Улисс

1922 жылғы бірінші басылымының мұқабасы

«Улисс» (ағылш. Ulysses) — ирланд жазушысы Джеймс Джойстың екінші ең беделді романдарының бірі. Шығарманың жазылуы 7 жылға созылды. Америкалық «The Little Review» журналында 1918 жылдан бастап 1920 жылға дейін бөліктері жарияланып тұрды. Францияда 1922 жылдың 2 ақпанында тұтас кітап болып баспадан шықты. Жазушының туған жерінде роман алғаш рет 1939 жылы жарық көрді.

Бұл роман — Леопольд Блум атты ұлты еврей, дублиндік тоғышардың бір күндік оқиғасын баяндайтын (Блумсдэй деп аталатын: 1904 жылдың 16 маусымы) күрделі полистиликалық шығарма. Бұл күнді Лео Блум баспаханада, Дублиннің дәмханасы мен көшелерінде, таныс адамын жерлеуінде, бұғаздың жағалауында, жергілікті мектептің жас оқытушысы Стивен Дедалмен танысатын босану үйінде, притонда, ақыр аяғы естен танғанша ішімдік ішкен Дедалды түн ортасында ілестіріп әкелетін өз үйінде өткізеді. Романның басты шытырман жері — әйелінің Блумның көзіне шөп салуы болып табылады, бірақ бұл жайлы Блум білсе де, оған қарсы еш шара қолданбайды.

Романның канвасы және оның композициялық құрастырылуы Гомердің Одиссея дастанымен (романның алғашқы нұсқасында эпизодтар «Одиссее» деп аталынды, кейінірек автор бұны өзгертті) анық және бұлыңғыр түрде ұқсас келеді.

Сыртқы сілтемелер

• «Улисс» (аударма және түпнүсқа) (орыс.)
• James Joyce. Ulysses (ағыл.)
• Джеймс Джойс Улисс — СПб: Симпозиум, 2004. — 830 с. — ISBN 5-89091-098-1.
• Джеймс Джойстың өмірі мен шығармашылығы