Талмуд

Вавилон талмуды

Талмуд (ивр. תַּלְמוּד‎, «зерттеу, оқу») — яһудейлердің ғұрып, заңдарының схоластикаға негізделген көп томдық жинағы. Талмудтыӊ екінші дәстүрлі аты ШАС ( ש"ס ), еврейлер аббревиатурасында «алты тәртіп» дегенді білдіреді. Талмуд терминін көбіне «Вавилон Талмудына» қатысты қолданады, бірақ одан да ерте шыққан діни мәтіндердіӊ жиынтығы бар, ол «Иерусалим Талмуды» деген атымен белгілі.

Иудаизмнің қасиетті кітабі Танахтың үш бөлігінің бірі — Тораның мағынасы ұрпақтаң ұрпаққа ауызша түрінде тарлаған. ІІ–ші ғасырда Тора Мишна (ивр. משנה‎) түрінде, ал кештеу Гемара түрінде жазылған. Екеуі бірге — Талмудты құрайды.

Талмуд — моральдық, этикалық кодекстің заңнамалық негізі. Талмуд соңғы рет III-V ғғ. өңделді. Онда еврейлерге нұсқаулар берілген (613 нұсқау). Талмудта қыл­мыстық және азаматтық сипат­тағы заңдар, адамгершілік заңдар, отбасылық және жеке адам өміріне қатысты кеңестер бар. Талмудта 365 тыйым және 248 бұйрық әмірлер жинақталған иудей әдет-ғұрыптар жүйесі бар. Барлығы 6200 бет.

Талмудтыӊ бөліктері мен трактаттары

• Зраим (ивр. זרעים‎, егістер) 
• Моэд (ивр. מועד‎, мерзім) 
• Нашим (ивр. נשים‎, әйелдер) 
• Незикин (ивр. נזיקין‎, зиян) 
• Кодашим (ивр. קדשים‎, құдайы) 
• Теорот (ивр. טהרות‎, тазарту)