Юкатан түбегі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
{{Түбек
[[Сурет:Península de Yucatán.svg|thumb| Юкатан түбегі]]
|Атауы = Юкатан түбегі
[[File:15-07-14-Yucatan-Ölfelder-RalfR-WMA 0481.jpg|thumb|Cantarell]]
|Шынайы атауы =
'''Юкатан Түбегі''', Орталық [[Америка]]дағы [[Мексика]] шығанағы мен [[Кариб теңізі]]нің аралығында. Көпшілік бөлігі [[Мексика]]да (Юкатан штаты), оңтүстік-шығыс бөлігі Гватемала мен [[Белиз]]ге қарайды. Юкатан түбегі Орталық [[Америка]] мойнағындағы құрлықтың ең енді өңірін құрайды. Мұнда [[Атлант мұхиты]] мен [[Тынық мұхит]]ты бөліп жатқан құрлықтың ені 860 км-ге жетеді. Ауданы 180 мың км шамасында. Жер беті негізінен ойпатты, тек оңтүстік-шығысы ғана аласа таулы (Майя тауы, 1122 м). Түбек оңтүстігіндегі [[Мексика]] Кордильерасының жалғасы болып табылатын Сьерра-Мадре тауларымен қоса тектоникалық тұрғыдан жас қозғалмалы алапқа жатады. [[Жер]]сілкіну жиі қайталанады. [[Жер]] бетіне [[неоген]] [[әктас]]тары кең көлемде шығып жатады. Соған орай ылғалды климат жағдайында карст жер бедері пішіндері кең тараған. [[Мексика]] шығанағына қараған солтүстік және батыс жағалары аласа, лагуна сипатты. [[Кариб теңізі]]не қараған жағасы жарқабақты, маржан кемертастарымен жиектелген. [[Климат]]ы тропиктік пассаттық, ыстық. Жыл бойы температура бірқалыпты. Ең салқын ай мен ең ең ыстық айлардың орташа температураларының айырмасы 3 – 5С. Жылдық жауын-шашын мөлшері солтүстігінде 500 мм-ден, оңтүстігінде 2000 мм-ге дейін. Карст құбылысының кең таралуына байланысты беткі ағыс дамымаған. Жауын-шашын мол түсуіне қарамастан су тапшы. Орталығы мен оңтүстігінде [[еуропа]]лықтар келгенге дейін мәңгі жасыл тропиктік орман өскен. Қазіргі кезде көп жерде олардың орнын цитрус плантациялары басқан. Солтүстігінде ксерофитті бұталар мен сирек ормандар таралған.
|Сурет = Yucatan peninsula 250m.jpg
<ref> Қазақ энциклопедиясы, 10 - том </ref>
|Сурет тақырыбы = Ғарыштан көрінісі
== Пайдаланылған әдебиеттер: ==
|Координаттары = 18/50/42/N/89/7/32/W
<references/>
|CoordScale =
|Ел = Мексика/Гватемала/Белиз
|Акватория = Кариб теңізі/Мексика шығанағы
|Ауданы =
|Ең биік нүктесі =
|Позициялық карта =
|Позициялық карта 1 =
|Ортаққордағы санаты = Yucatan Peninsula
}}
'''Юкатан Түбегі''' [[Орталық Америка]]дағы [[Мексика шығанағы]] мен [[Кариб теңізі]]нің аралығында. Көпшілік бөлігі [[Мексика]]да (Юкатан штаты), оңтүстік-шығыс бөлігі Гватемала мен [[Белиз]]ге қарайды. Юкатан түбегі Орталық Америка мойнағындағы құрлықтың ең енді өңірін құрайды. Мұнда [[Атлант мұхиты]] мен [[Тынық мұхит]]ты бөліп жатқан құрлықтың ені 860 км-ге жетеді. Ауданы 180 мың км шамасында. Жер беті негізінен ойпатты, тек оңтүстік-шығысы ғана аласа таулы (Майя тауы, 1122 м). Түбек оңтүстігіндегі Мексика Кордильерасының жалғасы болып табылатын Сьерра-Мадре тауларымен қоса тектоникалық тұрғыдан жас қозғалмалы алапқа жатады. Жер сілкіну жиі қайталанады. Жер бетіне [[неоген]] [[әктас]]тары кең көлемде шығып жатады. Соған орай ылғалды климат жағдайында карст жер бедері пішіндері кең тараған. Мексика шығанағына қараған солтүстік және батыс жағалары аласа, лагуна сипатты. [[Кариб теңізі]]не қараған жағасы жарқабақты, маржан кемертастарымен жиектелген. Климаты тропиктік пассаттық, ыстық. Жыл бойы температура бірқалыпты. Ең салқын ай мен ең ең ыстық айлардың орташа температураларының айырмасы 3 – 5С. Жылдық жауын-шашын мөлшері солтүстігінде 500 мм-ден, оңтүстігінде 2000 мм-ге дейін. Карст құбылысының кең таралуына байланысты беткі ағыс дамымаған. Жауын-шашын мол түсуіне қарамастан су тапшы. Орталығы мен оңтүстігінде еуропалықтар келгенге дейін мәңгі жасыл тропиктік орман өскен. Қазіргі кезде көп жерде олардың орнын цитрус плантациялары басқан. Солтүстігінде ксерофитті бұталар мен сирек ормандар таралған.


{{stub}}
{{stub}}

11:30, 2018 ж. тамыздың 3 кезіндегі нұсқа

Юкатан түбегі
Ғарыштан көрінісі
Ғарыштан көрінісі
Орналасуы
18°50′42″ с. е. 89°07′32″ б. б. / 18.84500° с. е. 89.12556° б. б. / 18.84500; -89.12556 (G) (O) (Я)Координаттар: 18°50′42″ с. е. 89°07′32″ б. б. / 18.84500° с. е. 89.12556° б. б. / 18.84500; -89.12556 (G) (O) (Я) (T)
Түбекті шаятын акваторияларКариб теңізі, Мексика шығанағы
Елдер Мексика
 Гватемала
 Белиз
Мексика/Гватемала/Белиз позициялық карталар әлі жоқ.
Юкатан түбегі Ортаққорда

Юкатан ТүбегіОрталық Америкадағы Мексика шығанағы мен Кариб теңізінің аралығында. Көпшілік бөлігі Мексикада (Юкатан штаты), оңтүстік-шығыс бөлігі Гватемала мен Белизге қарайды. Юкатан түбегі Орталық Америка мойнағындағы құрлықтың ең енді өңірін құрайды. Мұнда Атлант мұхиты мен Тынық мұхитты бөліп жатқан құрлықтың ені 860 км-ге жетеді. Ауданы 180 мың км шамасында. Жер беті негізінен ойпатты, тек оңтүстік-шығысы ғана аласа таулы (Майя тауы, 1122 м). Түбек оңтүстігіндегі Мексика Кордильерасының жалғасы болып табылатын Сьерра-Мадре тауларымен қоса тектоникалық тұрғыдан жас қозғалмалы алапқа жатады. Жер сілкіну жиі қайталанады. Жер бетіне неоген әктастары кең көлемде шығып жатады. Соған орай ылғалды климат жағдайында карст жер бедері пішіндері кең тараған. Мексика шығанағына қараған солтүстік және батыс жағалары аласа, лагуна сипатты. Кариб теңізіне қараған жағасы жарқабақты, маржан кемертастарымен жиектелген. Климаты тропиктік пассаттық, ыстық. Жыл бойы температура бірқалыпты. Ең салқын ай мен ең ең ыстық айлардың орташа температураларының айырмасы 3 – 5С. Жылдық жауын-шашын мөлшері солтүстігінде 500 мм-ден, оңтүстігінде 2000 мм-ге дейін. Карст құбылысының кең таралуына байланысты беткі ағыс дамымаған. Жауын-шашын мол түсуіне қарамастан су тапшы. Орталығы мен оңтүстігінде еуропалықтар келгенге дейін мәңгі жасыл тропиктік орман өскен. Қазіргі кезде көп жерде олардың орнын цитрус плантациялары басқан. Солтүстігінде ксерофитті бұталар мен сирек ормандар таралған.