Қос нүкте

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
:

Тыныс белгілері

дәйекше ( ' )
жақшалар (( )), ([ ]), ({ }), (< >)
қос нүкте ( : )
үтір ( , )
сызықша ( )
көп нүкте ( , ... )
леп белгісі ( ! )
нүкте ( . )
тырнақшалар ( « », „ “ )
сызықшық ( -, )
сұрақ белгісі ( ? )
нүктелі үтір ( ; )
қиғаш сызық ( / )

Сөз аралық бөлу

бос орындар ( ) () ()
аралық нүкте ( · )

Жалпы типографика

«және» таңбасы ( & )
«айқұлақ» ( @ )
жұлдызша ( * )
кері қиғаш сызық ( \ )
байрақша таңбасы ( )
екпін дәйегі ( ^ )
ақша таңбасы ( ¤ ) $, , ¥, £, ¢, Теңге нышаны
қанжар/қос қанжар ( ) ( )
градус ( ° )
төңкерілген леп белгісі ( ¡ )
төңкерілген сұрақ белгісі ( ¿ )
тор таңбасы ( # )
нөмір таңбасы ( )
пайыз және қатысты таңбалар
( %, ‰, )
еже соңының таңбасы ( )
прим ( )
бөлім таңбасы ( § )
ирек ( ~ )
умлаут/диерезис ( ¨ )
астыңғы сызық ( _ )
тік жолақ ( |, ¦ )

Жалпы емес типографика

көп жұлдызша ( )
сұқ қол ( )
демек белгісі ( )
интерробанг ( )
мысқыл белгісі ( ؟ )

Қос нүкте (:) - жазуда пайдалынатын тыныс белгілерінің бірі. Көп нүкте сөйлемнің синтаксистік ерекшеліктері мен мағынасына баыланысты қойылады. Қос нүктенің сөйлемдегі басты қызметі - сөйлем мүшелерінің арасындағы түрлі қарым-қатынастарды көрсету.

Қойылу жағдайлары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қос нүкте мынадай жағдайларда қойылады:

  1. Бірыңғай мүшелердің алдынан жалпылауыш сөздер немесе жалпылауыш мәнді сөздер келетін болса, жалпылауыш сөздерден соң қос нүкте қойылады.
  2. Жалғаулықсыз салаласқан жай сөйлемдердің алдыңғысының мағынасы соңғы жай сөйлемдер арқылы айқындалып тұратын болса, мұндай жай сөйлемдердің арасына қос нүкте қойылады.
  3. Рет-ретімен санамалап баяндауды керек ететін жалпылауыш мәнді сөздерден соң қос нүкте қойылады.
  4. Төл сөздің алдынан автор сөзі келгенде, одан соң қос нүкте қойылады.
  5. Түйген ойды, қағидаларды, ережелерді дәлелдеу мақсатымен алынған сөйлемдердің алдында мысалы деген сөз қолданылатын болса, одан соң қос нүкте қойылады.
  6. Бірыңғай мүшелердің алдынан басқа, бөлек, атап, айтқанда, тәрізіді сөздер келіп, баса назар аудару мәнінде қолданылса, бұл сөздерден соң қос нүкте қойылады.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Лингвистика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. ISBN 9965-08-235-9