Селжүктер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ
шӨңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:


'''Селжүктар''' — түркі-оғыз тайпаларының бір тармағы. Құрамына қынық тайпасы басшылығындағы әр түрлі оғыз тайпалары кіріп, қынықтардың тайпа көсемі ''[[Салжұқ]]'' бектің атымен аталған. ''[[Салжұқ әулеті]]не'' бағынды және саяси тарихы ''[[Салжұқ сұлтандығы]]мен'' тығыз байланысты болды. Салжұқтар 11 ғасырдың 40 – 80-жылдары [[Орталық Азия]]ның бір бөлігін, [[Иран]]ның көп бөлігін, [[Әзірбайжан]], [[Күрдістан]], [[Армения]], [[Грузия]], [[Ирак]], [[Кіші Азия]]ны, т.б. аумақтарды жаулап алды. Белгілі көсемдері — ''[[Тоғрыл бек]], [[Алп-Арслан]], [[Мәлік шах]]''. [[Мәлік шах]]тың ([[1073 — 92]]) тұсында саяси күш қуаты барынша артты. Бірақ көп ұзамай салжұқтар құрған [[мемлекет]] ұсақ сұлтандықтарға бөлініп, бірте-бірте жойылып кетті. Салжұқтар 11 — 13 ғасырларда басқа да оғыз тайпаларымен және [[Иран]], [[Әзірбайжан]], [[Кіші Азия]]ның байырғы тұрғындарымен араласып, бірте-бірте соларға сіңісіп кетті. Олар қазіргі [[түрік]], [[Әзірбайжан]], [[түрікмен]], т.б. түркі [[халық]]тарының [[ұлт]] ретінде қалыптасуында үлкен рөл атқарды.
'''Селжүктар''' — түркі-оғыз тайпаларының бір тармағы. Құрамына қынық тайпасы басшылығындағы әр түрлі оғыз тайпалары кіріп, қынықтардың тайпа көсемі ''[[Салжұқ]]'' бектің атымен аталған. ''[[Салжұқ әулеті]]не'' бағынды және саяси тарихы ''[[Салжұқ сұлтандығы]]мен'' тығыз байланысты болды. Салжұқтар 11 ғасырдың 40 – 80-жылдары [[Орталық Азия]]ның бір бөлігін, [[Иран]]ның көп бөлігін, [[Әзірбайжан]], [[Күрдістан]], [[Армения]], [[Грузия]], [[Ирак]], [[Кіші Азия]]ны, т.б. аумақтарды жаулап алды. Белгілі көсемдері — ''[[Тоғрыл бек]], [[Алп-Арслан]], [[Мәлік шах I]]''. [[Мәлік шах]]тың ([[1073 — 92]]) тұсында саяси күш қуаты барынша артты. Бірақ көп ұзамай салжұқтар құрған [[мемлекет]] ұсақ сұлтандықтарға бөлініп, бірте-бірте жойылып кетті. Салжұқтар 11 — 13 ғасырларда басқа да оғыз тайпаларымен және [[Иран]], [[Әзірбайжан]], [[Кіші Азия]]ның байырғы тұрғындарымен араласып, бірте-бірте соларға сіңісіп кетті. Олар қазіргі [[түрік]], [[Әзірбайжан]], [[түрікмен]], т.б. түркі [[халық]]тарының [[ұлт]] ретінде қалыптасуында үлкен рөл атқарды.
<ref>Қазақ энциклопедиясы, 7 - том</ref>
<ref>Қазақ энциклопедиясы, 7 - том</ref>


[[File:Seljuk Empire locator map.svg|right|300px|thumb|1092 жыл [[Мәлік шах]] қайтыс болғаннан кейінгі [[Ұлы Селжұқ империясы]] <ref>{{Cite book|last=Black|first=Jeremy|title=The Atlas of World History|publisher=Covent Garden Books|year=2005|location=American Edition, New York|pages=65, 228|isbn=9780756618612}} Бұл карта, әсіресе Жерорта теңізі мен Қара теңіз бойында, басқа карталардан сәл ерекшеленеді.</ref>]]
[[File:Seljuk Empire locator map.svg|right|300px|thumb|1092 жыл [[Мәлік шах I]] қайтыс болғаннан кейінгі [[Ұлы Селжұқ империясы]] <ref>{{Cite book|last=Black|first=Jeremy|title=The Atlas of World History|publisher=Covent Garden Books|year=2005|location=American Edition, New York|pages=65, 228|isbn=9780756618612}} Бұл карта, әсіресе Жерорта теңізі мен Қара теңіз бойында, басқа карталардан сәл ерекшеленеді.</ref>]]


== Дереккөздер: ==
== Дереккөздер: ==

10:50, 2019 ж. сәуірдің 25 кезіндегі нұсқа


Селжүктар — түркі-оғыз тайпаларының бір тармағы. Құрамына қынық тайпасы басшылығындағы әр түрлі оғыз тайпалары кіріп, қынықтардың тайпа көсемі Салжұқ бектің атымен аталған. Салжұқ әулетіне бағынды және саяси тарихы Салжұқ сұлтандығымен тығыз байланысты болды. Салжұқтар 11 ғасырдың 40 – 80-жылдары Орталық Азияның бір бөлігін, Иранның көп бөлігін, Әзірбайжан, Күрдістан, Армения, Грузия, Ирак, Кіші Азияны, т.б. аумақтарды жаулап алды. Белгілі көсемдері — Тоғрыл бек, Алп-Арслан, Мәлік шах I. Мәлік шахтың (1073 — 92) тұсында саяси күш қуаты барынша артты. Бірақ көп ұзамай салжұқтар құрған мемлекет ұсақ сұлтандықтарға бөлініп, бірте-бірте жойылып кетті. Салжұқтар 11 — 13 ғасырларда басқа да оғыз тайпаларымен және Иран, Әзірбайжан, Кіші Азияның байырғы тұрғындарымен араласып, бірте-бірте соларға сіңісіп кетті. Олар қазіргі түрік, Әзірбайжан, түрікмен, т.б. түркі халықтарының ұлт ретінде қалыптасуында үлкен рөл атқарды. [1]

1092 жыл Мәлік шах I қайтыс болғаннан кейінгі Ұлы Селжұқ империясы [2]

Дереккөздер:

  1. Қазақ энциклопедиясы, 7 - том
  2. Black Jeremy The Atlas of World History — American Edition, New York: Covent Garden Books, 2005. — P. 65, 228. — ISBN 9780756618612. Бұл карта, әсіресе Жерорта теңізі мен Қара теңіз бойында, басқа карталардан сәл ерекшеленеді.