Гуго Гроций

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту



Гроций Гуго

Гроций Гуго
Дүниеге келгені: 1583 ж. сәуірдің 10 (1583—04—10) (441 жас)
Дельфт, Нидерланд
Қайтыс болғаны: 1645 тамыз 28
Росток, Германия
Ұлты: Голандиялық
Мансабы: юрист мемлекет қайраткері, философ, драматург және ақын

Гроций Гуго (1583-1645) - 90-нан астам мемлекет пен қүқық тарихы теориясына арнаған еңбектері бар. Заң мәні, Гуго Гроцийдің пікірінше, қүқық пен әділеттілік мәселелері; ал саяси ғылым мәні пайда мен дұрыстылық.

  • Мемлекет - ерікті адамдардың жетілген одағы, қүқықтарды және ортақ пайданы іске асыру үшін жасалған. Мемлекетке дейінгі кезең табиғи жағдай деп сипатталады. Яғни, бүл кезеңде жеке меншік болмағанда, адамдар "үлы қарапайымдылықта" өмір сүрген, "мүлік ортақ" болған.
  • Әлеуметтік түрғыдан мемлекет - көпшіліктің азшылыққа қарсы келісімі, әлсіздер мен қаналушылардың әлділер мен күштілерге қарсы одағы.
  • Жоғарғы билік мәні - бүл биліктің қызметі басқа билікке бағынбайды және басқа биліктің шешімі бойынша өзгеруі мүмкін емес. Сонымен, жоғары билік деп егеменді билік түсіндірілген.
  • Жоғарғы биліктің жалпы әкілі - бүтіндей мемлекет, ал іс жүзінде іске асырушы бір немесе бірнеше адам болуы мүмкін. Бүл эр халықтың қалыптасқан заңына байланысты болады.
  • Егемендік - мемлекеттің ерекше белгісі. Мемлекетті басқару түрлерін патшалық билік, белгілі ақсүйектердің билігі, ерікті азаматтардың қауымы, демократиялық республика деп жіктеген.

Жалпы Гуго Гроций басқару түрлеріне аса мән бермеген. Ол қандай басқару болса да адамдардың еркі қалай іске асады соған қарап бағалануы керектігін кәрсеткен. Бірақ соған қарамастан тирандық билікті қолдамаған, ал жеке адамның билігі мен аристократиялық билікті оң, дүрыс деп таныған.[1]

Тағы қараныз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3