Тропиктер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Өңдеу түйіні жоқ |
|||
| 1-жол: | 1-жол: | ||
[[Сурет:World map torrid.svg|thumb|250px]] |
[[Сурет:World map torrid.svg|thumb|250px]] |
||
'''Тропиктер''' ({{lang-el|tropikos (kyklos)}} - бұрылыс шеңбері) – Жер шарының [[экватор|экваторынан]] солтүстікке және оңтүстікке қарай 23`27` қашықтықта орналасқан жер бетіндегі екі жорымал параллель шеңбер. Экватордың Солтүстігіндегі Тропиктер солтүстік немесе [[Шаян тропигі]], ал оңтүстігіндегі Тропиктер Оңтүстік немесе [[Тауешкі тропигі]] деп аталады. Жазғы күн тоқырауы кезінде (21 – 22 маусымда) Күн көзі өзінің көрінерлік жолының ең шеткі солтүстік нүктесінен өтеді, сол күні түс мезгілінде солтүстік тропиктің бойындағы жерлерде Күн көзі дәл төбеге шығады. Бұл кезде Жер шарының солтүстік жартысындағы ең ұзақ күн, ал Оңтүстік жартысында ең ұзақ түн болады. Қысқы күн тоқырауы кезінде (21 – 22 желтоқсанда) Оңтүстік тропиктің бойындағы жерлерде түс мезгілінде Күн көзі тас төбеде тұрады. Бұл кезде Жер шарының солтүстік жартысында ең қысқа күн, Оңтүстік жартысында ең ұзақ күн болады. Тропиктер аралығындағы елдерде Күн көзі жылына 2 рет дәл төбеге көтеріледі. <ref>[[Қазақ энциклопедиясы]], 8 том</ref> |
'''Тропиктер''' ({{lang-el|tropikos (kyklos)}} - бұрылыс шеңбері) – Жер шарының [[экватор|экваторынан]] солтүстікке және оңтүстікке қарай 23`27` қашықтықта орналасқан жер бетіндегі екі жорымал параллель шеңбер. Экватордың Солтүстігіндегі Тропиктер солтүстік немесе [[Шаян тропигі]], ал оңтүстігіндегі Тропиктер Оңтүстік немесе [[Тауешкі тропигі]] деп аталады. Жазғы күн тоқырауы кезінде (21 – 22 маусымда) Күн көзі өзінің көрінерлік жолының ең шеткі солтүстік нүктесінен өтеді, сол күні түс мезгілінде солтүстік тропиктің бойындағы жерлерде Күн көзі дәл төбеге шығады. Бұл кезде Жер шарының солтүстік жартысындағы ең ұзақ күн, ал Оңтүстік жартысында ең ұзақ түн болады. Қысқы күн тоқырауы кезінде (21 – 22 желтоқсанда) Оңтүстік тропиктің бойындағы жерлерде түс мезгілінде Күн көзі тас төбеде тұрады. Бұл кезде Жер шарының солтүстік жартысында ең қысқа күн, Оңтүстік жартысында ең ұзақ күн болады. Тропиктер аралығындағы елдерде Күн көзі жылына 2 рет дәл төбеге көтеріледі. <ref>[[Қазақ энциклопедиясы]], 8 том</ref> |
||
Жер шарындағы экватордан 23°27' солтүстікке (Солтүстік немесе Шаян тропигі) және оңтүстікке (Оңтүстік немесе Ешкімүйіз тропигі) қарайғы географиялық параллельдер. Күн жазғы Күн тоқырауда (21—22 маусым) Солтүстік тропикте, қысқы Күн тоқырауда (21—22 желтоқсан) Оңтүстік тропикте зенитте болады. Тропиктерден полюстерге қарай Күн еш уақытта зенитке көтерілмейді.<ref> Қазақ тілі термиңдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6</ref> |
|||
==Пайдаланған әдебиет== |
==Пайдаланған әдебиет== |
||
09:28, 2011 ж. шілденің 12 кезіндегі нұсқа
Тропиктер (гр. tropikos (kyklos) - бұрылыс шеңбері) – Жер шарының экваторынан солтүстікке және оңтүстікке қарай 23`27` қашықтықта орналасқан жер бетіндегі екі жорымал параллель шеңбер. Экватордың Солтүстігіндегі Тропиктер солтүстік немесе Шаян тропигі, ал оңтүстігіндегі Тропиктер Оңтүстік немесе Тауешкі тропигі деп аталады. Жазғы күн тоқырауы кезінде (21 – 22 маусымда) Күн көзі өзінің көрінерлік жолының ең шеткі солтүстік нүктесінен өтеді, сол күні түс мезгілінде солтүстік тропиктің бойындағы жерлерде Күн көзі дәл төбеге шығады. Бұл кезде Жер шарының солтүстік жартысындағы ең ұзақ күн, ал Оңтүстік жартысында ең ұзақ түн болады. Қысқы күн тоқырауы кезінде (21 – 22 желтоқсанда) Оңтүстік тропиктің бойындағы жерлерде түс мезгілінде Күн көзі тас төбеде тұрады. Бұл кезде Жер шарының солтүстік жартысында ең қысқа күн, Оңтүстік жартысында ең ұзақ күн болады. Тропиктер аралығындағы елдерде Күн көзі жылына 2 рет дәл төбеге көтеріледі. [1]
Пайдаланған әдебиет
- ↑ Қазақ энциклопедиясы, 8 том
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |