Махмұд Ғазнауи

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту


Yamīn al-Dawlah Abd al-Qāṣim Maḥmūd Ibn Sebük Tegīn
Sultan of the Ghaznavid Empire

Old French depiction of Ghaznavi reading "Sultan Mahmud the Ghaznavid Afghan Emperor"
Билеген 997-1030
туған 971 ж. қарашаның 2 (971—11—02) (1052 жас)
Birthplace Ghazni,[1] (modern day Afghanistan)
Өмірден озды 30 сәуір 1030
Place of death Ghazni, (modern day Afghanistan)
Buried Ghazni
Ізашары Ismail of Ghazni
Royal House Ghaznavids
Father Sebüktigin
Religious beliefs Sunni Islam
Махмұд Ғазнауи (қызыл киімдегі адам)

Махмұд Ғазнауи, Махмұд ибн Себуктегін, Ймин әд-Даул (970 – 1030) – Ғазнауи әулетінен шыққан билеуші (998 – 1030), қолбасшы. 998 ж. Хорасанның әмірі болған. М. Ғ. бүкіл Шығыс Иранды, Рей мен Исфаханды, Ауғанстан аумақтарын, Солт. Үндістанның батыс бөлігін, Әмудария өз-н Махмұд Ғазнауи Махмұд ибн Себуктегін, Ймин әд-Даул (970 — 30.4.1030, Ғазни) – Ғазнауи әулетінен шыққан билеуші (998 – 1030), талантты қолбасшы. М. ұ. тұсында Ғазнауи сұлтандығы саяси қуаттылығының жоғ. шыңына көтерілді. 998 ж. Бағдат халифасы оған “йемин әд-Даул уа амин әлмилла” (мемлекет пен діни қауымның сенімді тұлғасы) деген атақ беріп, Хорасанның әмірі етіп тағайындады. М. ұ. бүкіл Шығ. Иранды, Рей мен Исфаханды, Ауғанстан аумақтарын, Солт. Үндістанның батыс бөлігін, Әмудария өз-не дейінгі жерлерді бағындырып, қол астындағыларға шариат тәртібін орнатты. Жерді толығымен мемлекет меншігіне айналдырып, қала ақсүйектерінің табысына қатаң бақылау орнатуға тырысты. Ол Солт. Үндістанға ислам дінін тарату мақсатымен 17 рет жорық жасады. Осы жорықтары үшін “Ғазиз” деген атақ алды. М. ұ. өз сарайына мұсылман ғұламаларын топтастырып, олардың ғылыммен айналысуына үлкен мүмкіндік туғызды. Әл-Утби өзінің “Китаб әл-Йамини” деген еңбегінде М.ұ-дің билік құрған кезі туралы жазды.

[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Якубовский А.Ю., Махмуд Газневи, Л., 1934; Шабани Р., Иран тарихы, А., 2002. С. Тортаев
«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VI том

Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Mahmud of Ghazni, The Great Events by Famous Historians: Indexes, Vol. XX, Ed. John Rudd, Charles F. Horne and Rossiter Johnson, (1905), 141.
  2. Қазақ Энциклопедиясы