Құтандар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Навигацияға өту
Іздеуге өту
Content deleted Content added
Kyrmyzy gul (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
ш Құтан дегенге айдады |
||
1-жол: | 1-жол: | ||
#REDIRECT [[Құтан]] |
|||
[[File:Ardea cinerea -Grey Heron in Hyde Park.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Құтан]]''.]]'''Құтан'''<ref> «Красная книга Казахстана», Алматы, 2006;</ref>(''Ardeіdae'')<ref name="source1">Қазақ ұлттық энцеклопедиясы 4 том</ref> – [[дегелек тәрізді]]лер отрядының бір тұқымдасы. |
|||
*Ежелгі түрлері — [[олигоцен]] дәуірінен, ал осы күнгілері — орта [[миоцен]]нен белгілі. Дүние жүзінде ([[Антарктида]]дан басқа) барлық материкте таралған, 32 туысы, 66 түрі бар. |
|||
*Қазақстанда 7 туысқа бірігетін 9 түрі кездеседі. Құтандардың тұмсығы ұзын, ұшы сүйірленіп келеді. Тұмсығының жиектерінде ұсақ “тісшелері” болады, сол арқылы су түбіндегі ұсақ [[Омыртқасыздар|омыртқасыздарды]] сүзіп алып қоректенеді. Құйымшақ бездері (қауырсындарын судан қорғайды), ұсақ мамықтары және кеуде-арқа тұсында өте майда мамықты қауырсындары болады. |
|||
*Топтанып тіршілік етеді. Қазақстанда [[Каспий теңізі]]нің солтүстік жағалауында, [[Еділ]] мен [[Жайық]] өзендерінің бойында, [[Маңғыстау өңірі]]нің сулы-батпақты жерлерінде [[кіші аққұтан]] (''Egretta garzetta'') мен [[сары Құтан]] (А. ralloіdes) кеңінен таралған. Бұлардың қанаттарының ұзындығы 23 — 30 см, салм. 345 — 500 г-дай. Кіші аққұтанның түсі ақ, ал сары Құтанның басы мен мойны сары, бауыры ақ түсті, басында ұзын қауырсындардан тұратын айдаршасы болады. |
|||
*Құтан — жыл құсы. [[Наурыз]]дың аяғында ұшып келіп, ұяларына 4 — 6 жұмыртқа салып, оны [[мекиені]] мен [[қоразы]] кезектесіп 20 — 22 күндей басады. |
|||
*Сары Құтанның бір ерекшелігі — ұясына адамдардың келгенін көрсе, ұясын тастап басқа жерге ұшып кетеді. Ұсақ балық [[шабақ]]тарымен, [[ұлу]]лармен, су жәндіктері және ұсақ кемірушілермен қоректенеді. Соңғы мәлімет бойынша кіші аққұтанның саны 500, ал сары Құтан 1 мыңға жуық ([[2003]]). Қазақстанның “[[Қызыл кітабына]]” енгізілген. Ал Құтанның [[Корея]] мен [[Қытай]]да ғана кездесетін, тіршілігі әлі толық зерттелмеген — сарытұмсық Құтан — Халықаралық табиғат қорғау одағының “[[Қызыл кітабына]]” енгізілген. |
|||
== Пайдаланған әдебиет== |
|||
<references/> |
|||
{{stub}} |
|||
{{wikify}} |
|||
[[Санат:Қ]] |
|||
[[af:Reier]] |
|||
[[ar:بلشونيات]] |
|||
[[an:Ardeidae]] |
|||
[[frp:Hègron]] |
|||
[[gn:Guyratĩ]] |
|||
[[az:Vağlar]] |
|||
[[br:Kerc'heiz]] |
|||
[[bg:Чаплови]] |
|||
[[ca:Ardeid]] |
|||
[[cs:Volavka]] |
|||
[[da:Hejrer]] |
|||
[[de:Reiher]] |
|||
[[el:Ερωδιίδαι]] |
|||
[[en:Heron]] |
|||
[[es:Ardeidae]] |
|||
[[eo:Ardeedoj]] |
|||
[[eu:Koartza]] |
|||
[[fa:حواصیل]] |
|||
[[fr:Ardeidae]] |
|||
[[ga:Corr réisc]] |
|||
[[gu:બગલો]] |
|||
[[ko:왜가리과]] |
|||
[[hi:बगुला]] |
|||
[[hr:Čaplje]] |
|||
[[io:Herono]] |
|||
[[id:Kuntul]] |
|||
[[os:Кæсаглас]] |
|||
[[is:Hegri]] |
|||
[[it:Ardeidae]] |
|||
[[he:אנפתיים]] |
|||
[[sw:Kingoyo]] |
|||
[[ku:Masîxwar]] |
|||
[[la:Ardea (avis)]] |
|||
[[lv:Gārņu dzimta]] |
|||
[[lt:Garniniai]] |
|||
[[hu:Gémfélék]] |
|||
[[ml:കൊക്ക്]] |
|||
[[mr:सारंग]] |
|||
[[ro:Egretă]] |
|||
[[nl:Reigers]] |
|||
[[ne:बकुल्लो]] |
|||
[[ja:サギ科]] |
|||
[[no:Hegrefamilien]] |
|||
[[nn:Hegrefamilien]] |
|||
[[pnb:بگلا]] |
|||
[[pl:Czaplowate]] |
|||
[[pt:Ardeidae]] |
|||
[[qu:Waqar]] |
|||
[[ru:Цаплевые]] |
|||
[[sah:Аҥырдыҥылар кэргэннэрэ]] |
|||
[[sk:Volavkovité]] |
|||
[[srn:Sabaku]] |
|||
[[sr:Чапље (породица)]] |
|||
[[fi:Haikarat]] |
|||
[[sv:Hägrar]] |
|||
[[tl:Bakaw (ibon)]] |
|||
[[th:นกกระสา]] |
|||
[[tr:Balıkçılgiller]] |
|||
[[udm:Гырпум]] |
|||
[[uk:Чаплеві]] |
|||
[[zh-yue:鷺]] |
|||
[[zh:鹭科]] |
06:18, 2011 ж. тамыздың 5 кезіндегі нұсқа
Мынаған бағыттайды: