <ref> Қазақ энциклопедиясы, 4 том; Әдеб.: Әбішев З., Халық астрономиясы, А., 1959; соныкі, Аспан сыры, 2-бас., А., 1966; Исқақов М., Халық календары, 2-бас., А., 1980. </ref> |
|||
'''Жұлдызшы'''– ежелгі дәуірлер мен орта ғасырларда аспан денелерінің қозғалыстарын бақылаумен шұғылданған адам, астроном. Орта ғасырларда араб елдері мен Орт. Азия Ж-лары астрономияның кейбір заңдылықтарын ашқан. Қазақ тіліндегі көптеген жұлдыз атаулары (Жетіқарақшы, [[Санат:Ж]] |
|||
==Сілтеме== |
|||
<references/> |
|||
{{stub}} |
|||
{{wikify}} |
|||
[[Санат: Астрономия]] |
|||
02:09, 2011 ж. маусымның 19 кезіндегі нұсқа
Жұлдызшы– ежелгі дәуірлер мен орта ғасырларда аспан денелерінің қозғалыстарын бақылаумен шұғылданған адам, астроном. Ежелгі Мысырда (Египет), Вавилонда, Үндістанда, Грекияда Жұлдызшы аспан құбылыстарын бақылап, күнтізбе есебін жүргізіп отырған. Орта ғасырларда араб елдері мен Орталық Азияның Жұлдызшылары астрономияның кейбір заңдылықтарын ашқан. Ежелгі түркі тайпаларында да Жұлдызшылар болған. Қазақ тіліндегі көптеген жұлдыз атаулары (Жетіқарақшы, Үркер, Темірқазық, Босаға, Таразы, т.б.) бізге ежелгі түркілер дәуірінен жеткен. Жұлдызшылар жыл мезгілдерін, мал төлдету, бие байлау, күзем алу, жайлауға, күзеуге, қыстауға көшу мерзімдерін, т.б. көпшілікке жариялап отырған. Соңғы жылдары археологтар Орталық Қазақстандағы Жанғабыл өзенінің бойынан 8 – 10 ғасырларда жерленген Жұлдызшының зиратын тапты. Онда қабірге мәйітпен бірге “жұлдызтас” – метеорит салынған. Зират үстіне оба үйіліп, жанына граниттен шабылған тас мүсін қойылған. Бұдан Жұлдызшылардың көшпелілер өмірінде елеулі рөл атқарғандығын көреміз. Жұлдызшылардың кейбіреуі астрологиямен де айналысқан. Дәстүрлі қазақ қоғамының астрологтары “Нұждұм”, “Талиғынама” деп аталған араб және парсы тілдеріндегі бал ашу кітапшаларын пайдаланған. [1]
Сілтеме
- ↑ Қазақ энциклопедиясы, 4 том; Әдеб.: Әбішев З., Халық астрономиясы, А., 1959; соныкі, Аспан сыры, 2-бас., А., 1966; Исқақов М., Халық календары, 2-бас., А., 1980.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |