Әулиекөл ауданы

Қазақстан ауданы
Әулиекөл ауданы
Елтаңбасы
Әкімшілігі
Облысы	Қостанай облысы
Аудан орталығы	Әулиекөл
Ауылдық округтер саны	12
Кенттік әкімдіктер саны	1
Ауыл саны	33
Әкімі	Жансұлтан Қоңыртайұлы Таукенов
Аудан әкімдігінің мекенжайы	Әулиекөл ауылы, 1 Май көшесі, №44
Тарихы мен географиясы
Координаттары	52°21′00″ с. е. 64°07′48″ ш. б.52.35000° с. е. 64.13000° ш. б. / 52.35000; 64.13000
Құрылған уақыты	1928 жыл
Жер аумағы	11,1 мың км²
Уақыт белдеуі	UTC+5:00
Тұрғындары
Тұрғыны	34 843 адам (2023)
Тығыздығы	3,1 адам/км²
Ұлттық құрамы	қазақтар (50,65%) орыстар (31,35%) украиндар (7,01%) немістер (3,21%) татарлар (2,13%) шешендер (1,56%) белорустар (1,14%) башқұрттар (0,33%) әзербайжандар (0,29%) басқалары (2,33%)
Сандық идентификаторлары
Автомобиль коды	10
Әулиекөл ауданының әкімдігі

Әулиекөл ауданы — Қостанай облысының орталық бөлігіндегі әкімшілік аудан, құрғақ дала белдемінде орналасқан. Жерінің аумағы — 11,1 мың км². Орталығы — Әулиекөл ауылы. Аудан 1928 жылы "Семиозёр ауданы" болып құрылған, 1997 жылдан Әулиекөл ауданы аталады.

Географиялық орны

Солтүстігінде Қостанай, Алтынсарин, батысында Бейімбет Майлин, Қамысты, шығысында Қарасу, оңтүстігінде Науырзым аудандарымен шектеседі.

Жер бедері

Аудан жерінің көпшілік бөлігін жазықтық және қазаншұңқырлы-көлді өңір алып жатыр. Аудан аумағы оңтүстік-батысында Торғай Үстіртімен (абсолют биіктігі — 250 м), шығысында Торғай қолатымен (абсолют биіктігі — 103–115 м) шектеседі. Кен байлықтарынан: қоңыр көмір, көмір, отқа төзімді саз, боксит кездеседі. Климаты шұғыл континенттік — қысы суық, жазы ыстық. Қаңтар айындағы орташа температурасы — 18–19°С, шілдеде — 21–22°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері — 260–280 мм. Топырағы қара, қара қызғылт, қоңыр, құмдақ болып келеді. Селеу, көкпек, жусан, т.б. шөп өседі. Ауданның шығысында Басаман, Аманқарағай орман алқабы бар. Жабайы жануарлардан: қасқыр, түлкі, қоян, сарышұнақ, орманды өңірінде тиін, елік, бұлан; құстардан: шіл, қарақұр, бүркіт, кезқұйрық, қаз, үйрек, аққу, тырна, қызғыш, тауқұдірет, шымшық, бозторғай, т.б. мекендейді.

Су торабы

Жер беті суларын ауданның Солтүстік-батыс бөлігі мен Торғай қолатындағы көлдер, Обаған өзенінің жоғарғы салалары, Шилі өзені құрайды. Көлдері: Құсмұрын, Шилі, Қарасор, Аласор, Сұлукөл, Шұбанкөл, т.б.

Халқы

1939	1959	1970	1979	1989	1999	2009	2021
27778	▲61162	▲70371	▼68874	▼66420	▼55338	▼47538	▼40460

Тұрғындар саны – 42 178 адам (2019). Ұлттық құрамы: қазақтар – 51,05%, орыстар – 30,78%, украиндар – 7,41%, немістер – 3,14%, татарлар – 2,11%, шешендер – 1,49%, беларустар – 1,17%, башқұрттар – 0,33%, әзербайжандар – 0,28%, басқа ұлт өкілдері – 2,23%.

Әкімшілік бөлінісі

33 елді мекен 3 ауылдық, 1 кенттік әкімдік пен 9 ауылдық округке біріктірілген:

Әкімшілік бірлік	Орталығы	Елді мекендері	Халқы (2021)
Аманқарағай ауылдық округі	Аманқарағай ауылы	3	▼6791
Әулиекөл ауылдық округі	Әулиекөл ауылы	1	▼10857
Диев ауылдық округі	Диевка ауылы	5	▼1466
Көктал ауылдық әкімдігі	Көктал ауылы	1	▼532
Қазанбасы ауылдық округі	Октябрь ауылы	5	▼1382
Құсмұрын кенттік әкімдігі	Құсмұрын кенті	1	▼6795
Москалёв ауылдық округі	Москалёвка ауылы	2	▼622
Новонежин ауылдық округі	Новонежинка ауылы	3	▼2138
Новосёлов ауылдық округі	Новосёловка ауылы	4	▼1099
Первомай ауылдық әкімдігі	Первомайское ауылы	1	▼502
Сұлукөл ауылдық округі	Юльевка ауылы	3	▼940
Тимофеев ауылдық әкімдігі	Тимофеевка ауылы	1	▼1240
Чернигов ауылдық округі	Черниговка ауылы	3	▼860

Ірі елді мекендері

Елді мекен	Халқы (2021)
Әулиекөл	▼10857
Құсмұрын	▼6795
Аманқарағай	▼6403
Новонежинка	▼1820
Диевка	▼1466
Тимофеевка	▼1240
Черниговка	▼707
Юльевка	▼634
Новосёловка	▼587
Москалёвка	▼583
Қазанбасы	▼564
Көктал	▼532
Первомайское	▼502

Шаруашылығы

Ауданда май, сыра, нан, құрама азық заводтары, шағын тігін және жиғаз фабрикалары, құрылыс-монтаж кәсіпорындары мен тұрмыс қажетін өтеу комбинаттары, баспахана, жол құрылыс кәсіпорыны, автобаза бар. Әулиекөл ауданы негізінен ауыл шаруашылығымен айналысады. Ауыл шаруашылығына жарамды жер аумағы — 1,1 млн га (1997), оның ішінде: 447,8 мың га егістік, 17,7 мың га шабындық, 501,4 мың га мал жайылымы бар. Ауданда негізінен қой, сиыр, жылқы, шошқа өсіріледі, астық, жемшөп, көкөніс, картоп, т.б. егіледі.