Мұхаметжан Баймағамбетов

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Баймағамбетов Мұхаметжан (1816 - 18.4.1896, Ақтөбе уезі, Түзтөбе болысы) — генерал- майор, Кіші жүздің Орта бөлігінің билеуші сұлтаны. Айшуақ ханның немересі, Әбілқайыр ханның шөбересі. Әкесі Баймағамбет сұлтанның саясаты мен қозғалысына жастайынан араласты. Исатай Тайманұлы көтерілісін басуға қатысқаны үшін оған 1839 ж. хорунжий, Хиуа жорығына аттанған әкесінің орнына Батыс бөліктің (қазіргі Батыс Қазақстан, Атырау облыстары) өкімі міндетін атқарғаны үшін 1841 ж. сотник дәрежесі берілді. 1847 ж. Әулие Анна, 1857 ж. Әулие Станислав ордендерімен марапатталып, өмірінің ақырында 1- дәр. «Анна» орденіне дейінгі Ресейдің жоғары наградаларына ие болды. 8-қазақ дистанциясының бастығы қызметін атқарды. 1846 ж. Маңғыстауда Ново-Петровск бекінісін (қазіргі Форт-Шевченко қаласы) салу кезінде жүк жеткізуге көмегі үшін әскери старшина, 1853 ж. орыс әскерінің Ақмешіт жорығына қатысып, қоқан- дықтардың қазақ жеріне салған бекінісіне шабуыл кезіндегі ерлігі үшін подполковник шенін иеленді. 1855 ж. 15 желтоқсанда Орынбор әкімшілігінің ұйғарымымен Кіші жүздің Орта бөлігінің екімі қызметіне кірісіп, Ветлянск форпостына ордасын тікті. Әлденеше рет Петербург пен Мәскеуде болып, орыс патшаларына тікелей танылды. 1847 ж. әкесі Баймағамбет сұлтанның нөкерінде болғанда I Николай- дың, 1859 ж. құрамында күйші Дәулеткерей, батыр Есет Көтібарұлы секілді белгілі адамдар депутациясымен барғанда II Александрдың қабылдауында болды. 1869 ж. өкім қызметінен отставкаға шықты. Оған 1200 рубльдік зейнетақы тағайындалды. Түрлі әскери жөрықтарға қатысқаны, ел басқарудағы еңбегіне орай ген.-майор атағын алды. 1891 ж. болашақ император, ханзада II Николайдың Орынборға, Оралға келген сапарында ел ақсақалы ретінде қазақ тілінде құттыктау сөз сөйледі. [1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8