2022 жылғы Қазақстандағы наразылық шаралары: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: VisualEditor Mobile edit Mobile web edit
3-жол: 3-жол:
'''2022 жылғы [[Қазақстан]]дағы наразылық шаралары''' — сұйылтылған [[табиғи газ]]дың кенеттен қымбаттауына байланысты 2022 жылдың 2 қаңтарында басталған наразылық шаралары. Алғашында [[Жаңаөзен]] қаласында басталған шеру артынан Қазақстанның басқа қалаларына да таралды. Халық [[Алматы]], [[Ақтөбе]], [[Ақтау]], [[Атырау]], [[Қарағанды]], [[Нұр-Сұлтан]], [[Шымкент]], [[Көкшетау]], [[Орал]] қалаларының көшелеріне шығып, экономикалық талаптармен қоса саяси өзгерістерді талап ете бастады.
'''2022 жылғы [[Қазақстан]]дағы наразылық шаралары''' — сұйылтылған [[табиғи газ]]дың кенеттен қымбаттауына байланысты 2022 жылдың 2 қаңтарында басталған наразылық шаралары. Алғашында [[Жаңаөзен]] қаласында басталған шеру артынан Қазақстанның басқа қалаларына да таралды. Халық [[Алматы]], [[Ақтөбе]], [[Ақтау]], [[Атырау]], [[Қарағанды]], [[Нұр-Сұлтан]], [[Шымкент]], [[Көкшетау]], [[Орал]] қалаларының көшелеріне шығып, экономикалық талаптармен қоса саяси өзгерістерді талап ете бастады.


2022 жылдың 2 қаңтарында Жаңаөзен қаласының наразы тұрғындары сұйылтылған табиғи газдың бағасын төмендетуді талап етіп, автокөлік жолын бөгеп тастады<ref name="azattyq1">[https://www.azattyq.org/a/31636233.html Жаңаөзенде газдың қымбаттағанына наразы ел жолды жапты, оларды басқа өңірлерде де жұрт қолдады]. ''[[Азаттық радиосы]]'', 2 қаңтар 2022 жыл.</ref>. Халық қала және облыс әкімдерінен бағаны тұрақтатуды және көгілдір отынның тапшылығын жоюды талап етті. Бұл талаптар орындалмағасын наразылық шаралары келесі күні де жалғасын тапты. 4 қаңтар күні Қазақстан үкіметі [[Маңғыстау облысы]]ндағы сұйылтылған газдың бағасы литріне 50 теңгеге дейін төмендетілгенін мәлімдеді<ref>[https://www.azattyq.org/a/31639090.html Үкімет Маңғыстауда сұйытылған газ 50 теңге болатынын хабарлады, бірақ митинг тарқайтын түрі жоқ]. ''[[Азаттық радиосы]]'', 4 қаңтар 2022 жыл.</ref>, президент [[Қасым-Жомарт Тоқаев]] Қазақстан халқына үндеу жариялап, заңсыздықты болдырмауды сұрады.
2022 жылдың 2 қаңтарында Жаңаөзен қаласының наразы тұрғындары сұйылтылған табиғи газдың бағасын төмендетуді талап етіп, автокөлік жолын бөгеп тастады<ref name="azattyq1">[https://www.azattyq.org/a/31636233.html Жаңаөзенде газдың қымбаттағанына наразы ел жолды жапты, оларды басқа өңірлерде де жұрт қолдады]. ''[[Азаттық радиосы]]'', 2 қаңтар 2022 жыл.</ref>. Халық қала және облыс әкімдерінен бағаны тұрақтатуды және көгілдір отынның тапшылығын жоюды талап етті. Бұл талаптар орындалмағасын наразылық шаралары келесі күні де жалғасын тапты. 4 қаңтар күні Қазақстан үкіметі [[Маңғыстау облысы]]ндағы сұйылтылған газдың бағасы литріне 50 теңгеге дейін төмендетілгенін мәлімдеді<ref>[https://www.azattyq.org/a/31639090.html Үкімет Маңғыстауда сұйытылған газ 50 теңге болатынын хабарлады, бірақ митинг тарқайтын түрі жоқ]. ''[[Азаттық радиосы]]'', 4 қаңтар 2022 жыл.</ref>, президент [[Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев|Қасым-Жомарт Тоқаев]] Қазақстан халқына үндеу жариялап, заңсыздықты болдырмауды сұрады.


Жаңаөзенде бастау алған наразылық шараларын Қазақстанның басқа ірі қалаларының тұрғындары қолдап, көшеге шеруге шықты. Алматы қаласында шерушілер полиция көліктерін қиратып, олар өртке оранды. Жүздеген адам қамауға алынып<ref>[https://www.azattyq.org/a/31639458.html Астанада полиция наразыларды аяусыздықпен жаппай ұстап әкетті]. ''[[Азаттық радиосы]]'', 5 қаңтар 2022 жыл.</ref><ref name="azattyq2">[https://www.azattyq.org/a/31639116.html Полиция Алматының екі жерінде шеруге шыққан 150-дей адамды ұстады]. ''[[Азаттық радиосы]]'', 4 қаңтар 2022 жыл.</ref>, 4 қаңтар күні түнде ел аймағында [[Интернет]] байланысы өшірілді. Маңғыстау облысы мен Алматы қаласының аумағында [[төтенше жағдай]] енгізілді. 5 қаңтар күні таңертең [[Қазақстан үкіметі]]нің отставкаға кеткені белгілі болды<ref name="azattyq3">[https://www.azattyq.org/a/31639939.html Қазақстанда наразылық күшейген тұста үкімет отставкаға кетті]. ''[[Азаттық радиосы]]'', 5 қаңтар 2022 жыл.</ref>.
Жаңаөзенде бастау алған наразылық шараларын Қазақстанның басқа ірі қалаларының тұрғындары қолдап, көшеге шеруге шықты. Алматы қаласында шерушілер полиция көліктерін қиратып, олар өртке оранды. Жүздеген адам қамауға алынып<ref>[https://www.azattyq.org/a/31639458.html Астанада полиция наразыларды аяусыздықпен жаппай ұстап әкетті]. ''[[Азаттық радиосы]]'', 5 қаңтар 2022 жыл.</ref><ref name="azattyq2">[https://www.azattyq.org/a/31639116.html Полиция Алматының екі жерінде шеруге шыққан 150-дей адамды ұстады]. ''[[Азаттық радиосы]]'', 4 қаңтар 2022 жыл.</ref>, 4 қаңтар күні түнде ел аймағында [[Интернет]] байланысы өшірілді. Маңғыстау облысы мен Алматы қаласының аумағында [[төтенше жағдай]] енгізілді. 5 қаңтар күні таңертең [[Қазақстан Республикасының Үкіметі|Қазақстан үкіметінің]] отставкаға кеткені белгілі болды<ref name="azattyq3">[https://www.azattyq.org/a/31639939.html Қазақстанда наразылық күшейген тұста үкімет отставкаға кетті]. ''[[Азаттық радиосы]]'', 5 қаңтар 2022 жыл.</ref>.


== Оқиғалар хроникасы ==
== Оқиғалар хроникасы ==

02:03, 2022 ж. қаңтардың 6 кезіндегі нұсқа

Ақтөбе қаласының орталық алаңына шыққан шерушілер, 2022 жылдың 4 қаңтары.
Алаш мемлекетінің туы. Ол демократиялық Қазақстанның символы болып саналады.

2022 жылғы Қазақстандағы наразылық шаралары — сұйылтылған табиғи газдың кенеттен қымбаттауына байланысты 2022 жылдың 2 қаңтарында басталған наразылық шаралары. Алғашында Жаңаөзен қаласында басталған шеру артынан Қазақстанның басқа қалаларына да таралды. Халық Алматы, Ақтөбе, Ақтау, Атырау, Қарағанды, Нұр-Сұлтан, Шымкент, Көкшетау, Орал қалаларының көшелеріне шығып, экономикалық талаптармен қоса саяси өзгерістерді талап ете бастады.

2022 жылдың 2 қаңтарында Жаңаөзен қаласының наразы тұрғындары сұйылтылған табиғи газдың бағасын төмендетуді талап етіп, автокөлік жолын бөгеп тастады[1]. Халық қала және облыс әкімдерінен бағаны тұрақтатуды және көгілдір отынның тапшылығын жоюды талап етті. Бұл талаптар орындалмағасын наразылық шаралары келесі күні де жалғасын тапты. 4 қаңтар күні Қазақстан үкіметі Маңғыстау облысындағы сұйылтылған газдың бағасы литріне 50 теңгеге дейін төмендетілгенін мәлімдеді[2], президент Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқына үндеу жариялап, заңсыздықты болдырмауды сұрады.

Жаңаөзенде бастау алған наразылық шараларын Қазақстанның басқа ірі қалаларының тұрғындары қолдап, көшеге шеруге шықты. Алматы қаласында шерушілер полиция көліктерін қиратып, олар өртке оранды. Жүздеген адам қамауға алынып[3][4], 4 қаңтар күні түнде ел аймағында Интернет байланысы өшірілді. Маңғыстау облысы мен Алматы қаласының аумағында төтенше жағдай енгізілді. 5 қаңтар күні таңертең Қазақстан үкіметінің отставкаға кеткені белгілі болды[5].

Оқиғалар хроникасы

2 қаңтар

  • Жаңаөзенде наразы тұрғындар сұйылтылған табиғи газдың бағасын төмендетуді талап етіп, автокөлік жолын бөгеп тастады[1].
  • Маңғыстау өңіріндегі шерушілерге газ бағасы бұрынғы деңгейге түспейтіні айтылды[6].

3 қаңтар

  • Нұр-Сұлтан қаласында полиция Жаңаөзендегі шерушілерге қолдау көрсетіп, көшеге шыққан бір топ адамды ұстады. Алматыдағы Республика және Астана алаңы жабылды[7].
  • Премьер-министр Асқар Маминның бастауымен Маңғыстаудағы әлеуметтік-экономикалық жағдайды қарастыратын комиссия құрылды[8].
  • Шымкенттегі орталық алаңдардың күзеті күшейтілді[9].
  • Жаңаөзенде наразылық шарасына жиналған адамдардың саны 3 мыңға жетті. Келіссөз жүргізуге келген облыс әкімі Ноғаевты шерушілер қуып жіберді[10].
  • Ақтөбенің орталық алаңында жүзге жуық адам жиналды[11].
  • Энергетика министрі Мағзұм Мырзағалиев сұйытылған газ бағасының өсу себебінің халыққа дұрыс түсіндірілмегенін айтты. Бағаның бұрынғы қалпына қайтып келмейтіні тағы да қайталанды[12].

4 қаңтар

  • Жаңаөзен мен Ақтау қалаларының алаңдарында сұйылтылған газ бағасын төмендетуді талап еткен жұрт тарқамай, шеруін жалғастырды[13].
  • Жаңаөзенде бастау алған шерулерді қолдамақ болған алматылық белсенділер жауапқа тартылып, қамауға алынды[14].
  • Теңіз мұнай кен орнының жүздеген жұмысшылары маңғыстаулықтарды қолдап, митингіге шықты[15].
  • Алматы, Нұр-Сұлтан, Шымкент және Ақтөбе қалаларында ондаған адам қамауға алынды[16].
  • Ұкімет комиссиясы Маңғыстау облысындағы наразы халықпен келіссөз жүргізе бастағаны белгілі болды[17].
  • Ақтөбелік шерушілер полиция шебін бұзып, облыстық әкімдікке қарай бет алды[18].
  • Таразда көшеге шыққан наразы адамдар журналистермен қоса қамауға алынды[19].
  • Ақтауда премьер-министрдің орынбасары Ералы Тоғжанов сұйытылған газдың бір литрі 50 теңге болатынын мәлімдеді, бірақ наразы халық одан кейін тарқамады[20].
  • Алматыда 150 жуық адам қамауға алынды[4].
  • «Нұр Отан» депутаты Берік Әбдіғалиұлы үкіметтің отставкасын талап етті[21].
  • Қасым-Жомарт Тоқаев Twitter-де «ел тұтастығы мен бірлігіне сызат түсіруді көздейтін деструктивті топтардың үндеуіне құлақ аспауға» шақырды[22].
  • Атырауда 5 мыңнан астам тұрғын Исатай мен Махамбет орталық алаңына жиналып, олар жаңаөзендіктерге қолдау білдірді[23].
  • Шымкентте бірнеше мың адам жиналып, жаңаөзендіктерге қолдау көрсетті[24].
  • 4 қаңтардан 5-іне ауған түні полицияның арнайы жасақтары Нұр-Сұлтан қаласындағы шерушілердің кейбірін ұстап, қамауға алды[25].

5 қаңтар

  • 5 қаңтар күні таңертең Қазақстан президенті Үкімет отставкасын қабылдағаны туралы белгілі болды[5].
  • Қасым-Жомарт Тоқаев кадрлық өзгерістер жасады. Мұрат Нұртілеу ҰҚК төрағасының бірінші орынбасары етіп тағайындалды. Ерлан Қарин мемлекеттік хатшы атанды (Қырымбек Көшербаевтың орнына). Премьер-министр міндетін уақытша Әлихан Смайылов атқаратын болды[26].
  • Алматыдағы «Алтын Орда» базарының маңында қымбатшылыққа қарсы шеруге шыққан адамдарға арнайы жасақ наразыларға шулы граната қолданып, резеңке оқ атты[27].
  • 5 қаңтардан бастап 19 қаңтарға дейін Маңғыстау облысы мен Алматы қаласында төтенше жағдай енгізілгені белгілі болды[28].
  • Ішкі істер министрлігі Қазақстан бойынша «қоғамдық тәртіпті бұзған» 200-ден астам адамның ұсталғанын хабарлады[29].
  • Төтенше жағдай Алматы облысында жарияланды[30].
  • Ақтөбеде әкімдік алдында жиналған наразы халық әкімдік ғимаратын басып алуға талпынды. Полиция шерушілерге қарсы көз жасаурататын газ қолданды[31].
  • Алматыдағы «Сайран» автовокзалына жақын орналасқан «Нұр Отан» партиясының ғимараты өртке оранды[32].

Дереккөздер

  1. ↑ a b Жаңаөзенде газдың қымбаттағанына наразы ел жолды жапты, оларды басқа өңірлерде де жұрт қолдады. Азаттық радиосы, 2 қаңтар 2022 жыл.
  2. ↑ Үкімет Маңғыстауда сұйытылған газ 50 теңге болатынын хабарлады, бірақ митинг тарқайтын түрі жоқ. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  3. ↑ Астанада полиция наразыларды аяусыздықпен жаппай ұстап әкетті. Азаттық радиосы, 5 қаңтар 2022 жыл.
  4. ↑ a b Полиция Алматының екі жерінде шеруге шыққан 150-дей адамды ұстады. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  5. ↑ a b Қазақстанда наразылық күшейген тұста үкімет отставкаға кетті. Азаттық радиосы, 5 қаңтар 2022 жыл.
  6. ↑ Жаңаөзендегі наразылыққа билік жауабы: сұраныс өсірген газ бағасы бұрынғы қалпына қайта келмейді. Азаттық радиосы, 2 қаңтар 2022 жыл.
  7. ↑ Астанада кемі екі жерде полиция адамдарды ұстап әкетті, Алматыда алаңдар жабылды. Азаттық радиосы, 3 қаңтар 2022 жыл.
  8. ↑ Үкімет Жаңаөзендегі жұрттың талабы бойынша комиссия құрды, халық наразылығына "құқықтық баға беретінін" ескертті. Азаттық радиосы, 3 қаңтар 2022 жыл.
  9. ↑ Шымкент полициясы белсенділерді үйінен шығармай тастады, көшеде күзет күшейді. Азаттық радиосы, 3 қаңтар 2022 жыл.
  10. ↑ Жаңаөзендегі наразы топ облыс әкімі Ноғаевты жиыннан қуып жіберді. Азаттық радиосы, 3 қаңтар 2022 жыл.
  11. ↑ Ақтөбеде жүз шақты адам жиналып, Жаңаөзендегі наразылыққа қолдау білдірді. Азаттық радиосы, 3 қаңтар 2022 жыл.
  12. ↑ Энергетика министрі "жұмыста олқылықтар болғанын" мойындады. Азаттық радиосы, 5 қаңтар 2022 жыл.
  13. ↑ "Үкімет отставкаға кетсін! Шал кет!" Ақтау мен Жаңаөзенде халық алаңнан тарқамады. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  14. ↑ Алматыда "Жаңаөзендегі наразылықты қолдамақ болған" белсенділер жауапқа тартылды. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  15. ↑ Теңіз кенішінде жұмысшылар Жаңаөзенді қолдап, жұмысты тоқтатты. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  16. ↑ Қазақстанның бірнеше қаласында ондаған адам ұсталды. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  17. ↑ Үкімет Маңғыстау облысында наразылардың бастама тобымен "келіссөз жүргізіп жатқанын" хабарлады. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  18. ↑ Ақтөбеде наразылар полиция шебін бұзып, әкімдікке қарай өтті. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  19. ↑ Таразда Жаңаөзендегі наразыларды қолдаған журналистерді полиция алып кетті. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  20. ↑ Үкімет Маңғыстауда сұйытылған газ 50 теңге болатынын хабарлады, бірақ митинг тарқайтын түрі жоқ. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  21. ↑ "Нұр Отан" партиясынан сайланған депутат Берік Әбдіғалиұлы үкіметтің отставкасын талап етті. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  22. ↑ Тоқаев наразыларды "ел тұтастығына сызат түсіруді көздейтін топтардың үндеуіне құлақ аспауға" шақырды. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  23. ↑ Исатай мен Махамбет алаңындағы наразылық. Ақ Жайық, 4 қаңтар 2022 жыл.
  24. ↑ Шымкентте "Шал кет!" деп ұрандаған бірнеше мың адам әкімдікке қарай бет алды. Азаттық радиосы, 4 қаңтар 2022 жыл.
  25. ↑ Астанада полиция наразыларды аяусыздықпен жаппай ұстап әкетті. Азаттық радиосы, 5 қаңтар 2022 жыл.
  26. ↑ Тоқаев президент әкімшілігі және ҰҚК-да бірқатар кадрлық өзгерістер жасады. Азаттық радиосы, 5 қаңтар 2022 жыл.
  27. ↑ "Алтын Орда" маңында арнайы жасақ наразыларға шулы граната қолданып, резеңке оқ атты. Азаттық радиосы, 5 қаңтар 2022 жыл.
  28. ↑ Алматы әкімі: Арандатушылар мен экстремистер ұсталып жатыр. Азаттық радиосы, 5 қаңтар 2022 жыл.
  29. ↑ ІІМ түрлі аймақта 200-ден астам адамның ұсталғанын хабарлады. Азаттық радиосы, 5 қаңтар 2022 жыл.
  30. ↑ Тоқаев Алматы облысында төтенше жағдай жариялады. Азаттық радиосы, 5 қаңтар 2022 жыл.
  31. ↑ Ақтөбеде әкімдікті басып алмақ болған наразыларға полиция газ шашты. Азаттық радиосы, 5 қаңтар 2022 жыл.
  32. ↑ Алматыда "Нұр Отан" ғимараты өртеніп жатыр. Азаттық радиосы, 5 қаңтар 2022 жыл.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=2022_жылғы_Қазақстандағы_наразылық_шаралары&oldid=2964927» бетінен алынған