Құйын: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Automated import of articles
 
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
[[File:Whirlwind-001.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Құйын]]''.]]
'''Құйын''', атмосферадағы құйын – диаметрі ондаған м-ден (су айдынында) жүздеген, мыңдаған км-ге дейін (құрлықта) жететін қандай да бір ось бойынша жүретін ауаның айналмалы қозғалысы. 10 – 20 м/с жылдамдықпен жылжиды. Қ-дағы дөңгелене өскен желдің жылд. 50 – 100 [[Санат:Қ]]
'''Құйын''', атмосферадағы құйын – диаметрі ондаған м-ден (су айдынында) жүздеген, мыңдаған км-ге дейін (құрлықта) жететін қандай да бір [[ось]] бойынша жүретін ауаның айналмалы қозғалысы; ауаның Жер бетінен топырақты, қарды немесе суды дөңгелете көтеріп, екпінді қозғалуы. Ол көтерілген кезде жылжып бара жатқан биік бағанаға ұқсайды. Құйын 10 – 20 м/с жылдамдықпен жылжиды. Ондағы дөңгелене ескен желдің жылдамдығы 50 – 100 м/с-қа жетеді. Құйын қатты қызғандықтан жоғары қарай тез көтерілген ыстық ауаның өз жолындағы салқын қабатпен (көбіне жаңбырлы будақ бұлтпен) кездескен жерінде құралған төмен қысымды аймақтан басталады. Құйын бағанасының орталық бөлігінде ауа қысымының төмендігінен Жер бетінен бұлтқа қарай [[сорылу процесі]] жүреді. Бірнеше құйын қосылып аса күшті дауылға айналатын кездер болады. Шағын құйындар Қазақстанның шөлейтті құмды өңірлерінде жиірек байқалады. Құйынның мысалына [[тромб]], [[торнадо]], [[циклон]], [[қара дауыл]], т.б. жатады. <ref name=”source1”> “Балалар Энциклопедиясы”, V-том </ref>



==Пайдаланылған әдебиет</span>==
<references/>

{{stub}}
{{wikify}}

00:57, 2011 ж. маусымның 22 кезіндегі нұсқа

A.
Құйын.

Құйын, атмосферадағы құйын – диаметрі ондаған м-ден (су айдынында) жүздеген, мыңдаған км-ге дейін (құрлықта) жететін қандай да бір ось бойынша жүретін ауаның айналмалы қозғалысы; ауаның Жер бетінен топырақты, қарды немесе суды дөңгелете көтеріп, екпінді қозғалуы. Ол көтерілген кезде жылжып бара жатқан биік бағанаға ұқсайды. Құйын 10 – 20 м/с жылдамдықпен жылжиды. Ондағы дөңгелене ескен желдің жылдамдығы 50 – 100 м/с-қа жетеді. Құйын қатты қызғандықтан жоғары қарай тез көтерілген ыстық ауаның өз жолындағы салқын қабатпен (көбіне жаңбырлы будақ бұлтпен) кездескен жерінде құралған төмен қысымды аймақтан басталады. Құйын бағанасының орталық бөлігінде ауа қысымының төмендігінен Жер бетінен бұлтқа қарай сорылу процесі жүреді. Бірнеше құйын қосылып аса күшті дауылға айналатын кездер болады. Шағын құйындар Қазақстанның шөлейтті құмды өңірлерінде жиірек байқалады. Құйынның мысалына тромб, торнадо, циклон, қара дауыл, т.б. жатады. [1]


Пайдаланылған әдебиет

  1. “Балалар Энциклопедиясы”, V-том