Германия жерлері: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
3-жол: | 3-жол: | ||
«Жер» сөзінің әдеттегі мағынасынан айырмашылығы болуы үшін '''Федеральдық жер''' ({{lang-de|Bundesland}}) термині қолдынылады, бірақ [[ГФР-дың басты заңдары]] немесе жер туралы конституция деген заңды құжаттарда ол қолданылмайды. |
«Жер» сөзінің әдеттегі мағынасынан айырмашылығы болуы үшін '''Федеральдық жер''' ({{lang-de|Bundesland}}) термині қолдынылады, бірақ [[ГФР-дың басты заңдары]] немесе жер туралы конституция деген заңды құжаттарда ол қолданылмайды. |
||
Германияның [[XIX ғасыр|XIX ғасырдың]] ортасына дейінгі территориясында көптеген кішкентай |
Германияның [[XIX ғасыр|XIX ғасырдың]] ортасына дейінгі территориясында көптеген кішкентай бөлек мемлекеттер болған, ғасырлар бойы Германияның саясатты картасында айтарлықтай өзгерістер туындаған. Қазіргі Германияның территориясы [[1945 жыл|1945 жылдардан]] кейін орнаған. Бұл ретте дәстүрлі жерлестік ортақтығымен бірдей тарихи шекаралары жарым-жартылай ескерілген. [[Америка Құрама Штаттары|Америкалықтардың]], [[Британ энциклопедиясы|британдықтардың]] және [[Француздар|француздардың]] басқыншылық еткен жерлері ГФР-дың құрамына енген. [[Кеңес Өкіметі|Кеңес өкіметі]] иелік еткен жерлер [[ГДР|ГДР-дың]] құрамына еніп 1952 жылы 1990 жылдағы Германияның қосылуына дейін жер статусын жоғалтты. |
||
[[Германияның Конституциялық құқығы|Германияның Конституциялық құқығында]] жерлердің ГФР-дың федерациядан туындаған административті бірлігі емес, керісінше ГФР-дың жерлердің бірігуінен туындағаны жазылады. Жерлер конституциялық құқықтың субъектісі болып ессептеледі және шектеулі халықаралық құқықтықсубъектігіне ие. Жерлер «мемлекеттік жауапкершілік» артады. «Еркін мемлекет» терминіне Үш жер ие (Бавария, Саксония және Тюрингии), бірақ бұл ерекшелік басқа жерлермен салыстырғанда ерекше құқыққа байланысты емес. |
[[Германияның Конституциялық құқығы|Германияның Конституциялық құқығында]] жерлердің ГФР-дың федерациядан туындаған административті бірлігі емес, керісінше ГФР-дың жерлердің бірігуінен туындағаны жазылады. Жерлер конституциялық құқықтың субъектісі болып ессептеледі және шектеулі халықаралық құқықтықсубъектігіне ие. Жерлер «мемлекеттік жауапкершілік» артады. «Еркін мемлекет» терминіне Үш жер ие (Бавария, Саксония және Тюрингии), бірақ бұл ерекшелік басқа жерлермен салыстырғанда ерекше құқыққа байланысты емес. |
12:18, 2012 ж. маусымның 26 кезіндегі нұсқа
Германияның Федеративті Республикасындағы Жер (нем. Land), федерацияның «мемлекет мүшесі» (нем. Gliedstaat) болып есептеледі.
«Жер» сөзінің әдеттегі мағынасынан айырмашылығы болуы үшін Федеральдық жер (нем. Bundesland) термині қолдынылады, бірақ ГФР-дың басты заңдары немесе жер туралы конституция деген заңды құжаттарда ол қолданылмайды.
Германияның XIX ғасырдың ортасына дейінгі территориясында көптеген кішкентай бөлек мемлекеттер болған, ғасырлар бойы Германияның саясатты картасында айтарлықтай өзгерістер туындаған. Қазіргі Германияның территориясы 1945 жылдардан кейін орнаған. Бұл ретте дәстүрлі жерлестік ортақтығымен бірдей тарихи шекаралары жарым-жартылай ескерілген. Америкалықтардың, британдықтардың және француздардың басқыншылық еткен жерлері ГФР-дың құрамына енген. Кеңес өкіметі иелік еткен жерлер ГДР-дың құрамына еніп 1952 жылы 1990 жылдағы Германияның қосылуына дейін жер статусын жоғалтты.
Германияның Конституциялық құқығында жерлердің ГФР-дың федерациядан туындаған административті бірлігі емес, керісінше ГФР-дың жерлердің бірігуінен туындағаны жазылады. Жерлер конституциялық құқықтың субъектісі болып ессептеледі және шектеулі халықаралық құқықтықсубъектігіне ие. Жерлер «мемлекеттік жауапкершілік» артады. «Еркін мемлекет» терминіне Үш жер ие (Бавария, Саксония және Тюрингии), бірақ бұл ерекшелік басқа жерлермен салыстырғанда ерекше құқыққа байланысты емес.
ГФР жерінен, батыстағы 10-ы, ГФР жеріне Германияның қосылуына дейін кірген жерлер, және олар «ескі» деген атқа ие. Ал шығыстағы, ГДР-дың қосылғанға дейін кірген 5 жері бейресми «жаңа» деп аталады. Берлин бұл «ескі» және «жаңа» системасына кірмейді.
№ | Ту | Таңбасы | Жері | Бундесраттағы жерлер |
Жер аумағы (км²) |
Тұрғыны (млн.) |
Тығыздығы на км² |
Астанасы |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
01 | Баден-Вюртемберг Baden-Württemberg |
6 | 35 752 (3) | 10,717 (3) | 300 (6) | Штутгарт Stuttgart | ||
02 | Свободное государство Бавария Freistaat Bayern |
6 | 70 549 (1) | 12,444 (2) | 176 (11) | Мюнхен München | ||
03 | Берлин Berlin |
4 | 892 (14) | 3,388 (8) | 3 798 (1) | Берлин Berlin | ||
04 | Бранденбург Brandenburg |
4 | 29 478 (5) | 2,568 (10) | 87 (15) | Потсдам Potsdam | ||
05 | Свободный ганзейский город Бремен Freie Hansestadt Bremen |
3 | 404 (16) | 0,663 (16) | 1 641 (3) | Бремен Bremen | ||
06 | Свободный и ганзейский город Гамбург Freie und Hansestadt Hamburg |
3 | 755 (15) | 1,735 (13) | 2 298 (2) | Гамбург Hamburg | ||
07 | Гессен Hessen |
5 | 21 115 (7) | 6,089 (5) | 288 (7) | Висбаден Wiesbaden | ||
08 | Мекленбург-Передняя Померания Mecklenburg-Vorpommern |
3 | 23 179 (6) | 1,720 (14) | 74 (16) | Шверин Schwerin | ||
09 | Нижняя Саксония Niedersachsen |
6 | 47 620 (2) | 8,001 (4) | 168 (12) | Ганновер Hannover | ||
10 | Северный Рейн-Вестфалия Nordrhein-Westfalen |
6 | 34 084 (4) | 18,075 (1) | 530 (4) | Дюссельдорф Düsseldorf | ||
11 | Рейнланд-Пфальц Rheinland-Pfalz |
4 | 19 853 (9) | 4,061 (7) | 205 (9) | Майнц Mainz | ||
12 | Саар Saarland |
3 | 2 569 (13) | 1,056 (15) | 411 (5) | Саарбрюккен Saarbrücken | ||
13 | Свободное государство Саксония Freistaat Sachsen |
4 | 18 415 (10) | 4,296 (6) | 233 (8) | Дрезден Dresden | ||
14 | Саксония-Анхальт Sachsen-Anhalt |
4 | 20 446 (8) | 2,494 (11) | 122 (14) | Магдебург Magdeburg | ||
15 | Шлезвиг-Гольштейн Schleswig-Holstein |
4 | 15 763 (12) | 2,829 (9) | 179 (10) | Киль Kiel | ||
16 | Свободное государство Тюрингия Freistaat Thüringen |
4 | 16 172 (11) | 2,355 (12) | 146 (13) | Эрфурт Erfurt | ||
DE | Федеративная Республика Германия Bundesrepublik Deutschland |
69 | 357 046 | 82,501 | 231 | Берлин Berlin |