Роберт II (Шотландия королі): Нұсқалар арасындағы айырмашылық
| 99-жол: | 99-жол: | ||
Шотландияның ең ірі магнаты және королдің ең жақын туысы ретінде Роберт Стюарт елдің саяси өмірінде маңызды рөл атқара бастады. 1332 жылы жас Стюарт [[Арчибальд Дуглас (рыцарь)|Арчибальд Дугластың]] басшылығымен [[Эдуард Баллиоль|Эдуард Баллиолге]] қарсы соғыс іс-шараларына қатысып, 1333 жылы [[Халидон-Хилл түбіндегі шайқас|Халидон-Хилл шайқасында]] шотландықтар жеңілген соң, Дәуіт II-ні [[Франция патшалығы|Францияға]] кеткенше [[Дамбартон|Дамбартонда]] жасырды. Морей графы, Джон Рэндольфпен бірге Роберт патшаның жоқ болуы кезеңінде Шотландияның регенті болып сайланды. Алғашында регенттерге сәттілік серік болды және олар елдің батыс бөлігін ағылшын әскерінен босатып алды, бірақ Рэндольфтың тұтқынға түсуі мен 1335 жылы Стюарттардың иелігіне ағылшын-ирландық флоттың шабуылы Робертті Баллиоль және [[Эдуард III (Англия королі)|Эдуард III-мен]] татуласуға мәжбүр етті. Стюарттың ағылшындармен келіссөзі ұзаққа созылмады, алайда келесі жылдары ол Шотландияны азат ету үшін күресте белсене қатыспады және уақытша регент лауазымынан айырылды. |
Шотландияның ең ірі магнаты және королдің ең жақын туысы ретінде Роберт Стюарт елдің саяси өмірінде маңызды рөл атқара бастады. 1332 жылы жас Стюарт [[Арчибальд Дуглас (рыцарь)|Арчибальд Дугластың]] басшылығымен [[Эдуард Баллиоль|Эдуард Баллиолге]] қарсы соғыс іс-шараларына қатысып, 1333 жылы [[Халидон-Хилл түбіндегі шайқас|Халидон-Хилл шайқасында]] шотландықтар жеңілген соң, Дәуіт II-ні [[Франция патшалығы|Францияға]] кеткенше [[Дамбартон|Дамбартонда]] жасырды. Морей графы, Джон Рэндольфпен бірге Роберт патшаның жоқ болуы кезеңінде Шотландияның регенті болып сайланды. Алғашында регенттерге сәттілік серік болды және олар елдің батыс бөлігін ағылшын әскерінен босатып алды, бірақ Рэндольфтың тұтқынға түсуі мен 1335 жылы Стюарттардың иелігіне ағылшын-ирландық флоттың шабуылы Робертті Баллиоль және [[Эдуард III (Англия королі)|Эдуард III-мен]] татуласуға мәжбүр етті. Стюарттың ағылшындармен келіссөзі ұзаққа созылмады, алайда келесі жылдары ол Шотландияны азат ету үшін күресте белсене қатыспады және уақытша регент лауазымынан айырылды. |
||
[[Сурет:Robert and Euphemia.jpg|thumb|right|200px|Роберт II мен оның екінші әйелі Ефимия де Росс. Кітап миниатюрасы]] |
|||
== Шотландия регенті == |
== Шотландия регенті == |
||
18:34, 2018 ж. маусымның 15 кезіндегі нұсқа
| Роберт II ағыл. Robert II | |||
| |||
| Лауазымы | |||
|---|---|---|---|
| |||
| 22 ақпан 1371 — 19 сәуір 1390 | |||
| Тәж кигізу жорасы | 26 наурыз 1371 | ||
| Ізашары | Дәуіт II | ||
| Ізбасары | Роберт III | ||
| Өмірбаяны | |||
| Діні | Христиандық | ||
| Дүниеге келуі | 2 наурыз 1316 Пейсли | ||
| Қайтыс болуы | 19 сәуір 1390 (74 жас) Дандональд сарайы | ||
| Жерленді | Скоун аббаттығы | ||
| Династия | Стюарттар | ||
| Әкесі | Уолтер Стюарт | ||
| Анасы | Марджори Брюс | ||
| Жұбайы | Элизабет Мур мен Ефимия де Росс | ||
| Балалары | Маргарита, Джон (Роберт III), Уолтер, Роберт, Александр, Марджори, Джейн, Изабелла, Элизабет, Екатерина, Дәуіт, Уолтер, Элизабет, Эгидия | ||
өңдеу  |
|||
Роберт II (ағыл. Robert II) (2 наурыз 1316 — 19 сәуір 1390) — Стюарттар әулетінен шыққан Шотландия королі.
Жас кезі
Роберт Стюарт - Уолтер Стюарт пен Шотландия королі Роберт I Брюстің қызы, Марджори Брюстың ұлы. Ол анасынан шотланд тағына құқықтарын мұралыққа алды. 1318 жылы ел парламенті екі жасар Робертті Роберттің мұрагері ретінде таныды. Көп ұзамай патшада ұл Дәуіт II туды, бұл Стюарттың мүмкіндіктерін біршама қысқартты, бірақ Дәуіт II-де бала болмауына байланысты Робертті Шотландия тақғына жеткізді.
Шотландияның ең ірі магнаты және королдің ең жақын туысы ретінде Роберт Стюарт елдің саяси өмірінде маңызды рөл атқара бастады. 1332 жылы жас Стюарт Арчибальд Дугластың басшылығымен Эдуард Баллиолге қарсы соғыс іс-шараларына қатысып, 1333 жылы Халидон-Хилл шайқасында шотландықтар жеңілген соң, Дәуіт II-ні Францияға кеткенше Дамбартонда жасырды. Морей графы, Джон Рэндольфпен бірге Роберт патшаның жоқ болуы кезеңінде Шотландияның регенті болып сайланды. Алғашында регенттерге сәттілік серік болды және олар елдің батыс бөлігін ағылшын әскерінен босатып алды, бірақ Рэндольфтың тұтқынға түсуі мен 1335 жылы Стюарттардың иелігіне ағылшын-ирландық флоттың шабуылы Робертті Баллиоль және Эдуард III-мен татуласуға мәжбүр етті. Стюарттың ағылшындармен келіссөзі ұзаққа созылмады, алайда келесі жылдары ол Шотландияны азат ету үшін күресте белсене қатыспады және уақытша регент лауазымынан айырылды.
Шотландия регенті
1341 жылы Дәуіт II патша елге оралды. Роберт Стюарт Шотландияның әкімшілігіне қатысудан дереу шеттетілді. Стюарт пен патша арасындағы үйкеліс соншама, тіпті, Невиллс-Кросс түбіндегі шайқас кезінде Роберттың батальоны шайқас алаңын тастап кетіп, шотланд әскерінің жеңілуіне айтарлықтай үлкен себепкер болды. Осы шайқастың нәтижесінде Дәуіт II ағылшындардың тұтқынына түсті, ал Роберт Стюарт тағы да Шотландияның билеушісі болды. Атасы Роберт Брюстен қарағанда Стюарттың әскери таланттары болмады және ұйымдастырушылық қабілеті болмады. 1341-1357 жылдардағы регенттігі кезінде мемлекеттік басқаруда аласапыран болды, королдік қазынаның табысы күрт төмендеді, барондардың өзаралық тартысы артты, ағылшын әскері елдің оңтүстік аймақтарын басып алды. Патшаны босату туралы келіссөздер өте қиын жүрді: Эдуард III өзін немесе бір баласын Шотландия тағының мұрагер ретінде тануды талап етті, бұны, әрине, Роберт Стюарт қолдай алмады. Тек 1357 жылы екі жақ ымыраға келіп, Дәуіт II Шотландияға оралды.
Оппозицияның көшбасшысы
1357 жылы король Дәуіт II орталық билікті нығайтуға және корольдіктің қаржы ресурстарын нығайтуға бағытталған бірқатар реформаларды жүзеге асыра бастады. Бұл оқиғалар Роберт Стюарт бастаған шотланд магнаттары тарапынан наразылық тудырды. Ол кельттік тіл мен мәдениеті аман қалған батыс Шотландияның ірі барондарымен жақындасты: Аралдар лорды, Джон Мак-Дональд, Росс графы, Уильям О’Беолан және т.б. Королдің екінші некесі және ағылшын ханзадасын шотландық тақтың мұрагері ету идеясына деген айқын көзайымы Дәуіт II мен Стюарт арасындағы антагонизмді күшейтті. Алайда патшаның табанды әрекеттері: Аргайлға басып кіру, 1369 жылы Россты басып алынуы және 1368 жылы Роберт Стюарттың қамауға алу, наразылықты бейтараптандыруға көмектесті. Оппозицияның жеңілуі оның көшбасшысы Роберт Стюарттың сенімсіздігіне нәтижесі болды, ол әрқашан патшамен татуласуға дайын тұрды.