Батбат кесіртке: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added

Inline

21:53, 2011 ж. тамыздың 6 кезіндегі нұсқа

Бат-бат кесіртке (Phrynocephalus mystaceus) – ешкіемерлер тұқымдасындағы жұмырбасты кесірткелер туысының бір түрі. Каспий теңізі мен Алакөл арасындағы шөлді аймақтарда тіршілік етеді. Қазақстанда 2 түр тармағы бар. Денесінің ұзындығы 20 см-дей, салмағы 43 г-ға дейін, терісінің қабыршақтары ұсақ, бүртікті келеді. Басы жалпақ, жұмыр. Артқа қарай ширатылған құйрығы түбінен ұшына қарай жіңішке, ұшы қара түсті болады. Түсі тұтастай ашық сұрғылт, бауыры ақшыл түсті, алқымында қара жолағы, ал екі езуінде ұсақ шашақты үлкен терілі қатпары бар. Ізіне түсіп қуғанда денесінің екі бүйіріне ырғала қозғалып, тез арада «құмға сіңіп» кететіндіктен, «бат-бат кесіртке» деп аталған. Жауынан қорғанғанда не қауіп төнгенде терілі қатпары қатты керіліп, құлаққа ұқсайды, сондықтан оны «құлақты кесіртке» деп те атайды. Наурыз – қазан айларының аралығында күндіз көзге түседі. Жылына 2 рет 2 – 4 жұмыртқа салып, көбейеді. Өрмекшілермен, өсімдік жапырақтарымен қоректенеді. Кейбір зиянды жәндіктерді жеп, пайда келтіреді. ^[1] ТМД кеңістігінде 7 түрі белгілі. Теңбіл Б.к. Түркмен Қарақұмының оңтүстігінде, ТМД фаунасы эндемигі, Өзбекістанда таралған, кентаун Б.к. КСРО, Қызыл кітабына енгізілген. ^[2]

Пайдаланған әдебиет

↑ Қазақ Энциклопедиясы
↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – Павлодар: 2007 - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3

Сілтемелер

The Reptile Database (ағыл.)
Ресейдің омыртқалылары

Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[source1-1] Қазақ Энциклопедиясы

[bi1-2] Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – Павлодар: 2007 - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3

[1]

[2]

@@ 1-жол: / 1-жол: @@
 [[Сурет:Phrynocephalus_mystaceus.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Бат-бат кесіртке]]''.]]
-'''Бат-бат кесіртке''' ([[Phrynocephalus mystaceus]]) – [[ешкіемерлер тұқымдасы|ешкіемерлер тұқымдасындағы]] жұмырбасты кесірткелер туысының бір түрі. [[Каспий теңізі]] мен [[Алакөл]] арасындағы [[шөл|шөлді]] аймақтарда тіршілік етеді. [[Қазақстан|Қазақстанда]] 2 түр тармағы бар. Денесінің ұзындығы 20 см-дей, салмағы 43 г-ға дейін, терісінің қабыршақтары ұсақ, бүртікті келеді. Басы жалпақ, жұмыр. Артқа қарай ширатылған құйрығы түбінен ұшына қарай жіңішке, ұшы қара түсті болады. Түсі тұтастай ашық сұрғылт, бауыры ақшыл түсті, [[алқым|алқымында]] қара жолағы, ал екі езуінде ұсақ шашақты үлкен терілі қатпары бар. Ізіне түсіп қуғанда денесінің екі бүйіріне ырғала қозғалып, тез арада «құмға сіңіп» кететіндіктен, «бат-бат кесіртке» деп аталған. Жауынан қорғанғанда не қауіп төнгенде терілі қатпары қатты керіліп, құлаққа ұқсайды, сондықтан оны «[[құлақты кесіртке]]» деп те атайды. [[Наурыз]] – [[қазан]] айларының аралығында күндіз көзге түседі. Жылына 2 рет 2 – 4 жұмыртқа салып, көбейеді. [[Өрмекшілер|Өрмекшілермен]], өсімдік [[жапырақ|жапырақтарымен]] қоректенеді. Кейбір зиянды [[жәндіктер|жәндіктерді]] жеп, пайда келтіреді.
+'''Бат-бат кесіртке''' ([[Phrynocephalus mystaceus]]) – [[ешкемерлер тұқымдасы|ешкіемерлер тұқымдасындағы]] жұмырбасты кесірткелер туысының бір түрі. [[Каспий теңізі]] мен [[Алакөл]] арасындағы [[шөл|шөлді]] аймақтарда тіршілік етеді. [[Қазақстан|Қазақстанда]] 2 түр тармағы бар. Денесінің ұзындығы 20 см-дей, салмағы 43 г-ға дейін, терісінің қабыршақтары ұсақ, бүртікті келеді. Басы жалпақ, жұмыр. Артқа қарай ширатылған құйрығы түбінен ұшына қарай жіңішке, ұшы қара түсті болады. Түсі тұтастай ашық сұрғылт, бауыры ақшыл түсті, [[алқым|алқымында]] қара жолағы, ал екі езуінде ұсақ шашақты үлкен терілі қатпары бар. Ізіне түсіп қуғанда денесінің екі бүйіріне ырғала қозғалып, тез арада «құмға сіңіп» кететіндіктен, «бат-бат кесіртке» деп аталған. Жауынан қорғанғанда не қауіп төнгенде терілі қатпары қатты керіліп, құлаққа ұқсайды, сондықтан оны «[[құлақты кесіртке]]» деп те атайды. [[Наурыз]] – [[қазан]] айларының аралығында күндіз көзге түседі. Жылына 2 рет 2 – 4 жұмыртқа салып, көбейеді. [[Өрмекшілер|Өрмекшілермен]], өсімдік [[жапырақ|жапырақтарымен]] қоректенеді. Кейбір зиянды [[жәндіктер|жәндіктерді]] жеп, пайда келтіреді.
+<ref name="source1">''[[Қазақ Энциклопедиясы]]''</ref> ТМД кеңістігінде 7 түрі белгілі. Теңбіл Б.к. Түркмен Қарақұмының оңтүстігінде, ТМД фаунасы эндемигі, Өзбекістанда таралған, кентаун Б.к. КСРО, Қызыл кітабына енгізілген.  <ref name=bi1>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: [[Биология]] / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – [[Павлодар]]: [[2007]] - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3</ref>
-<ref name="source1">''[[Қазақ Энциклопедиясы]]''</ref>
 == Пайдаланған әдебиет==
 <references/>
 ==Сілтемелер==
 * [http://reptile-database.reptarium.cz/species.php?genus=Phrynocephalus&species=mystaceus The Reptile Database] {{ref-en}}
@@ 9-жол: / 11-жол: @@
 {{stub}}
 {{wikify}}
-[[Санат:Жануарлар]]
+[[Санат:Кесірткелер]]
 [[en:Phrynocephalus mystaceus]]

Батбат кесіртке: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

21:53, 2011 ж. тамыздың 6 кезіндегі нұсқа

Пайдаланған әдебиет

Сілтемелер

Навигация мәзірі

Іздеу