Бензин: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
[[Сурет:Gasoline_in_mason_jar.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Автомобильдің А-80 Бензині]]''.]]
[[Сурет:Gasoline_in_mason_jar.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Автомобильдің А-80 Бензині]]''.]]
'''Бензин'''(франц. benzіne) – 30 – 205°С аралығында қайнайтын, құрамы әр түрлі жеңіл [[Көмірсутектер|көмірсутек тердің]] қоспасы; түссіз не арнайы боялған сұйық. Судан жеңіл, тығыздығы 0,70 – 0,78 г/см<sup>3</sup>, өзіне тән иісі бар, 60°С-та қатады. [[Бензин]] тез [[буланғыш]], оңай [[тұтанғыш]] зат, буының ауамен қоспасы қопарылғыш келеді. Бензин алудың негізгі кең тараған әдістері: мұнайды тікелей айдау, мұнайдың ауыр фракцияларын крекингілеу, көмірсутек газдарынан бөліп алу, тас көмірді [[гидрогендеу]] және [[көмірсутек]] газдарын ([[изобутан]], [[бутан]], [[пропан]]) алкилдеу, т.б. Бензинді іштен жанатын қозғалтқыштарда отын, майды, шайырды, каучукті еріткіш ретінде, т.б. қолданады. Отын ретінде қолданылуына қарай авиация Бензині және [[автомобиль]] Бензині болып бөлінеді. Бензиннің негізгі қасиеті – детонацияға тұрақтылығы, яғни қозғалтқыштарда бірқалыпты жану қабілеті. Оның детонацияға тұрақтылық қасиеті октан санымен сипатталады. Октан саны неғұрлым көп болса, детонацияға тұрақтылық қасиеті соғұрлым жақсы болады. Бензиннің маркалары (А-80, А-93, А-95, т.б.) осы қасиетке негізделген. Автомобиль санының күрт өсуіне байланысты Бензин үлкен қалалар ауасын ластаушы негізгі факторға айналып отыр. Ауадағы Бензин буының қойыртпалығы 100 – 300 мг/м<sup>3</sup>-ден көп болса, адам организміне қауіпті, сондықтан онымен жұмыс істегенде және оны пайдаланғанда барлық сақтық шаралары қадағалануы тиіс. Қазақстанда Бензин [[Атырау]], [[Павлодар]], [[Шымкент]] қ-ларындағы [[мұнай]] өңдеу зaттарында өндіріледі.
'''Бензин'''<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н.Нұрахметов, А.Ниязбаева, Р.Рысқалиева, Н.Далабаева. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 336 бет. ISBN 9965-36-416-8</ref>''([[француз тілі|французша]]: benzіne)'' – 30 – 205°С аралығында қайнайтын, құрамы әр түрлі жеңіл [[Көмірсутектер|көмірсутек тердің]] қоспасы; түссіз не арнайы боялған сұйық. Судан жеңіл, тығыздығы 0,70 – 0,78 г/см<sup>3</sup>, өзіне тән иісі бар, 60°С-та қатады. [[Бензин]] тез [[буланғыш]], оңай [[тұтанғыш]] зат, буының ауамен қоспасы қопарылғыш келеді. Бензин алудың негізгі кең тараған әдістері: мұнайды тікелей айдау, мұнайдың ауыр фракцияларын крекингілеу, көмірсутек газдарынан бөліп алу, тас көмірді [[гидрогендеу]] және [[көмірсутек]] газдарын ([[изобутан]], [[бутан]], [[пропан]]) алкилдеу, т.б. Бензинді іштен жанатын қозғалтқыштарда отын, майды, шайырды, каучукті еріткіш ретінде, т.б. қолданады.
Отын ретінде қолданылуына қарай авиация Бензині және [[автомобиль]] Бензині болып бөлінеді. Бензиннің негізгі қасиеті – детонацияға тұрақтылығы, яғни қозғалтқыштарда бірқалыпты жану қабілеті. Оның детонацияға тұрақтылық қасиеті октан санымен сипатталады. Октан саны неғұрлым көп болса, детонацияға тұрақтылық қасиеті соғұрлым жақсы болады. Бензиннің маркалары (А-80, А-93, А-95, т.б.) осы қасиетке негізделген. Автомобиль санының күрт өсуіне байланысты Бензин үлкен қалалар ауасын ластаушы негізгі факторға айналып отыр. Ауадағы Бензин буының қойыртпалығы 100 – 300 мг/м<sup>3</sup>-ден көп болса, адам организміне қауіпті, сондықтан онымен жұмыс істегенде және оны пайдаланғанда барлық сақтық шаралары қадағалануы тиіс. Қазақстанда Бензин [[Атырау]], [[Павлодар]], [[Шымкент]] қ-ларындағы [[мұнай]] өңдеу зaттарында өндіріледі.
<ref name="source1">Қазақ Энциклопедиясы</ref>
<ref name="source1">Қазақ Энциклопедиясы</ref>
== Пайдаланған әдебиет==
== Пайдаланған әдебиет==
11-жол: 13-жол:
[[Санат:Б]]
[[Санат:Б]]
[[Санат:Химия]]
[[Санат:Химия]]
[[Санат:Ғылым]]
[[Санат:Термин]]
[[Санат:Химия]]

[[af:Petrol]]
[[an:Benzina]]
[[ar:بنزين (وقود)]]
[[ast:Gasolina]]
[[be:Бензін]]
[[bg:Бензин]]
[[bn:পেট্রল]]
[[bs:Benzin]]
[[ca:Gasolina]]
[[cs:Benzín]]
[[da:Benzin]]
[[de:Motorenbenzin]]
[[el:Βενζίνη]]
[[en:Gasoline]]
[[eo:Benzino]]
[[es:Gasolina]]
[[et:Bensiin]]
[[eu:Gasolina]]
[[fa:بنزین]]
[[fi:Bensiini]]
[[fr:Essence (hydrocarbure)]]
[[fy:Benzine]]
[[ga:Peitreal]]
[[gan:汽油]]
[[gd:Peatrail]]
[[gl:Gasolina]]
[[he:בנזין]]
[[hi:पेट्रोल]]
[[hr:Benzin]]
[[hu:Benzin]]
[[id:Bensin]]
[[io:Benzino]]
[[is:Bensín]]
[[it:Benzina]]
[[ja:ガソリン]]
[[ko:휘발유]]
[[lo:ນໍ້າມັນເຊື້ອໄຟ]]
[[lt:Benzinas]]
[[lv:Benzīns]]
[[ml:പെട്രോൾ]]
[[ms:Petrol]]
[[new:ग्यासोलिन]]
[[nl:Benzine]]
[[nn:Bensin]]
[[no:Bensin]]
[[pl:Benzyna]]
[[pnb:پٹرول]]
[[pt:Gasolina]]

[[ro:Benzină]]
[[scn:Binzina]]
[[sh:Benzin]]
[[simple:Gasoline]]
[[sk:Benzín]]
[[sl:Bencin]]
[[sr:Моторни бензин]]
[[sv:Bensin]]
[[sw:Petroli]]
[[tg:Бензин]]
[[th:แก๊สโซลีน]]
[[tl:Gasolina]]
[[tr:Benzin]]
[[uk:Бензин]]
[[vi:Xăng]]
[[wo:Esaas]]
[[yi:בענזין]]
[[zh:汽油]]
[[zh-yue:電油]]

21:42, 2011 ж. шілденің 11 кезіндегі нұсқа

A.
Автомобильдің А-80 Бензині.

Бензин[1](французша: benzіne) – 30 – 205°С аралығында қайнайтын, құрамы әр түрлі жеңіл көмірсутек тердің қоспасы; түссіз не арнайы боялған сұйық. Судан жеңіл, тығыздығы 0,70 – 0,78 г/см3, өзіне тән иісі бар, 60°С-та қатады. Бензин тез буланғыш, оңай тұтанғыш зат, буының ауамен қоспасы қопарылғыш келеді. Бензин алудың негізгі кең тараған әдістері: мұнайды тікелей айдау, мұнайдың ауыр фракцияларын крекингілеу, көмірсутек газдарынан бөліп алу, тас көмірді гидрогендеу және көмірсутек газдарын (изобутан, бутан, пропан) алкилдеу, т.б. Бензинді іштен жанатын қозғалтқыштарда отын, майды, шайырды, каучукті еріткіш ретінде, т.б. қолданады.

Отын ретінде қолданылуына қарай авиация Бензині және автомобиль Бензині болып бөлінеді. Бензиннің негізгі қасиеті – детонацияға тұрақтылығы, яғни қозғалтқыштарда бірқалыпты жану қабілеті. Оның детонацияға тұрақтылық қасиеті октан санымен сипатталады. Октан саны неғұрлым көп болса, детонацияға тұрақтылық қасиеті соғұрлым жақсы болады. Бензиннің маркалары (А-80, А-93, А-95, т.б.) осы қасиетке негізделген. Автомобиль санының күрт өсуіне байланысты Бензин үлкен қалалар ауасын ластаушы негізгі факторға айналып отыр. Ауадағы Бензин буының қойыртпалығы 100 – 300 мг/м3-ден көп болса, адам организміне қауіпті, сондықтан онымен жұмыс істегенде және оны пайдаланғанда барлық сақтық шаралары қадағалануы тиіс. Қазақстанда Бензин Атырау, Павлодар, Шымкент қ-ларындағы мұнай өңдеу зaттарында өндіріледі. [2]

Пайдаланған әдебиет

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н.Нұрахметов, А.Ниязбаева, Р.Рысқалиева, Н.Далабаева. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 336 бет. ISBN 9965-36-416-8
  2. Қазақ Энциклопедиясы

Сілтеме