Каре (сап түзу)

Жаяу әскер полкінің каресі. «Жаяу әскердің әскери сап түзуді үйрету және айлакерлік ісімен таныстыру», 1647 жыл.

Каре (фр. Carré — квадрат), Карей, Карея — квадрат немесе тіктөртбұрыш түрінде салынған, жаяу әскер құралған әскери тәртіп.

Сап түзудің құрылуы жеке құрам квадрат болып құрылады, яғни төрт жаққа қарап тұрады (мысалы, әр взвод, роталардың өз жақтары болады), ал ортасы бос болады. Тіктөртбұрышты каре құру кезінде, сап түзу үш шеренг болады.

Тарихы

Сап түзудің бұл түрі XVII — XIX ғасырларда түрлі еуропалық әскерлерде қолданылған, әдетте атты әскердің жан-жақтан шабуылына тойтарыс беру үшін қолданылды.

Дегенмен, каре сап түзуде жаяу әскер тығыз орналасқандықтан артиллерия зеңбіректерінің атқылауынан әлсіз болды. XIX ғасырдың екінші жартысында, қарулы күштер жаппай иір ойықты қару-жарақпен жабдықталған кезде, «каре» сап түзуі әскердің үлкен шығынға ұшырауының себебі болды.

Ресей армиясында 1881 жылы жарғымен «каре» алынып тасталды, бірақ басқа мемлекеттер мен елдерде қолданыла берді.

Сенат алаңындағы көтеріліс кезінде желтоқсаншылар «каре» сап түзуін қолданды.

Галерея

• 
  Шарль мен Поль Жирарде. Вайсенфельс түбіндегі ұрыс. Француздардың жаяу әскері кареде орыс атты әскеріне шабуылдауда. XIX ғасыр суреті.
• 
  Петер фон Гесс. Қызыл түбіндегі шайқас. Генерал Д. П. Неверовскийдің ерлігі. Ұрыста болмаған жаяу әскер каредеатты әскердің соққысын оңай тойтарыс беруде.
• 
  Петер фон Гесс. Бородино шайқасы. Суреттің ортасында жараланған П.И. Багратион және оның қасында П.П. Коновницын ат үстінде отыр. Қашықтықта лейб-гвардияның каресі көрінеді.
• 
  1860 жылы Солтүстік Америкадағы азаматтық соғыс кезіндегі каре.
• 
  АҚШ-тың ұлттық гвардиясының каресі, 1918 жыл.

Тағы қараңыз

• Фаланга
• Шилтрон
• Баталия
• Батальон

Әдебиет

• Barker, A.J. (1971), Rape of Ethiopia, 1936, New York: Ballantine Books
• Каре // Кальяри — Коалиционные войны. — СПб. ; [М.] : Тип. т-ва И. Д. Сытина, 1913. — С. 389—390. — (Военная энциклопедия : [в 18 т.] / под ред. К. И. Величко [и др.] ; 1911—1915, т. 12).