Молда Панах Уағиф

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
(Вагиф Молла Панах бетінен бағытталды)
Навигацияға өту Іздеуге өту
Молда Панах Уағиф
Molla Pənah Vaqif
Туған күні

1717 (1717)

Туған жері

Юхары Салахлы, Сефеви әулеті

Қайтыс болған күні

1797 (1797)

Қайтыс болған жері

Шуша, Қарабах хандығы

Азаматтығы

Сефевид мемлекеті
Қарабах хандығы

Ұлты

әзірбайжан

Мансабы

ақын

Шығармашылық жылдары

1759-1797

Жанры

лирика

Шығармалардың тілі

әзірбайжан тілі

Молда Панах Уағиф (1717, Әзірбайжан, Қазақ ауданы Салақлы ауылы — 1797, Шуша қаласы) — Әзірбайжан ақыны, мемлекет қайраткері. Қарапайым шаруа отбасында туған. Медреседе араб, парсы тілдерін меңгерген. 1759 ж. Шуша қаласында бала оқытып, Молла Панах атанды. Карабах өңірінде Ибраїим ханның уәзірі болды. Шет ел басқыншыларынан қорғану үшін Қарабах, Талыш, Эриван хандықтары арасында ынтымақ одағын құруға қатысты. Вагиф 1797 ж. Қарабахты басып алған Ибрагим ханның жақыны Мұхаммедбек Джеванширдің қолынан қаза тапты. Вагиф Әзірбайжан әдебиетіндегі демократиялық бағытты дамытты. Оның шығармаларына, әсіресе, ашугтар поэзиясының ықпалы зор болды. Оның туындылары классикалық аруз үлгісіндегі мухаммас, ғазал муашштар, мустезад түрінде болып келеді. Сол арқылы ол поэзияны халық ұғымына жақындатты. Сонымен қатар Вагиф адамның ой-сезімін мейлінше терең бейнелеуге мүмкіндік беретін гошма атты өлең түрін енгізді. “Гүл”, “Тырналар”, “Қос сұлудың құрметіне” сияқты көптеген өлеңдері күнделікті өмір қуанышын, махаббат қызығын, түрлі өкініш сезімдерін жырлады. С. Вургун “Вагиф” атты поэма жазды.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том