Гипс: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
4-жол: 4-жол:
*минерал — өз қүрамына екі су молекуласын кіріктіретін кальций сульфаты;
*минерал — өз қүрамына екі су молекуласын кіріктіретін кальций сульфаты;
*негізінен гипс минералынан түратын тұнба (шөгінді) таужыныс.
*негізінен гипс минералынан түратын тұнба (шөгінді) таужыныс.
*ғаныш – сульфаттар класының [[минералы]]. Химиялық формуласы CaSO<sub>4</sub>Һ<sub>2</sub>H<sub>2</sub>O. Моноклиндік сингонияда кристалданады. Гипстің (грекше gypsos – бор) жеке кристалдары қалақша, баған, [[призма]] пішінді, ал [[минерал]] [[агрегат]]тары ұсақ түйіршік ([[алебастр]]) немесе талшық ([[селенит]]) масса түрінде кездеседі. Гипс ақ, мөлдір кейде қоспаларына байланысты түрлі түсті, шыныша жылтыр; қаттылығы 1,5, меншікті салмағы 2,3 г/см<sup>3</sup>, балқу температурасы 32 – 41<sup>0</sup>С. Құрғап келе жатқан тұзды [[көл]] мен [[теңіз]]дерде шөгеді, басқа сульфаттармен бірге мұнай және [[күкірт]] кендерінде түзіледі, шөгінділер арасында ангидриттің гидратталуынан тұз кендерінің бұзылу-тозу қабаттарында суға ерімейтін үгінді түрінде шоғырланады. Гипс құрылыста, хирургияда, металлургияда, [[қағаз]], бояу, [[цемент]] өнеркәсібінде, мүсін өнерінде, оптикада және ауыл шаруашылығында (тыңайтқыш) қолданылады. Гипстің ірі кен орындары Оңтүстік Қазақстан, [[Шығыс Қазақстан]], [[Жамбыл облысы|Жамбыл]] және [[Алматы облысы|Алматы]] (Үлкен Бұғыты, Кіші Бұғыты) облыстарында бар.<ref> Қазак тілі терминдерінің салалык ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығьшьщ л а у р е а т ы А.Қ.Қүсайьшов — Алматы: "Мектеп" баспасы" Ж А Қ , 2003. 248 бет.
*ғаныш – сульфаттар класының [[минералы]]. Химиялық формуласы CaSO<sub>4</sub>Һ<sub>2</sub>H<sub>2</sub>O. Моноклиндік сингонияда кристалданады. Гипстің (грекше gypsos – бор) жеке кристалдары қалақша, баған, [[призма]] пішінді, ал [[минерал]] [[агрегат]]тары ұсақ түйіршік ([[алебастр]]) немесе талшық ([[селенит]]) масса түрінде кездеседі. Гипс ақ, мөлдір кейде қоспаларына байланысты түрлі түсті, шыныша жылтыр; қаттылығы 1,5, меншікті салмағы 2,3 г/см<sup>3</sup>, балқу температурасы 32 – 41<sup>0</sup>С. Құрғап келе жатқан тұзды [[көл]] мен [[теңіз]]дерде шөгеді, басқа сульфаттармен бірге мұнай және [[күкірт]] кендерінде түзіледі, шөгінділер арасында ангидриттің гидратталуынан тұз кендерінің бұзылу-тозу қабаттарында суға ерімейтін үгінді түрінде шоғырланады. Гипс құрылыста, хирургияда, металлургияда, [[қағаз]], бояу, [[цемент]] өнеркәсібінде, мүсін өнерінде, оптикада және ауыл шаруашылығында (тыңайтқыш) қолданылады. Гипстің ірі кен орындары Оңтүстік Қазақстан, [[Шығыс Қазақстан]], [[Жамбыл облысы|Жамбыл]] және [[Алматы облысы|Алматы]] (Үлкен Бұғыты, Кіші Бұғыты) облыстарында бар.<ref> Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология— Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2 </ref></td>
ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
</ref></td>
<td>{{Қорық аймақ | name =Гипстен жасалған РОЗА| image =Roses des Sables Tunisie.jpg |200px|}}</td>
<td>{{Қорық аймақ | name =Гипстен жасалған РОЗА| image =Roses des Sables Tunisie.jpg |200px|}}</td>
</tr>
</tr>

11:53, 2011 ж. шілденің 4 кезіндегі нұсқа

Гипс[1](грекше gypsos — бор, ок)
  • минерал — өз қүрамына екі су молекуласын кіріктіретін кальций сульфаты;
  • негізінен гипс минералынан түратын тұнба (шөгінді) таужыныс.
  • ғаныш – сульфаттар класының минералы. Химиялық формуласы CaSO4Һ2H2O. Моноклиндік сингонияда кристалданады. Гипстің (грекше gypsos – бор) жеке кристалдары қалақша, баған, призма пішінді, ал минерал агрегаттары ұсақ түйіршік (алебастр) немесе талшық (селенит) масса түрінде кездеседі. Гипс ақ, мөлдір кейде қоспаларына байланысты түрлі түсті, шыныша жылтыр; қаттылығы 1,5, меншікті салмағы 2,3 г/см3, балқу температурасы 32 – 410С. Құрғап келе жатқан тұзды көл мен теңіздерде шөгеді, басқа сульфаттармен бірге мұнай және күкірт кендерінде түзіледі, шөгінділер арасында ангидриттің гидратталуынан тұз кендерінің бұзылу-тозу қабаттарында суға ерімейтін үгінді түрінде шоғырланады. Гипс құрылыста, хирургияда, металлургияда, қағаз, бояу, цемент өнеркәсібінде, мүсін өнерінде, оптикада және ауыл шаруашылығында (тыңайтқыш) қолданылады. Гипстің ірі кен орындары Оңтүстік Қазақстан, Шығыс Қазақстан, Жамбыл және Алматы (Үлкен Бұғыты, Кіші Бұғыты) облыстарында бар.[2]
Үлгі:Қорық аймақ

Пайдаланған әдебиет

  • Балалар энциклопедиясы
  1. Балалар энциклопедиясы, III-том
  2. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология— Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2

Үлгі:Stub:Геология