Жабайы шошқа: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш Бот: Мына үлгі өзгертілді: Stub:Биология
ш r2.5.4) (Боттың үстегені: ml:കാട്ടുപന്നി
33-жол: 33-жол:


[[am:እሪያ]]
[[am:እሪያ]]
[[an:Sus scrofa scrofa]]
[[ar:خنزير بري]]
[[ar:خنزير بري]]
[[an:Sus scrofa scrofa]]
[[az:Çöldonuzu]]
[[az:Çöldonuzu]]
[[bn:বন্য বরাহ]]
[[be:Дзік]]
[[be:Дзік]]
[[be-x-old:Дзік]]
[[be-x-old:Дзік]]
[[bg:Дива свиня]]
[[bn:বন্য বরাহ]]
[[bo:ཕག་རྒོད།]]
[[bo:ཕག་རྒོད།]]
[[br:Hoc'h-gouez]]
[[bs:Divlja svinja]]
[[bs:Divlja svinja]]
[[br:Hoc'h-gouez]]
[[bg:Дива свиня]]
[[ca:Senglar]]
[[ca:Senglar]]
[[cv:Хир сысни]]
[[ce:Нал]]
[[co:Cignali]]
[[cs:Prase divoké]]
[[cs:Prase divoké]]
[[co:Cignali]]
[[csb:Dzëk]]
[[cv:Хир сысни]]
[[cy:Baedd Gwyllt]]
[[cy:Baedd Gwyllt]]
[[da:Vildsvin]]
[[da:Vildsvin]]
[[de:Wildschwein]]
[[de:Wildschwein]]
[[nv:Bisóodi ałchiní]]
[[et:Metssiga]]
[[el:Αγριόχοιρος]]
[[el:Αγριόχοιρος]]
[[myv:Идем туво]]
[[es:Sus scrofa]]
[[eo:Apro]]
[[en:Wild boar]]
[[en:Wild boar]]
[[eo:Apro]]
[[es:Sus scrofa]]
[[et:Metssiga]]
[[eu:Basurde]]
[[eu:Basurde]]
[[fa:گراز]]
[[fa:گراز]]
[[frp:Sengllér]]
[[fi:Villisika]]
[[fr:Sanglier]]
[[fr:Sanglier]]
[[frp:Sengllér]]
[[fy:Wylde baarch]]
[[fy:Wylde baarch]]
[[ga:Torc allta]]
[[ga:Torc allta]]
[[gd:Torc fiadhach]]
[[gd:Torc fiadhach]]
[[gl:Xabaril]]
[[gl:Xabaril]]
[[ko:멧돼지]]
[[he:חזיר בר]]
[[hi:जंगली सुअर]]
[[hi:जंगली सुअर]]
[[hr:Divlja svinja]]
[[hr:Divlja svinja]]
[[hu:Vaddisznó]]
[[id:Babi hutan]]
[[io:Apro]]
[[io:Apro]]
[[id:Babi hutan]]
[[os:Хъæддагхуы]]
[[it:Sus scrofa]]
[[it:Sus scrofa]]
[[he:חזיר בר]]
[[ja:イノシシ]]
[[ka:გარეული ღორი]]
[[ka:გარეული ღორი]]
[[csb:Dzëk]]
[[ko:멧돼지]]
[[mrj:Ирсасна]]
[[lbe:ВацӀлул дунгъуз]]
[[la:Sus scrofa]]
[[la:Sus scrofa]]
[[lbe:ВацӀлул дунгъуз]]
[[lv:Meža cūka]]
[[lt:Šernas]]
[[lij:Pòrco sarvægo]]
[[lij:Pòrco sarvægo]]
[[ln:Ngulúbɛ]]
[[ln:Ngulúbɛ]]
[[hu:Vaddisznó]]
[[lt:Šernas]]
[[lv:Meža cūka]]
[[mk:Дива свиња]]
[[mk:Дива свиња]]
[[ml:കാട്ടുപന്നി]]
[[mr:रानडुक्कर]]
[[mr:रानडुक्कर]]
[[mrj:Ирсасна]]
[[ms:Babi Hutan]]
[[ms:Babi Hutan]]
[[myv:Идем туво]]
[[nds:Wildswien]]
[[nl:Wild zwijn]]
[[nl:Wild zwijn]]
[[ja:イノシシ]]
[[ce:Нал]]
[[no:Villsvin]]
[[nn:Villsvin]]
[[nn:Villsvin]]
[[no:Villsvin]]
[[nv:Bisóodi ałchiní]]
[[oc:Singlar]]
[[oc:Singlar]]
[[os:Хъæддагхуы]]
[[nds:Wildswien]]
[[pl:Dzik]]
[[pl:Dzik]]
[[pt:Javali]]
[[pt:Javali]]
99-жол: 101-жол:
[[sah:Тороху]]
[[sah:Тороху]]
[[sc:Porcabru]]
[[sc:Porcabru]]
[[sq:Derri i egër]]
[[scn:Cigniali]]
[[scn:Cigniali]]
[[sh:Divlja svinja]]
[[si:වල් ඌරා]]
[[si:වල් ඌරා]]
[[simple:Boar]]
[[simple:Boar]]
[[sk:Diviak lesný]]
[[sk:Diviak lesný]]
[[sl:Divja svinja]]
[[sl:Divja svinja]]
[[sq:Derri i egër]]
[[sr:Divlja svinja]]
[[sr:Divlja svinja]]
[[sh:Divlja svinja]]
[[fi:Villisika]]
[[sv:Vildsvin]]
[[sv:Vildsvin]]
[[tl:Sus scrofa]]
[[ta:காட்டுப்பன்றி]]
[[ta:காட்டுப்பன்றி]]
[[th:หมูป่า]]
[[th:หมูป่า]]
[[tl:Sus scrofa]]
[[tr:Bayağı yaban domuzu]]
[[tr:Bayağı yaban domuzu]]
[[udm:Кырпарсь]]
[[udm:Кырпарсь]]
117-жол: 118-жол:
[[vec:Sengiałe]]
[[vec:Sengiałe]]
[[vi:Lợn rừng]]
[[vi:Lợn rừng]]
[[wa:Singlé]]
[[vls:Wild zwyn]]
[[vls:Wild zwyn]]
[[wa:Singlé]]
[[yo:Akọ ẹlẹ́dẹ̀]]
[[yo:Akọ ẹlẹ́dẹ̀]]
[[zh:野豬]]
[[zh-min-nan:Soaⁿ-ti]]
[[zh-min-nan:Soaⁿ-ti]]
[[zh-yue:野豬]]
[[zh-yue:野豬]]
[[zh:野豬]]

10:11, 2011 ж. тамыздың 25 кезіндегі нұсқа

Жабайы шошқа
Қазбалық ауқымы: Early Pleistocene – Recent

Амандық күйі
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Сүтқоректілер
Сабы: Жұптұяқтылар
Тұқымдасы: Suidae
Тегі: Sus
Түрі: S. scrofa
Екі-есімді атауы
Sus scrofa
Linnaeus, 1758

Жабайы шошқа, қабан, доңыз (лат. Sus scrofa) – сүтқоректілер класының жұптұяқтылар отрядына жататын жануар. Қызылорда облысының қамыс-құрақты қопалар мен батпақты жерлерінде, өзен аңғарларында көп кездеседі. Денесі ірі, екі бүйірі қысыңқы, мойыны жуан, басы сүйір, тұмсығы конус тәрізді көлденеңнен кесілген болып келеді. Ұшында жұп тұяғы бар, аяғы мықты, екеуі жақсы жетілген төрт саусағы болады. Құлағы үлкен және жалпақ, көзі кішкентай, танауы таңқы. Денесін қалың қылшық басқан. Аталығының арқасында жалы болады. Жыныстық жағынан 18 – 20 айда жетіледі. Күйлеуге түсуі тамыздың ортасынан желтоқсанға дейін созылады. Аналығы (мегежіні) 4 – 10 торай туады. Тістері көп, бұдырлы. Қарыны жіктелмеген, күйіс қайтармайды. Қорек таңдамайтын жануар, топырақты қазып құрт-құмырсқа, өсімдік тамырлары, ұлулар және ұсақ тышқандармен қоректенеді. Доңыз – кәсіптік маңызы бар аң, еті, терісі, қылшығы пайдаланылады. Орта есеппен әр Доңыз 50 кг ет, 10 кг май, 250 дм2 тері және 0,5 кг қылшық береді.[1]

Қабан Солүстік Африка мен Еуразияда таралған, ТМД аймағында, Балтика жағалауынан Қиыр Шығысқа дейін кездеседі. Аталықтарының азу тістері өте ірі және жоғары, сыртқа қарай қайқы. Денесін ірі қылтан қаптаған. Ересек қабан шошқаларынын түсі коңыр, торайларының терісінде ұзынан орналасқан ақ жолақтары бар. Ірі қабандардың ұзындығы 2 м, салмағы 300 кг. Топтасып өмір сүреді. Күйлеу кезінде, жекелей тіршілік етеді. Орташа 4-6 торай табады. Үй шошқасының арғы тегі. Кәсіпшілік жануар.[2]

Пайдаланылған әдебиеттер

  1. Қазақ энциклопедиясы
  2. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – Павлодар: 2007 - 1028 б. ISBN9965-08-286-3


Үлгі:Link FA Үлгі:Link FA