Түймедағы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Zaza007zaza (талқылау | үлесі) Жаңа бетте: ТҮЙМЕДАҒЫ (Matrіcarіa) – күрделі гүлділер тұқымдасына жататын бір жылдық шөптесін өсімдіктер. Қазақ... |
(Айырмашылық жоқ)
|
16:09, 2011 ж. маусымның 19 кезіндегі нұсқа
ТҮЙМЕДАҒЫ (Matrіcarіa) – күрделі гүлділер тұқымдасына жататын бір жылдық шөптесін өсімдіктер. Қазақстанда Алтайда, Жетісу (Жоңғар), Қле, Күнгей Алатауларының көбінесе ашық жерлерінде өсетін 2 түрі: дәрілік Т. (М. recutіta) және кәдімгі Т. (М. matrіcarіoіdes) бар. Олардың биікт. 10 – 35 см. Сабағы бұтақты. Жапырақтары қауырсын тәрізді үш қайтара тілімделген, кезектесіп орналасқан. Гүлі ақ, гүлтозаңы сары түсті, себет гүлшоғырына топталып, дара гүлдері сабақтың ұшында жетіледі. Тұқымынан көбейеді. Мамыр – шілде айларында гүлдеп, маусым – қыркүйекте жемісі піседі. Жемісі – дәнек. Т. гүлшоғырының құрамында эфир майы (0,5 – 0,12%), терпен, спирт, органик. қышқылдар, витаминдер, т.б. заттар бар. Т. – дәрілік өсімдік, оны қабынғанға қарсы әсер ететін, тер шығаратын, ауырған жерді тыныштандыратын дәрі ретінде және клизма жасауға қолданылады. Қш өткенде, ішек түйнегенде ішеді. Сондай-ақ оның антисептик. қасиеті де бар. Парфюмерияда, шарап өндірісінде пайдаланылады, гүлінен сары түсті бояу алынады.
Пайдаланылған әдебиет
- ↑ “Қазақ Энциклопедиясы”, VIII-том
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |