Сингония: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Навигацияға өту
Іздеуге өту
Content deleted Content added
Жаңа бетте: '''Сингония''' (грекше syn — бірге, gonіa — бұрыш) — кристалдарды элементар ұяшықтарының симметриялық... |
Kyrmyzy gul (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол: | 1-жол: | ||
[[File:Carbon lattice diamond.png|thumb|Куб тәрізді гаухар молекуласы]] |
|||
'''Сингония''' (грекше syn — бірге, gonіa — бұрыш) — кристалдарды элементар ұяшықтарының симметриялық белгісіне қарай бөлу. Кристалдардың сыртқы пішіндері бойынша бөлінетін 32 тобын кристаллогриялық класс деп атайды. Сингониялар ұяшықтардың а, в, с осьтері мен , , бұрыштарының арақатынастарымен сипатталады. Триклиндік сингонияда (abc; 90Ә) кристографиялық үш ось бір-біріне еңкіш орналасқан (грекше три — үш, клин — еңкейту); моноклиндік сингонияда (abc; 90Ә; 90Ә) бір осі еңкіш (моно — бір, клин — еңкейту), ал қалған екі осі тік орналасады. Ромбылық сингонияда (abc; 90Ә) кристалдардың көлденең қимасының пішіні көбіне ромб түрінде болады. Тригондық сингония (abc; 90Ә) деп аталуы кристалдың көлденең қимасы тең бұрышты үшкір, ал жақтары ромб пішінді болғандықтан. Мұны кейде ромбоэдрлік сингония деп те атайды. Тетрагондық сингонияда (abc; 90Ә) кристалдардың көлденең қимасы квадрат болып келеді, гексагондық С. (abc; 90Ә;120Ә) деп аталу себебі оған алты дәрежелі симметрия осі бар кристалдар жатады. Кубтық сингония (abc; 90Ә) симметриялық мүшесі ең көп жүйе. Жалпы минералдардың 38%-ы триклиндік пен моноклиндік, 23%-ы ромбылық, 10%-ы тригондық, 7,5%-ы гексагондық, 9,5%-ы тетрагондық, 12%-ы кубтық сингонияларда кристалданады. |
|||
'''Сингония'''<ref> Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология— |
|||
⚫ | |||
Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2 </ref> (''грекше syn — бірге, gonia —бұрыш'') — [[Кристаллография|кристаллографиялық]] жүйе —қырлары арасындагы бұрыштардың жиынтығы бірдей кристалдарды біріктіретін жүйе. |
|||
*Барлығы 7 сингония сараланады: ''триклинді, моноклинді, ромбылы, тригонды, тетрагонды, гексагонды'' және ''текше сингониялар''. |
|||
⚫ | |||
<references/> |
<references/> |
||
⚫ | |||
{{stub}} |
|||
[[Санат: С]] |
|||
{{Stub:Геология}} |
|||
{{wikify}} |
{{wikify}} |
||
⚫ | |||
[[cs:Krystalografická soustava]] |
|||
[[de:Kristallsystem]] |
|||
[[en:Crystal system]] |
|||
[[es:Sistema cristalino]] |
|||
[[et:Süngoonia]] |
|||
[[fr:Système cristallin]] |
|||
[[it:Sistema cristallino]] |
|||
[[ko:결정계]] |
|||
[[lv:Singonija]] |
|||
[[nl:Kristalstelsel]] |
|||
[[pl:Układ krystalograficzny]] |
|||
[[sk:Kryštálová sústava]] |
|||
[[sr:Кристалне системе]] |
|||
[[zh:晶系]] |
11:48, 2011 ж. шілденің 2 кезіндегі нұсқа
Сингония[1] (грекше syn — бірге, gonia —бұрыш) — кристаллографиялық жүйе —қырлары арасындагы бұрыштардың жиынтығы бірдей кристалдарды біріктіретін жүйе.
- Барлығы 7 сингония сараланады: триклинді, моноклинді, ромбылы, тригонды, тетрагонды, гексагонды және текше сингониялар.
Пайдаланған әдебиет
- ↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология— Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |