Нүкіс: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Навигацияға өту
Іздеуге өту
Content deleted Content added
29-жол: | 29-жол: | ||
|CoordScale = |
|CoordScale = |
||
|аймақ түрі = Аймақ |
|аймақ түрі = Аймақ |
||
|аймағы = Қарақалпақстан |
|аймағы = Қарақалпақстан |
||
|кестедегі аймақ = |
|кестедегі аймақ = |
||
|аудан түрі = |
|аудан түрі = |
14:45, 2022 ж. ақпанның 5 кезіндегі нұсқа
Қала | ||||||||
Нүкіс | ||||||||
қарақ. Nókis / Нөкис өзб. Nukus / Нукус | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Әкімшілігі | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ел | ||||||||
Аймақ | ||||||||
Хәкімі |
Ерғали Ілияс | |||||||
Тарихы мен географиясы | ||||||||
Координаттары |
42°27′53″ с. е. 59°36′08″ ш. б. / 42.46472° с. е. 59.60222° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 42°27′53″ с. е. 59°36′08″ ш. б. / 42.46472° с. е. 59.60222° ш. б. (G) (O) (Я) | |||||||
Құрылған уақыты |
XII ғасыры | |||||||
Қала статусы |
1932 жылы | |||||||
Жер аумағы |
221 км² | |||||||
Орталығының биiктігі |
80 м | |||||||
Тұрғындары | ||||||||
Тұрғыны |
325 100 адам (2021) | |||||||
Тығыздығы |
1 500 адам/км² | |||||||
Сандық идентификаторлары | ||||||||
Телефон коды |
+99861 22 | |||||||
Пошта индексі |
230100 | |||||||
Басқалары | ||||||||
Марапаттары | ||||||||
Нүкіс шекарасы
| ||||||||
Ортаққордағы санаты: Нүкіс |
Нүкіс (қарақ. Nókis / Нөкис; өзб. Nukus / Нукус) – Қарақалпақстан Республикасының астанасы. Халқы 191 мың (1996).
Географиялық орналасуы
Нүкіс қаласы Қарақалпақстанның орталығынада, Ташкент қаласына 800 км солтүстік-батыста орналасқан. Әмудария өзенінің оң жағасында, теңіз деңгейінен 76 м биіктікте орналасқан. Оңтүстік мен шығысында Қызылқұм шөлімен, солтүстікнде Әмудария өзенімен шектеседі. Қаланы Қызкеткен каналы кесіп өтеді.
Тарихы
- 1932 жылдан қала мәртебесі берілген. Нүкіс Хожейлі темір жолы бекетінен 38 км жерде.
- 19 ғ-дың 60-жылдарында қазіргі Нүкістің орнында Нүкіс ауылы болды.
- 1873 жылы Қарақалпақтар Ресей құрамына кіргеннен кейін Нүкісте Әмудариядағы су жүйесін бақылайтын гидрол. обсерватория құрылды.
- 1877 жылы Нүкісте бірінші орыс-түзем мектебі ашылды.
- 1930 жылы 12 қарашада Қарақалпақстан өлкелік партия комитетінің өткен бюро кеңесінде Нүкіс ауылын республика орталығына айналдыру туралы шешім қабылданды. Бұған дейін Төрткүл қаласы астана саналатын.
- 1932 жылы жаңа астананың құрылысы басталды.
- 1939 жылы республика мекемелер Нүкіске көшірілді. Нүкісте 1934 жылы педогогикалық институты ашылды.
- 1959 жылы Өзбекстан ғылым академиясының қарақалпақ бөлімшесі ашылды
- 1976 жылы Қарақалпақ мемлекеттік университеті ашылды. Нүкісте Ташкент ауылшаруышылық университетінің, педиатрия мен политехникалық институтардың бөлімшелері, бірнеше колледж жұмыс істейді. Онда хим. комб., құрылыс материалдары (кірпіш, гранит-мәрмәр з-ты) мен тамақ өнеркәсібі кәсіпорындары, киіз комбинаты, жиһаз ф-касы, 2 театр, өнер, тарихи-өлкетану музейлері бар.[1]
Тұрғындар саны
Жыл | 1939 | 1959 | 1974 | 1991 | 1999 | 2010 | 2018 |
Тұрғындар, мың адам |
10 | 39 | 88 | 180 [2] | 199 | 271,4 | 312,1[3] |
Ауа-райы
- Шілдедегі орташа температурасы 27,1°С, қаңтарда –7°С.
Дереккөздер
- ↑ Узбекистон Республикаси. Энциклопедия, Таш., 1997
- ↑ «Современный толковый словарь»: изд. «Большая Советская Энциклопедия», 1997
- ↑ Число постоянных жителей в Республике Каракалпакстан на 1 января 2018 года
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |