Ниобий кентастары

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

НИОБИЙ КЕНТАСТАРЫ – құрамынан ниобий металы бөліп алынатын табиғи-минералды шикізат. Ниобий кентастарында әр түрлі мөлшерде тантал қоспасы болады. Егер Nb2O5:Ta2O5>20:1 болса, ол тек Ниобий кентастары, ал Nb2O5:Ta2O5 3:1-ден 20:1-ге дейінгі шамада болса, тантал-Ниобий кентастары аталады. Ниобий кентастарының басты минералдары (жақша ішіндегі цифрлар Nb2O5-тің %-дық мөлшері): колумбит (50 – 76%), пирохлор (40 – 70%), фергусонит (38 – 58%), эвксенит (21 – 34%), лопарит (7 – 20%), ильменорутил микролит, перовскит. Түп жыныстар кендеріндегі Nb2O5-тің ең төм. мөлш. 0,15 – 0,2%-дан кем болмауы, ал қорымдарда 0,10 – 0,15 кг/м3-тен төмен болмауы керек. Өндірістік Н. к. магмалық пегматиттік, метасоматик., пневматолиттік гидротермалдық, экзогендік типтерге бөлінеді. Магмалық кендердегі Nb2O5 мөлш. 0,2%-дай, ал Nb2O5:Ta2O5=10:1 шамасында болады. Метасоматик. кендер альбиттенген граниттерге және карбонатиттерге ажыратылады. Карбонатит кендеріндегі Nb2O5-тің мөлш. 0,2 – 1,0% не одан да жоғары, ал пирохлор альбиттерінде 0,1 – 0,2%-дай болады. Дүниежүзі ниобий қорының 70%-дайы пирохлор карбонатиттерінде орналасқан. Ниобий кентастары ашық әдіспен өндіріледі. Кен гравитац., флотац. әдістер және эл.-магн., электрстатик., радиометр. сепарациялау арқылы байытылады. Ниобий кентастары Қазақстанда Шығыс Қазақстан, Көкшетау гранитоидтары мен олардың пегматиттерінде және олардан түзілген қорымдарда кездеседі.