Г

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
  Қазақ кирил әліпбиі  
-{Аа}- -{Әә}- -{Бб}- -{Вв}- -{Гг}- -{Ғғ}- -{Дд}-
-{Ее}- -{Ёё}- -{Жж}- -{Зз}- -{Ии}- -{Йй}- -{Кк}-
-{Ққ}- -{Лл}- -{Мм}- -{Нн}- -{Ңң}- -{Оо}- -{Өө}-
-{Пп}- -{Рр}- -{Сс}- -{Тт}- -{Уу}- -{Ұұ}- -{Үү}-
-{Фф}- -{Хх}- -{Һһ}- -{Цц}- -{Чч}- -{Шш}- -{Щщ}-
-{Ъъ}- -{Ыы}- -{Іі}- -{Ьь}- -{Ээ}- -{Юю}- -{Яя}-

Г, г — кириллицаға негізделген әліпби әрпі.

Тіл ортасының қатты таңдайға тиіп, кері қайтуы әрі дауыс шамалдығының қатысуы арқылы жасалатын ұяң дауыссыз дыбысты таңбалайтын әріп.

Қазақ тілінде Г дыбысы тек қана жіңішке дауыстылармен (ә, е, ү, ө, і) тіркесіп айтылады (тегеш, өгіз). Г дыбысы сөздің басында сирек қолданылады (гүл, гауһар). Сөз басындағы К, алдында басқа сөз болса Г-ға айналады. Мен келдім-(айтылуы: мен гелдім). Қазақтың байырғы сөздерінің аяғында келмейді, бірақ кейбір термин сөздердің соңында кездесіп, сөйлегенде "к" болып естіледі: жазылуы - педагог, айтылуы - педагок[1][2].

Кодтар кестесі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Код Регистр Ондық
код
16-лық
код
8-дік
код
Екілік код
Юникод Бас 1043 0413 002023 00000100 00010011
Кіші 1075 0433 002063 00000100 00110011
ISO 8859-5 Бас 179 B3 263 10110011
Кіші 211 D3 323 11010011
KOI 8 Бас 231 E7 347 11100111
Кіші 199 C7 307 11000111
Windows 1251 Бас 196 C3 303 11000011
Кіші 227 E3 343 11100011

HTML жүйесінде бас әріп «Г»-ны &#1043 немесе &#x413, ал кіші «г» әріпін - &#1075 немесе &#x433 деп белгілейді.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 2 том
  2. Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962