Таулы жердегі тактикалық бүркеніш

Таулы жердегі тактикалық бүркеніш — таулы жердегі ұрыс қимылдарын жүргізу кезіндегі тактикалық бүркеніш әскерлердің тұтқиылдан қимыл жасау және олардың ұрыстық қабілеттілігін сақтау мақсатында ұйымдастырылып жүзеге асырылады.

Ұрысты дайындау кезіндегі және оның барысындағы тактикалық бүркеніштің міндеттері өз бөлімшелерінің көзге шалынбауын қамтамасыз етіп, оның жеке құрамы, жергілікті жер жағдайы мен ұрыс мәнісі туралы қарсыласты есебінен жаңылдыру болып табылады.

Тактикалық бүркеніш үздіксіз, сенімді, әр түрлі және белсенді болуы керек. Бөлімшеде тактикалық бүркеніш шаралары, әдетте, өз күш құралдарымен орындалады. Бөлімше командирі, әдетте, тактикалық бүркенішті ұйымдастыру кезінде тактикалық бүркеніш жөніндегі негізгі шараларды, олардың көлемін және орындау уақыты мен ретін, бүркемелеу шараларын жүзеге асыру үшін бөлінген күштер мен құралдарды, бөлімшелердің бүркеніш төртібін сақтау ретін көрсетеді.

Көзге түспеуді қамтамасыз етудің негізгі тәсілі бөлімшелер мен объектілерді бүркемелеу болып табылады. Ол өскерлердің қимылы мен орналасуын әйгілейтін белгілерін әлсірету немесе жоюға негізделіп, жергілікті жердің бүркеніш қасиеттерін пайдалану және аэрозольды (түтінді), жер материалдарын, бүркеніштің табельді құралдарын қолдану, қару-жарақ, пен техниканың түрін өзгерту және пішінін бұзу, қару-жарақ пен техниканы қоршаған заттардың түсіне үйлестіре бояу, әскерлерді қарсыластын барлау құралдарының әрекеті туралы уақытында хабардар ету, әскерлерді жасырын басқару ережелерін және аудандардағы немесе позициялардағы іс әрекеттің бекітілген тәртібін сақтау, бүркеніш тәртібінің талаптарын бұлжытпай орындау арқылы жүзеге асырылады.

Қарсыластың жоғары дәлдікті қаруынан қорғау мақсатында орлар, биіктіктің кері ылдилары, радиолокациялық қалқалы алқаптар және жергілікті жердің басқа да бүркеніш қасиеттері қолданылады.

Қарсыластың басқарылатын және өздігінен бағытталатын оқ-дәрілерінен жаяу әскердін ұрыс машиналары мен танкілерін жасыру үшін техниканы қоршаған жердің түсіне сәйкес бояп түсін өзгертеді, жылу беретін машиналардың үстіне жылу шашырататын экрандар орнатады.

Қарсыласты есебінен жаңылдыру демонстрациялық қимылдар (жалған бағыттарда, аудандарда нақты бөлімшелердің әрекетін әдейі көрсету) және имитациямен (еліктеу) бөлімшелердің жалған әбъектілері мен аудандарын жасау және оларды бар етіп көрсететін деп әигілеу белгілері арқылы қайта көрсету жолымен жүзеге асырьшады.

Бұл бүркемелеу тәсілдері ұрыс мәніне сәйкес жүзеге асырылуы керек. Әдетте, олар аға бастықтың рұксатымен жүзеге асырылады.ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы: «Мектеп» ААҚ, 2001 жыл</ref>