Тамбора

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Тамбора (индон. Tambora, Tomboro) — индонезиялық Сумбава аралындағы  қатпарлы жанартау ретінде белгілі жанартау. Малай архипелагтарындағы Кіші Зонд аралдары тізбегіне кіреді. Сумбава  мұхит қатпарлары матнтияға тиетін жерде орналасқан. Осылайша Тамбора жанартауының астында субдукация зонасы орналасқан. Бұл жанартаудың өсуіне әсер етіп, былтырғы жылы оның биіктігі 4300 метрді құрады және бұл оны Малай архипелагындағы ең биік шыңдарының қатарына кіргізді. Жанартау ішіндегі үлкен магмалық камера ұзақ уақыт бойы жанартау белсендігі үлкен күшке йе болып, оның атқылуына әсер етпегенше толып отырды. 

VEI шкаласы бойынша 1815 жылы жанартау атқылауы б.з 180 жылы болған Таупа алып жанартауымен сай келетіндей 7 баллды құрады. Шығарылған материалдың көлемі бойынша есптегенде Тамбораның атқылауы 150-180 куб метрді алып, 1815 жылы адамзат тарихындағы ең үлкен жарылыстардың бірі болды. 

Географиялық жағдайы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тамбора Кальдерасы
Сумбава Топографиялық картасы; Тамбора кальдерасы солтүстік түбекте орналасқан.  
Күл түске аудандарды айқындайтын карта (қызылмен белгіленен))

Дереккөздерде[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөз қатесі: <ref> tag with name "Sensus" defined in <references> is not used in prior text.
Дереккөз қатесі: <ref> tag with name "Raffles" defined in <references> is not used in prior text.