Индукция

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Индукция(лат. іnductіo – ой салу, бағыттау) – тұрақты магнитті өрісте қозғалғанда немесе айналасындағы магнитті өрістің өзгеруі кезінде өткізгіштің бойындағы электр қозғаушы күштің қозуы. Тамақ өнімдерінің құрамындағы судың әсерінен оларды осындай жолмен қыздыруға болады. [1]

Индукция— білімнің жеке пайымдаулардан жалпы қағидаларға қарай ауысуы болып табылады. Индукция дедукциямен тығыз байланысты болады. Психологияда индукциялық пайымдаулардың дамуы мен бұзылуы зерттеледі.

  • Жекеден жалпыға қарай дамитын логикалық ой тұжырымы.
  • Нейрофизиологияда тітіркену нәтижесінде пайда болған алғашқы қозу ошағының маңындағы аймақтарға тарауы.[2]

Индукция - жеке үй-жайлар негізінде жалпы қорытынды алуға әкелетін логикалық қорытынды. Гипотезалар мен ғылыми жаңалықтарды тұжырымдаудың негізгі әдісі. [3]

Сонымен қатар, математикалық индукция әдісімен математикалық дәлелдер мен анықтамалардың әдісі, жеке (дербес) жағдайлардағы пайымдаулардан қандай да бір заңдылықты байқап, оның тура болатынын дәлелдейді.[4]

Педагогикалық жүйеде индукция - жаңалықтар ашудың негізгі логикалық құралы. Балалардағы жаңалықтар ұйымдастырушылық-педагогикалық құралдарда әзірленген: материалды таңдау, сабақты ұйымдастыру, жетекші сұрақтар, мұғалім дайындаған проблемалық жағдайлар немесе сабақ барысында импровизация нәтижесінде қалыптасады және тұжырымдалады. [3]

Бринкерхов Д., Уейтс Р., Ортега С. сынды ғалымдардың пайымдауынша, индукция - эмпирикалық тұрғыдан бақыланатын заңдылықтарды ескере отырып теориялар жасау арқылы деректен теорияға көшу процесі.[5]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақ тілі терминдер сөздігі I том
  2. Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7
  3. a b Лубенко В. В., Алаторцева В. Н. Индукция и дедукция в педагогической системе //Наука, техника и образование. – 2014. – №. 6 (6). – С. 81-85.
  4. Қазақ тілінің кірме сөздер сөздігі / Құрастырғандар: Ш. Құрманбайұлы, С.Исақова, Б.Мизамхан және т.б. Алматы: «Ұлттық аударма бюросы» қоғамдық қоры, 2019. – 596 б.
  5. Бринкерхов Д., Уейтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, 9-басылым. Алматы: Ұлттық аударма бюросы, 2018 жыл -464 б.