Сефевие: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш «Діни ұйымдар» деген санатты қосты (HotCat құралының көмегімен) |
ш «Ислам ағымдары» деген санатты қосты (HotCat құралының көмегімен) |
||
| 8-жол: | 8-жол: | ||
[[Санат:Діни ұйымдар]] |
[[Санат:Діни ұйымдар]] |
||
[[Санат:Ислам ағымдары]] |
|||
14:57, 2020 ж. маусымның 11 кезіндегі нұсқа
Сефевид ағымы (Safaviyya, парсы: صفویه) — күрд[1][2][3] мистикалық тұлғасы Сафи-ад-дин Ардабили (Safi-ad-din Ardabili, 1252–1334) негіздеген тариқат (сопылық бұйрық)[4][5]. Бұл ағым XIV және XV ғғ солтүстік-батыс Иран қоғамында және саясатында көрнекті орынға ие болды және Сефевидтер әулетінің қалыптасуында маңызды рөл ойнады. Бастапқыда сунниттік исламның Шафиғи мазһабы негізінде құрылғанымен, кейін шиидтік ұғымдарды, мысалы, Сафи-ал-дин Ардабилидің балалары мен немерелерінің Ислам мемлекеті ұғымы нәтижесінде бұл ағым Онекі имам ағыммымен (Twelverism) байланысты.
Құрылуы
Сафи-ал-дин өз заманында Ардабилде өскен, бірақ ұстаздарына көңілі толмағандықтан Ардабилді тастап, Ширазға (Shiraz), одан кейін Гиланға (Gilan) барады. Гиланда ол Захиди Суфизм ағымының жетекшісі Захед Гиланидің (Zahed Gilani) шәкірті болды. Соңында ол Захидтің басты шәкірті болады, әрі оның қызына үйленеді. Заһед Гилани қайтыс болғаннан кейін, Захидия ағымына Сафи-ад-Дин басшылық етеді және Сефевия деп аталады.
Сафи-ал-диннің маңыздылығын Рашид-әл-дин Хамадани (Rashid-al-Din Hamadani) екі сөзбен растайды. Бірінде Рашид ал-Дин жыл сайын азық-түлік өнімдерін ұсынуға уәде береді. Екінші жағынан, Рашид ал-Дин Ардабилдің губернаторы болған өз ұлына хат жазып, оған Сафи-ал-дин шейхке тиісті көңіл бөлуін тапсырады.[6]
Дереккөздер
- ↑ Newman, Andrew J., Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire, (I.B. Tauris & Co. Ltd., 2006), 152.
- ↑ R.M. Savory. Ebn Bazzaz. Мұрағатталған 29 мамырдың 2009 жылы. Encyclopædia Iranica
- ↑ V. Minorsky, "The Poetry of Shāh Ismā‘īl I," Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London 10/4 (1942): 1006–53.
- ↑ https://whc.unesco.org/en/list/1345, Sheikh Safi al-Din
- ↑ http://archnet.org/sites/1595/media_contents/40812
- ↑ G. E. Browne, Literary History of Persia, vol. 4, 33–4.