Ь
| Қазақ кирил әліпбиі | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| -{Аа}- | -{Әә}- | -{Бб}- | -{Вв}- | -{Гг}- | -{Ғғ}- | -{Дд}- | |||||||
| -{Ее}- | -{Ёё}- | -{Жж}- | -{Зз}- | -{Ии}- | -{Йй}- | -{Кк}- | |||||||
| -{Ққ}- | -{Лл}- | -{Мм}- | -{Нн}- | -{Ңң}- | -{Оо}- | -{Өө}- | |||||||
| -{Пп}- | -{Рр}- | -{Сс}- | -{Тт}- | -{Уу}- | -{Ұұ}- | -{Үү}- | |||||||
| -{Фф}- | -{Хх}- | -{Һһ}- | -{Цц}- | -{Чч}- | -{Шш}- | -{Щщ}- | |||||||
| -{Ъъ}- | -{Ыы}- | -{Іі}- | -{Ьь}- | -{Ээ}- | -{Юю}- | -{Яя}- | |||||||
ь — кириллицаға негізделген әліпби хәрпі, жіңішкелік белгі.
Ешқандай дыбыстың таңбасы емес. Ь кейде қатар айтылған дауыссыз дыбыс пен дауысты дыбыстың арасын бөліп, ажыратып айту үшін және дауыссыз дыбыстардың жіңіщкелігін білдіру үшін алынған шартты таңба ретінде жұмсалады. Мысалы, почтальон, бандероль.
Қазақ тілінде бұл таңба қолданылмайды. Себебі қазақ тілінің заңдылықтарына сәйкес егер де сөздегі дауысты дыбыстар жіңішке болса дауыссыз дыбыстар жұмсарады. Мысалы, айтылуы -"Эль", жазылуы- "Ел".
Бұл таңба орыс тілінен енген сөздерге ғана қолданылады. Ь сөз аяғында жіңішкелік белгі ретінде келгенде, ол сөзге дауыссыз дыбыстан басталған қосымша жалғанса, жіңішкелік белгі сақталып жазылады (секретарьға), ал дауысты дыбыстан басталған қосымша жалғанса, ол (ь) түсіріліп жазылады (ұйымның секретары[1][2][3].
Кодтар кестесі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| Код | Регистр | Ондық код |
16-лық код |
8-дік код |
Екілік код |
|---|---|---|---|---|---|
| Юникод | Бас | 1068 | 042C | 002054 | 00000100 00101100 |
| Кіші | 1100 | 044C | 002114 | 00000100 01001100 | |
| ISO 8859-5 | Бас | 204 | CC | 314 | 11001100 |
| Кіші | 236 | EC | 354 | 11101100 | |
| KOI 8 | Бас | 248 | F8 | 370 | 11111000 |
| Кіші | 215 | D8 | 330 | 11011000 | |
| Windows 1251 | Бас | 220 | DC | 334 | 11011100 |
| Кіші | 252 | FC | 374 | 11111100 |
HTML жүйесінде бас әріп «Ь»-ны Ь немесе Ь, ал кіші «ь» әріпін - как ь немесе ь деп белгілейді.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы: Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан даму институты, 1998 жыл, 509 бет. ISBN 5-7667-2616-3
- ↑ Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 5 том
- ↑ Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962
 |
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Cyrillic alphabet |