Малбағар Меңдіқұлов: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
'''Меңдіқұлов Малбағар''' (10.11.1909, [[Орынбор облысы]], [[Адамов ауданы]] – 17.8.1986, [[Алматы]]) – қазақ халқынан шыққан тұңғыш архитектура профессоры, Қазақстанның еңбек сіңірген сәулетшісі (1970), Алматы қаласының тұңғыш бас [[архитектор]]ы, [[КСРО]] құрылыс және архитектура академиясының корр. мүшесі (1957).
'''Меңдіқұлов Малбағар''' (10.11.1909, [[Орынбор облысы]], [[Адамовка ауданы]] – 17.8.1986, [[Алматы]]) – архитектор, сәулет өнері ғылымының профессоры (1976), Қазақстанның еңбек сіңірген сәулетшісі (1970).<ref>Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8</ref>, Алматы қаласының тұңғыш бас архитекторы, [[КСРО]] құрылыс және архитектура академиясының корреспондент мүшесі (1957).


== Биографиясы ==
== Биографиясы ==
* 19936 жылы [[Ташкент]]тегі [[Орта Азия]] индустрия институтын бітірген.
* 1936 жылы [[Ташкент]]тегі Орта Азия индустрия институтын бітірген.
* 1937 – 1941, 1945 – 1947 жылы Ташкентте қызмет еткен.
* 1937 – 1941, 1945 – 1947 жылы [[Ташкент]]те қызмет еткен.
* 1941 – 1945 жылдары 2-дүниежүзілік соғысқа қатысқан.
* 1941 – 1945 жылдары [[Екінші Дүниежүзілік соғыс|2-дүниежүзілік соғысқа]] қатысқан.
* 1953 – 1955 жылдары [[Қазақстан]] ҰА-ның Архитектура, құрылыс және құрылыс материалдары институтының директоры.
* 1953 – 1955 жылдары [[Қазақстан]] ҰА-ның Архитектура, құрылыс және құрылыс материалдары институтының директоры.
* 1955 – 1956 жылдары [[Қазақ КСР]] Министрлік Кеңесінің жанындағы архитектура істері басқармасының бастығы.
* 1955 – 1956 жылдары [[Қазақ КСР]] Министрлік Кеңесінің жанындағы архитектура істері басқармасының бастығы.
* 1957 – 1962 жылдары [[КСРО]] Құрылыс және архитектура академиясы қазақ бөлімшесінің жетекшісі.
* 1957 – 1962 жылдары [[КСРО]] Құрылыс және архитектура академиясы қазақ бөлімшесінің жетекшісі.
* 1964 – 1971 жылдары [[Алматы]] қаласының бас архитекторы.
* 1964 – 1971 жылдары Алматы қаласының бас архитекторы.
* 1971 – 1981 жылдары [[Қазақ политехникалық институты]] архитектура тарихы кафедрасының меңгерушісі қызметтерін атқарды.
* 1971 – 1981 жылдары [[Қазақ политехникалық институты]] архитектура тарихы кафедрасының меңгерушісі қызметтерін атқарды.


== Еңбектері ==
== Еңбектері ==
Архитектура саласындағы басты еңбектері:
Архитектура саласындағы басты еңбектері:
* Ташкенттегі газет-журнал компанияның үйі және Навон даңғылы(1959, телавтор).
* Ташкенттегі газет-журнал компанияның үйі мен Науаи даңғылы(1959, телавтор).
* Ташкент каналының [[Ангрен дюкері]] (1941).
* Ташкент каналының [[Ангрен дюкері]] (1941).
* Алматыдағы шарап зауыты үйі мен [[Неке сарайы]] (1958, телавтор).
* Алматыдағы шарап зауыты үйі мен [[Неке сарайы]] (1958, телавтор).
*Ж.Жабаев пен М.Әуезовтың ескерткіштері
* Ж.Жабаев пен М.Әуезовтың ескерткіштері.<ref>Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8</ref>


1967 – 1968 жылдары [[Алматы]] қаласы орталық бөлігінің жоспарын жасау жөніндегі Бүкілодақтық жабық бәйгеде 2-орын алды. Сонымен бірге, [[Батыс Қазақстан]]дағы сәулет өнерінің қайталанбас туындылары – мемориалды мешіт-ғимараттарды бір жүйеге келтіріп, ғылыми тұрғыда зерттеудің негізін қалады. Меңдіқұловтың ғылыми-зертеу жұмыстарының нәтижесінде [[Шопан Ата]], [[Бекет Ата]], [[Асан Қожа]], [[Сейсен Ата]], т.б. кесене-кешендері жайлы құнды бірегей басылымдар жарық көрді. Қазақ архитектурасын өркендету, зерттеу саласында 70-тен астам ғылыми еңбек, 4 монография, "Қазақ архитектурасының тарихы" деген екі томдық кітап жазған.
1967 – 1968 жылдары Алматы қаласы орталық бөлігінің жоспарын жасау жөніндегі Бүкілодақтық жабық бәйгеде 2-орын алды. Сонымен бірге [[Батыс Қазақстан]]дағы сәулет өнерінің қайталанбас туындылары – мемориалды мешіт-ғимараттарды бір жүйеге келтіріп, ғылыми тұрғыда зерттеудің негізін қалады. Меңдіқұловтың ғылыми-зертеу жұмыстарының нәтижесінде [[Шопан Ата]], [[Бекет Ата]], [[Асан Қожа]], [[Сейсен Ата]], т.б. кесене-кешендері жайлы құнды бірегей басылымдар жарық көрді. Қазақ архитектурасын өркендету, зерттеу саласында 70-тен астам ғылыми еңбек, 4 монография, "Қазақ архитектурасының тарихы" деген екі томдық кітап жазған.


[[Жауынгерлік Қызыл Ту]], 1, 2-дәрежелі [[Отан соғысы]], [[Қызыл Жұлдыз]], “[[Құрмет Белгісі]]” ордендерімен, медальдармен марапатталған.
[[Жауынгерлік Қызыл Ту]], 1, 2-дәрежелі [[Отан соғысы]], [[Қызыл Жұлдыз]], “[[Құрмет Белгісі]]” ордендерімен, медальдармен марапатталған.<ref>Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8</ref>.


{{Суретсіз мақала}}
{{Суретсіз мақала}}
== Дереккөздер ==

{{дереккөздер}}
[[Санат:Жауынгерлік Қызыл Ту орденінің иегерлері]]
[[Санат:Жауынгерлік Қызыл Ту орденінің иегерлері]]
[[Санат:1909 жылы туғандар]]
[[Санат:1909 жылы туғандар]]

12:27, 2021 ж. мамырдың 27 кезіндегі нұсқа

Меңдіқұлов Малбағар (10.11.1909, Орынбор облысы, Адамовка ауданы – 17.8.1986, Алматы) – архитектор, сәулет өнері ғылымының профессоры (1976), Қазақстанның еңбек сіңірген сәулетшісі (1970).[1], Алматы қаласының тұңғыш бас архитекторы, КСРО құрылыс және архитектура академиясының корреспондент мүшесі (1957).

Биографиясы

  • 1936 жылы Ташкенттегі Орта Азия индустрия институтын бітірген.
  • 1937 – 1941, 1945 – 1947 жылы Ташкентте қызмет еткен.
  • 1941 – 1945 жылдары 2-дүниежүзілік соғысқа қатысқан.
  • 1953 – 1955 жылдары Қазақстан ҰА-ның Архитектура, құрылыс және құрылыс материалдары институтының директоры.
  • 1955 – 1956 жылдары Қазақ КСР Министрлік Кеңесінің жанындағы архитектура істері басқармасының бастығы.
  • 1957 – 1962 жылдары КСРО Құрылыс және архитектура академиясы қазақ бөлімшесінің жетекшісі.
  • 1964 – 1971 жылдары Алматы қаласының бас архитекторы.
  • 1971 – 1981 жылдары Қазақ политехникалық институты архитектура тарихы кафедрасының меңгерушісі қызметтерін атқарды.

Еңбектері

Архитектура саласындағы басты еңбектері:

  • Ташкенттегі газет-журнал компанияның үйі мен Науаи даңғылы(1959, телавтор).
  • Ташкент каналының Ангрен дюкері (1941).
  • Алматыдағы шарап зауыты үйі мен Неке сарайы (1958, телавтор).
  • Ж.Жабаев пен М.Әуезовтың ескерткіштері.[2]

1967 – 1968 жылдары Алматы қаласы орталық бөлігінің жоспарын жасау жөніндегі Бүкілодақтық жабық бәйгеде 2-орын алды. Сонымен бірге Батыс Қазақстандағы сәулет өнерінің қайталанбас туындылары – мемориалды мешіт-ғимараттарды бір жүйеге келтіріп, ғылыми тұрғыда зерттеудің негізін қалады. Меңдіқұловтың ғылыми-зертеу жұмыстарының нәтижесінде Шопан Ата, Бекет Ата, Асан Қожа, Сейсен Ата, т.б. кесене-кешендері жайлы құнды бірегей басылымдар жарық көрді. Қазақ архитектурасын өркендету, зерттеу саласында 70-тен астам ғылыми еңбек, 4 монография, "Қазақ архитектурасының тарихы" деген екі томдық кітап жазған.

Жауынгерлік Қызыл Ту, 1, 2-дәрежелі Отан соғысы, Қызыл Жұлдыз, “Құрмет Белгісі” ордендерімен, медальдармен марапатталған.[3].

Дереккөздер

  1. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
  2. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
  3. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8