Ыдырыс пайғамбар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
[[Сурет:Idris the prophet.jpg|thumb|Ыдырыс пайғамбар]]
'''Ыдырыс''' , Ыдырыс пайғамбар – [[Құран | Құранда]] аты аталатын пайғамбар. Ыдырыс [[Алла]] тағала өз дәргәїіне әкеткен, [[Ілияс]] пен [[Қадір]] іспетті мәңгі тірілік дәрежесіне жеткен адам. Аса тақуалығымен белгілі Ыдырыс ажал періштесін алдаусыратып [[жұмақ | жұмаққа]] еніп, Аллаға адалдығы үшін сол жұмақта немесе жеті қат көктің бірінде Қиямет қайымға дейін қалдырылған. Ол жазуды қаламмен алғаш жазған, киім тіккен, жұлдыздарға қарап болашақты болжай алған, Адам ата мен Шис пайғамбарлардың ежелгі жазбаларын жетік білген ғұлама адам ретінде сипатталады. Сондай-ақ ол тігіншілік кәсіптің қамқоршысы, пірі болып есептеледі.
'''Ыдырыс''' , Ыдырыс пайғамбар – [[Құран | Құранда]] аты аталатын пайғамбар. Ыдырыс [[Алла]] тағала өз дәргәїіне әкеткен, [[Ілияс]] пен [[Қадір]] іспетті мәңгі тірілік дәрежесіне жеткен адам. Аса тақуалығымен белгілі Ыдырыс ажал періштесін алдаусыратып [[жұмақ | жұмаққа]] еніп, Аллаға адалдығы үшін сол жұмақта немесе жеті қат көктің бірінде Қиямет қайымға дейін қалдырылған. Ол жазуды қаламмен алғаш жазған, киім тіккен, жұлдыздарға қарап болашақты болжай алған, Адам ата мен Шис пайғамбарлардың ежелгі жазбаларын жетік білген ғұлама адам ретінде сипатталады. Сондай-ақ ол тігіншілік кәсіптің қамқоршысы, пірі болып есептеледі.


9-жол: 10-жол:
"Исмағұл, Идрис және Зулкафил: бәрiнде де сабыр мол едi” (Әнбия 21:85)
"Исмағұл, Идрис және Зулкафил: бәрiнде де сабыр мол едi” (Әнбия 21:85)
Аллаһ Та`ала Құран Кәрiмнiң Мәриям сүресiнде пайғамбарымыз Мұхаммедке, салла Аллаһу аләйһи уә сәллам, былай деген:
Аллаһ Та`ала Құран Кәрiмнiң Мәриям сүресiнде пайғамбарымыз Мұхаммедке, салла Аллаһу аләйһи уә сәллам, былай деген:
{{Начало цитаты}}
"Кiтаптағы Идрис оқиғасын да ескер. Ол да нағыз шыншыл пайғамбар болған едi. Бiз оны жоғары мәртебеге көтердiк” (Мария 19:56-57).
"Кiтаптағы Идрис оқиғасын да ескер. Ол да нағыз шыншыл пайғамбар болған едi. Бiз оны жоғары мәртебеге көтердiк” (Мария 19:56-57).
{{Конец цитаты}}
Өкiнiшке орай, Ыдырыстың, алейһиссәлам, өмiрi мен iлiмi жөнiнде бұдан басқа ештеңе айтылмаған. Көне дiни кiтаптарда да ауыз толтырып айтарлықтай тарихи тұрақты деректер жоқ. Көптеген оқымысты ғұламалар Ыдырыс, алейһиссәлам, есiмi мен туып-өскен мекенi жөнiнде таласып, даулы пiкiрлер бiлдiрген, әр түрлi болжамдар айтқан. Кейбiр тарихшы зерттеушiлер Ыдырыс, алейһиссәлам, Мысырда (Египет) туған десе, ендi бiреулерi мүлдем басқа жердi айтады. Сол секiлдi Ыдырыс, алейһиссәлам, есiмi жөнiнде де түрлi пiкiрлер бар. Кейбiр ғалымдар Ыдырыстың, алейһиссәлам, аты – Әәрмәс десе, базбiр оқымыстылар оның шын аты – Әәрмасул-Әарамиса, ол Манаф деген жерде туып өскен деген болжам айтады. Қалай десек те, ғалымдардың Ыдырыс, алейһиссәлам, туралы белгiлi бiр тұжырымға келе алмауының өзi оның өте көне дәуiрлерде, есте жоқ ескi замандарда өмiр сүргенiн, Аллаһ Та`аланың жер бетiне жiберген ең алғашқы пайғамбарларының бiрi екенiн дәлелдей түседi.
Өкiнiшке орай, Ыдырыстың, алейһиссәлам, өмiрi мен iлiмi жөнiнде бұдан басқа ештеңе айтылмаған. Көне дiни кiтаптарда да ауыз толтырып айтарлықтай тарихи тұрақты деректер жоқ. Көптеген оқымысты ғұламалар Ыдырыс, алейһиссәлам, есiмi мен туып-өскен мекенi жөнiнде таласып, даулы пiкiрлер бiлдiрген, әр түрлi болжамдар айтқан. Кейбiр тарихшы зерттеушiлер Ыдырыс, алейһиссәлам, Мысырда (Египет) туған десе, ендi бiреулерi мүлдем басқа жердi айтады. Сол секiлдi Ыдырыс, алейһиссәлам, есiмi жөнiнде де түрлi пiкiрлер бар. Кейбiр ғалымдар Ыдырыстың, алейһиссәлам, аты – Әәрмәс десе, базбiр оқымыстылар оның шын аты – Әәрмасул-Әарамиса, ол Манаф деген жерде туып өскен деген болжам айтады. Қалай десек те, ғалымдардың Ыдырыс, алейһиссәлам, туралы белгiлi бiр тұжырымға келе алмауының өзi оның өте көне дәуiрлерде, есте жоқ ескi замандарда өмiр сүргенiн, Аллаһ Та`аланың жер бетiне жiберген ең алғашқы пайғамбарларының бiрi екенiн дәлелдей түседi.
Гректер Ыдырысты, алейһиссәлам, – Армис, еврейлер – Ханух деп атаған. Ал Армис арабша айтылуында – Әәрмис, Ханух – °хнух болып тiлдiк өзгерiске түскен. Бiрақ Құран Кәрiмде Аллаһ Ыдырыс деп атағандықтан, Ислам дүниесiнде осы есiм өзгерiссiз келедi. Бұл мысыр тiлiндегi Әәрмәс сөзi бiрте-бiрте өзгерiске түсiп, бертiн келе Ыдырыс аталып кеткен деген болжамның дұрыстығын растайды.
Гректер Ыдырысты, алейһиссәлам, – Армис, еврейлер – Ханух деп атаған. Ал Армис арабша айтылуында – Әәрмис, Ханух – °хнух болып тiлдiк өзгерiске түскен. Бiрақ Құран Кәрiмде Аллаһ Ыдырыс деп атағандықтан, Ислам дүниесiнде осы есiм өзгерiссiз келедi. Бұл мысыр тiлiндегi Әәрмәс сөзi бiрте-бiрте өзгерiске түсiп, бертiн келе Ыдырыс аталып кеткен деген болжамның дұрыстығын растайды.
Тағы бiр тарихи көне деректерде Ыдырыс, алейһиссәлам, ертедегi Бабыл (Вавилон) елiнде туып-өскен деп айтылады. Оның алғашқы ұстазы сол заманның ғұлама бiлгiрi Шийс Ибн Адам деген кiсi болған деседi. Ол Ыдырыстың, алейһиссәлам, түп атасы деген болжамдар бар.
Тағы бiр тарихи көне деректерде Ыдырыс, алейһиссәлам, ертедегi Бабыл (Вавилон) елiнде туып-өскен деп айтылады. Оның алғашқы ұстазы сол заманның ғұлама бiлгiрi Шийс Ибн Адам деген кiсi болған деседi. Ол Ыдырыстың, алейһиссәлам, түп атасы деген болжамдар бар.
Аллаһ Та`ала оның дәрежесiн көтерiп, пайғамбар еткенде, Ыдырыс, алейһиссәлам, сексен екi жаста екен. Ол өзiнiң содан кейiнгi ғұмырын халықты имандылыққа шақырып, бiр Аллаһқа тәуба етуге, жұртты жамандықтан сақтандыруға бағыштайды. Алайда оның пайғамбарлығын мойындап, соңынан ерушiлер көп бола қоймаған, керiсiнше қарсы келушiлер басым болған. Өз елiнде қуғынға ұшыраған Ыдырыс, алейһиссәлам, соңына ерген сахабаларымен бiрге ата жұртын тастап, Мысыр елiне қоныс аударады. Мұнда келген күннен бастап олар мысыр халқына уағыз айтып, жұртты имандылыққа, жақсылыққа мейiрiмдiлiкке шақырады, бүкiл әлемдi жаратушы °лы Аллаһқа бой ұсынуға үндейдi.
Аллаһ Та`ала оның дәрежесiн көтерiп, пайғамбар еткенде, Ыдырыс, алейһиссәлам, сексен екi жаста екен. Ол өзiнiң содан кейiнгi ғұмырын халықты имандылыққа шақырып, бiр Аллаһқа тәуба етуге, жұртты жамандықтан сақтандыруға бағыштайды. Алайда оның пайғамбарлығын мойындап, соңынан ерушiлер көп бола қоймаған, керiсiнше қарсы келушiлер басым болған. Өз елiнде қуғынға ұшыраған Ыдырыс, алейһиссәлам, соңына ерген сахабаларымен бiрге ата жұртын тастап, Мысыр елiне қоныс аударады. Мұнда келген күннен бастап олар мысыр халқына уағыз айтып, жұртты имандылыққа, жақсылыққа мейiрiмдiлiкке шақырады, бүкiл әлемдi жаратушы Аллаһқа бой ұсынуға үндейдi.
Ыдырыс, алейһиссәлам, өзi үлгi-өнеге көрсете отырып, халықты Аллаһтың дiнiне, Аллаһтың бiрлiгiне, жаратушы Иеге ғибадат етуге, Ақырет азаптарынан қорқуға шақырады. Бұл дүниеде жақсылық iстеген адамдардың тақуа аталатынын және олардың Ақырет азабынан құтылатынын ұғындырады. Ыдырыс, алейһиссәлам, сондай-ақ Мысыр қаласы халқына намаз оқуды, белгiлi бiр мерзiм арасында ораза тұтуды бұйырады. Мiскiндер мен мүсәпiрлерге қайыр-садақа, зекет беруге, әлсiздерге көмектесiп, рақым жасауға үгiттейдi.
Ыдырыс, алейһиссәлам, өзi үлгi-өнеге көрсете отырып, халықты Аллаһтың дiнiне, Аллаһтың бiрлiгiне, жаратушы Иеге ғибадат етуге, Ақырет азаптарынан қорқуға шақырады. Бұл дүниеде жақсылық iстеген адамдардың тақуа аталатынын және олардың Ақырет азабынан құтылатынын ұғындырады. Ыдырыс, алейһиссәлам, сондай-ақ Мысыр қаласы халқына намаз оқуды, белгiлi бiр мерзiм арасында ораза тұтуды бұйырады. Мiскiндер мен мүсәпiрлерге қайыр-садақа, зекет беруге, әлсiздерге көмектесiп, рақым жасауға үгiттейдi.
Яғни, Ыдырыс, алейһиссәлам, – адамдарды Аллаһ жолына уағыздаушы ең көне замандарда өмiр сүрген пайғамбарлардың бiрi. Ыдырыс пайғамбар дәуiрiнен кейiн де небiр ықылым замандар өттi. Ұрпақтан ұрпақ ауысып, адам баласын тура жолға салу үшiн Аллаһ Тағала Өз қалауымен халық арасынан таңдап, назары түскен сүйiктi пенделерiнiң дәрежесiн көтерiп, пайғамбар етiп отырған.
Яғни, Ыдырыс, алейһиссәлам, – адамдарды Аллаһ жолына уағыздаушы ең көне замандарда өмiр сүрген пайғамбарлардың бiрi. Ыдырыс пайғамбар дәуiрiнен кейiн де небiр ықылым замандар өттi. Ұрпақтан ұрпақ ауысып, адам баласын тура жолға салу үшiн Аллаһ Тағала Өз қалауымен халық арасынан таңдап, назары түскен сүйiктi пенделерiнiң дәрежесiн көтерiп, пайғамбар етiп отырған.<ref>Шапағат-Нұр.</ref><ref>“Қазақстан”: Ұлттық энцbклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9</ref><ref>Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС,
2010 ISBN 9965-26-322-1</ref>
==Aqparat көзі:==
Шапағат-Нұр.
{{stub}}
{{wikify}}


==Пайдаланған әдебиет==
==Сілтемелер==
<references/>
[[Қазақ энциклопедиясы]], 9 т.

[[Санат: Ы]]
[[Санат: Дін]]
[[Санат: Ислам]]
[[Санат:Пайғамбарлар]]
[[Санат:Пайғамбарлар]]
{{Stub:Ислам}}
{{wikify}}

[[ace:Idris]]
[[ace:Idris]]
[[ar:إدريس]]
[[ar:إدريس]]

12:01, 2011 ж. тамыздың 11 кезіндегі нұсқа

Ыдырыс пайғамбар

Ыдырыс , Ыдырыс пайғамбар – Құранда аты аталатын пайғамбар. Ыдырыс Алла тағала өз дәргәїіне әкеткен, Ілияс пен Қадір іспетті мәңгі тірілік дәрежесіне жеткен адам. Аса тақуалығымен белгілі Ыдырыс ажал періштесін алдаусыратып жұмаққа еніп, Аллаға адалдығы үшін сол жұмақта немесе жеті қат көктің бірінде Қиямет қайымға дейін қалдырылған. Ол жазуды қаламмен алғаш жазған, киім тіккен, жұлдыздарға қарап болашақты болжай алған, Адам ата мен Шис пайғамбарлардың ежелгі жазбаларын жетік білген ғұлама адам ретінде сипатталады. Сондай-ақ ол тігіншілік кәсіптің қамқоршысы, пірі болып есептеледі.


Мейірімді, Рақымды Алланың атымен бастаймын!

Адам ата мен Хауа анадан тараған ұрпақтар көбейiп, жер бетiнде жақсылық пен жамандықтың, зұлымдық пен имандылықтың күресi басталғаннан кейiн, Аллаһ Та`ала Өзi жаратқан пенделерiн тура жолға бастайтын пайғамбарлар жiберуге және оларды адамдардың өз арасынан таңдауды ұйғарды. Өұламалардың айтуы бойынша, Аллаһ Та`аланың назары алғаш түскен пайғамбарлардың бiрi Ыдырыс (Идрис), алейһиссәлам болса керек. Аллаһ Та`алаға тәуба етiп, Қабыл ұрпақтарын тура жолға бастау үшiн және надандық пен күпiрлiктен сақтандырып, шариат iсiне бекем болу үшiн Аллаһтың әмiрiмен Жәбiрейiл перiште оған уаһи жеткiзiп тұрды. Ыдырыс, алейһиссәлам, өте сабырлы, шыншыл, ел iшiнде беделдi, мәртебесi биiк, жоғары дәрежелi ғұлама жан болған. Халықты жақсылыққа бастап, имандылыққа уағыздап отырған. Қасиеттi Құран Кәрiмде Ыдырыс, алейһиссәлам, екi-ақ рет аталады. "Исмағұл, Идрис және Зулкафил: бәрiнде де сабыр мол едi” (Әнбия 21:85) Аллаһ Та`ала Құран Кәрiмнiң Мәриям сүресiнде пайғамбарымыз Мұхаммедке, салла Аллаһу аләйһи уә сәллам, былай деген: Үлгі:Начало цитаты "Кiтаптағы Идрис оқиғасын да ескер. Ол да нағыз шыншыл пайғамбар болған едi. Бiз оны жоғары мәртебеге көтердiк” (Мария 19:56-57). Үлгі:Конец цитаты Өкiнiшке орай, Ыдырыстың, алейһиссәлам, өмiрi мен iлiмi жөнiнде бұдан басқа ештеңе айтылмаған. Көне дiни кiтаптарда да ауыз толтырып айтарлықтай тарихи тұрақты деректер жоқ. Көптеген оқымысты ғұламалар Ыдырыс, алейһиссәлам, есiмi мен туып-өскен мекенi жөнiнде таласып, даулы пiкiрлер бiлдiрген, әр түрлi болжамдар айтқан. Кейбiр тарихшы зерттеушiлер Ыдырыс, алейһиссәлам, Мысырда (Египет) туған десе, ендi бiреулерi мүлдем басқа жердi айтады. Сол секiлдi Ыдырыс, алейһиссәлам, есiмi жөнiнде де түрлi пiкiрлер бар. Кейбiр ғалымдар Ыдырыстың, алейһиссәлам, аты – Әәрмәс десе, базбiр оқымыстылар оның шын аты – Әәрмасул-Әарамиса, ол Манаф деген жерде туып өскен деген болжам айтады. Қалай десек те, ғалымдардың Ыдырыс, алейһиссәлам, туралы белгiлi бiр тұжырымға келе алмауының өзi оның өте көне дәуiрлерде, есте жоқ ескi замандарда өмiр сүргенiн, Аллаһ Та`аланың жер бетiне жiберген ең алғашқы пайғамбарларының бiрi екенiн дәлелдей түседi. Гректер Ыдырысты, алейһиссәлам, – Армис, еврейлер – Ханух деп атаған. Ал Армис арабша айтылуында – Әәрмис, Ханух – °хнух болып тiлдiк өзгерiске түскен. Бiрақ Құран Кәрiмде Аллаһ Ыдырыс деп атағандықтан, Ислам дүниесiнде осы есiм өзгерiссiз келедi. Бұл мысыр тiлiндегi Әәрмәс сөзi бiрте-бiрте өзгерiске түсiп, бертiн келе Ыдырыс аталып кеткен деген болжамның дұрыстығын растайды. Тағы бiр тарихи көне деректерде Ыдырыс, алейһиссәлам, ертедегi Бабыл (Вавилон) елiнде туып-өскен деп айтылады. Оның алғашқы ұстазы сол заманның ғұлама бiлгiрi Шийс Ибн Адам деген кiсi болған деседi. Ол Ыдырыстың, алейһиссәлам, түп атасы деген болжамдар бар. Аллаһ Та`ала оның дәрежесiн көтерiп, пайғамбар еткенде, Ыдырыс, алейһиссәлам, сексен екi жаста екен. Ол өзiнiң содан кейiнгi ғұмырын халықты имандылыққа шақырып, бiр Аллаһқа тәуба етуге, жұртты жамандықтан сақтандыруға бағыштайды. Алайда оның пайғамбарлығын мойындап, соңынан ерушiлер көп бола қоймаған, керiсiнше қарсы келушiлер басым болған. Өз елiнде қуғынға ұшыраған Ыдырыс, алейһиссәлам, соңына ерген сахабаларымен бiрге ата жұртын тастап, Мысыр елiне қоныс аударады. Мұнда келген күннен бастап олар мысыр халқына уағыз айтып, жұртты имандылыққа, жақсылыққа мейiрiмдiлiкке шақырады, бүкiл әлемдi жаратушы Аллаһқа бой ұсынуға үндейдi. Ыдырыс, алейһиссәлам, өзi үлгi-өнеге көрсете отырып, халықты Аллаһтың дiнiне, Аллаһтың бiрлiгiне, жаратушы Иеге ғибадат етуге, Ақырет азаптарынан қорқуға шақырады. Бұл дүниеде жақсылық iстеген адамдардың тақуа аталатынын және олардың Ақырет азабынан құтылатынын ұғындырады. Ыдырыс, алейһиссәлам, сондай-ақ Мысыр қаласы халқына намаз оқуды, белгiлi бiр мерзiм арасында ораза тұтуды бұйырады. Мiскiндер мен мүсәпiрлерге қайыр-садақа, зекет беруге, әлсiздерге көмектесiп, рақым жасауға үгiттейдi. Яғни, Ыдырыс, алейһиссәлам, – адамдарды Аллаһ жолына уағыздаушы ең көне замандарда өмiр сүрген пайғамбарлардың бiрi. Ыдырыс пайғамбар дәуiрiнен кейiн де небiр ықылым замандар өттi. Ұрпақтан ұрпақ ауысып, адам баласын тура жолға салу үшiн Аллаһ Тағала Өз қалауымен халық арасынан таңдап, назары түскен сүйiктi пенделерiнiң дәрежесiн көтерiп, пайғамбар етiп отырған.[1][2][3]

Пайдаланған әдебиет

  1. Шапағат-Нұр.
  2. “Қазақстан”: Ұлттық энцbклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
  3. Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1

Үлгі:Stub:Ислам