Эскимостар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
нақтылау |
нақтылау |
||
4-жол: | 4-жол: | ||
== Тілі == |
== Тілі == |
||
Антропол. жағынан үлкен [[моңғол нәсілі]]<nowiki/>нің арктик. (эскимостық) тобына жатады. Бірнеше тілдік этномәдени қауымдастықтан тұрады. Оны ғалымдар инупик және юпик топтарына бөлген. 18 ғ-да бірқатар топтары [[христиандық]]<nowiki/>ты қабылдағанымен, ұзақ уақытқа дейін дәстүрлі наным-сенімдерін сақтап келді. |
Антропол. жағынан үлкен [[моңғол нәсілі]]<nowiki/>нің арктик. (эскимостық) тобына жатады. Бірнеше тілдік этномәдени қауымдастықтан тұрады. Оны ғалымдар инупик және юпик топтарына бөлген. |
||
== Діні == |
|||
18 ғ-да бірқатар топтары [[христиандық]]<nowiki/>ты қабылдағанымен, ұзақ уақытқа дейін дәстүрлі наным-сенімдерін сақтап келді. |
|||
Этнос ретінде бұдан 5 мың жыл бұрын [[Беринг теңізі|Беринг]] т. маңында қалыптаса бастады да кейіннен солт. жағалаулар бойынша батыс пен шығысқа қарай таралды. Сан ғасырлар бойы [[Арктика]]дағы өмірге бейімделіп, теңіз кәсібімен айналысқан. Аң аулауға ұшы қайырылған [[гарпун]], қайық ([[каяк]]) қолданады. Эскимостардың [[морж]], [[кит]], [[түлен]], карибу-бұғысы, т.б. жануарларды ежелден-ақ аулап келді. Күмбез тәрізді баспаналары ([[иглу]]) қардан тұрғызылған. Тағамға ет, балық, теңіз омыртқасыздарын пайдаланады. 20 ғ-дағы күрделі үрдістерге сай Эскимостарөздері тұратын елдердің мәдениетін, тілін және тұрмысын қабылдап, ассимиляцияға ұшырай бастаған. |
|||
Г. Есбатырқызы <ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том</ref> |
Г. Есбатырқызы <ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том</ref> |
||
18:33, 2022 ж. наурыздың 15 кезіндегі нұсқа
Эскимостар - (өзд. атауы –ᐃᓄᐃᑦ-«инуит») – этникалық қауымдастық, АҚШ, Канада, Гренландия, Ресей мемлекеттерінің солт. аймақтарын мекендейтін халықтар тобы. Жалпы саны 112 мың адам (2005).
Тілі
Антропол. жағынан үлкен моңғол нәсілінің арктик. (эскимостық) тобына жатады. Бірнеше тілдік этномәдени қауымдастықтан тұрады. Оны ғалымдар инупик және юпик топтарына бөлген.
Діні
18 ғ-да бірқатар топтары христиандықты қабылдағанымен, ұзақ уақытқа дейін дәстүрлі наным-сенімдерін сақтап келді.
Этнос ретінде бұдан 5 мың жыл бұрын Беринг т. маңында қалыптаса бастады да кейіннен солт. жағалаулар бойынша батыс пен шығысқа қарай таралды. Сан ғасырлар бойы Арктикадағы өмірге бейімделіп, теңіз кәсібімен айналысқан. Аң аулауға ұшы қайырылған гарпун, қайық (каяк) қолданады. Эскимостардың морж, кит, түлен, карибу-бұғысы, т.б. жануарларды ежелден-ақ аулап келді. Күмбез тәрізді баспаналары (иглу) қардан тұрғызылған. Тағамға ет, балық, теңіз омыртқасыздарын пайдаланады. 20 ғ-дағы күрделі үрдістерге сай Эскимостарөздері тұратын елдердің мәдениетін, тілін және тұрмысын қабылдап, ассимиляцияға ұшырай бастаған. Г. Есбатырқызы [1]
Дереккөздер
<references>
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том