Ажар (Соқыр Ажар) Жұртыбайқызы
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін үлгі-инфобокс енгізу қажет. Үлгі-инфобокс орнатқаннан кейін бұл үлгіні аластатыңыз. |
Ажар (Соқыр Ажар) Жұртыбайқызы (1865 - өлген жылы белгісіз) - ақын. Жеті жасында қорасан ауруына шалдығып, екі көзінен айрылған ол алғашында өз басының қайғысын өлеңге қосып, кейін белгілі әнші-ақын атанады. Оның Абай үлгісімен шығарған «Жұртыбайдың қызы едім, атым - Ажар» деген өлеңі би-болыстардың қарапайым халыққа көрсеткен өз бырлықтарын әшкерелеуге арналған. Арғын тайпасының Қаракесек руынан шыққан.[1]
1884 жылы Қоянды жәрмеңкесінде өнер көрсетіп, Абаймен танысады, ақын аулына әдейілеп барып, Абай өлендері мен әндерін ел арасына таратады. Әуезов Ажардың Абай шығармаларын насихаттап, халыққа таратудағы еңбегіне Әуезов жоғары баға беріп, «Қазақ КСР тарихының» (1957) Абай туралы тарауында (492-бет),
«Ұлы ақын-ағартушы Абай Құнанбаев» деген еңбегінде: «Атақты Біржан... соқыр әйел-ақын Ажар... Абайдың жазған өлеңдерін жаттап, шығарған әндерін салды»
деп атап көрсетеді. «Абай (Ибрагим) Құнанбайұлы (1845-1904)» атты монографиясында:
«Абайға оның тірісінде... әдейілеп келіп, көп өлеңдерін жаттап алып, әнге салып, елдеріне жаңалық, үлгі-тәлім есебінде таратып жүрген көп әнші-ақын өнерпаздар болған»
дей келіп:
«Солардың бастылары - әйелдерден: Ажар, Зейнеп, Сара, Қуандық сияқты талай талантты атақты әнші-ақындар болады»
деп ерекше бөліп айтқан.[2][3]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Абай мен Мәшһүр – Жүсіптің партияға көзқарасы. Тексерілді, 10 ақпан 2021.
- ↑ Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9
- ↑ Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
|
Бұл — тұлға туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |