Бауыздау қан

Бауыздау қан - бауыздау кезінде ағатын қою қара қан. Бауыздау қан ислам қағидаты бойынша арам саналады, сондықтан оны ислам дінінің әсеріне ұшыраған қазақы ортада азық ретінде тұтынбаған. Кейбір халықтық дәстүрлерде оның ғұрыптық мәні бар. Құдаласу рәсімінде ант берген кезде арнап сойылған қойдың бауыздау қанына құдаласушылар саусақтарын батырысады, бұл туыс, құдандалы болдық деген мәнді білдіреді. Мал союшы бауыздау қаннан кейінгі қанға саусақ ұшын малып, оны тілінің ұшына тигізген соң ғана қан итке беріледі не малдың еті, бауыры қақталып ауыз тиілген соң ғана қан жерге төгіліп, мұқият көміледі. Мұнда алғаш дәм татушы адам - мал иесі ырысым өзімде қалсын деп ырым етіп, өзі бірінші ауыз тиеді.

Алайда көшпелілерде ислам дінінің классикалық канондары толық орнықпағандықтан малдың қанын ас ретінде де емдік мақсатта да пайдалана берген. Тіпті, иттің қанын күйікке тамызып, емдегені жөнінде де мәліметтер кездеседі. Сондай-ақ белгілі бір түсті малдың (мысалы, меңсіз қара қойдың) қанын ауруларға ем болады деп жағады. Ислам діні орныққанға дейін бауыздау қаннан кейінгі қанды және ішек-қарын алынғаннан кейінгі малдың кеуде қуысындағы қанды таза нәрсе ретінде ыдысқа құйып алып, бүйенге ұсақтап турап май қосып, қансоқта немесе шыж-мыж деген тағам әзірлеген. Күні бүгінге дейін қалжаға сойылған қойдың қанын майға араластырып қуырып берсе, жас босанған әйел белін тез көтеріп, тез сақаяды деп санайды. Қой, жылқы қаны түрлі жосын-жоралғыларды атқаруда, айталық анттасу, ала жіпті (арқанды) қию тәрізді ғұрыптарда белгілі маңызға ие болған.