Иоганна Дональ
| Иоганна Алоизия Дональ нем. Johanna Aloisia Dohnal | |
 Дональ 2007 жылы | |
| Өмірбаяны | |
|---|---|
| Партиясы | Аустрияның Социал-демократиялық партиясы |
| Дүниеге келуі | 19 ақпан 1939 Вена, Германия |
| Қайтыс болуы | 20 ақпан 2010 (71 жас) Граберн, Холлабрунн, Төменгі Аустрия |
| Жерленді | Вена орталық зираты |
| Туған кездегі есімі | нем. Johanna Aloisia Dietz |
| Сайты | https://www.johanna-dohnal.at/ |
| Қызмет еткен жылдары | 1957—1995 |
өңдеу  |
|
Иоганна Алоизия Дональ (нем. Johanna Aloisia Dohnal; 14 ақпан 1939, Вена — 20 ақпан 2010, Граберн, Төменгі Аустрия) — аустриялық саяси және қоғам қайраткері, ол әртүрлі уақытта Вена қалалық кеңесінің мүшесі және Вена Ландтагының депутаты, Аустрия парламентінің төменгі палатасының мүшесі, сондай-ақ Аустрияның үш федералды үкіметінде федералды министр, соның ішінде Аустрияның әйелдер істері жөніндегі алғашқы федералды министрі болған[1].
Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Иоганна Дитц Венада дүниеге келген және Пенцингте әжесімен қолында өскен, онда ол бастауыш және орта мектепте оқыған[2]. Дитц қаржылық қиындықтарға байланысты жасөспірім кезінде жоғары білім ала алмаған, ал 1953 жылдан бастап ол «өндірістік кеңсе қызметкері» болып оқып, жұмыс істеді.18 жасында Иоганна Дитц Франц Дональға тұрмысқа шықты, олар 19 жылдық некеден кейін ажырасып кетті.Иоганна Дональ екі баланы дүниеге әкелді — ұлы Роберт (1959-2008) және қызы Ингрид (1961).2010 жылдың 22 қаңтарында Дональ және оның ұзақ уақыттық серіктесі Аннемари Ауфрейтер ( нем. Annemarie Aufreiter ) Аустрияның тиісті заңы «Аустриядағы бір жынысты некелер» күшіне енгеннен кейін көп ұзамай, азаматтық серіктестікке тіркелді.Бір айдан кейін Дональ ұзақ мерзімді жүрек ауруынан кейін қала сыртындағы үйінде қайтыс болды.Иоганна Дональ Вена орталық зиратында жерленген[3].
Қоғамдық-саяси қызметі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- 1957 жыл — Аустрияның Социал-демократиялық партиясына кіру, саяси мансаптың басталуы;
- 1969 — Пенцинг қалалық кеңесінің мүшесі;
- 1971 жыл — Пенцинг социалистерінің төрағасы болып сайланды;
- 1972 ж. — СДПА-Венаның бірінші әйел хатшысы;
- 1973-1979 — Вена қалалық кеңесінің мүшесі және Вена Парламентінің депутаты;
- 1978 жыл — әйелдер мен балаларға осал жағдайда көмек көрсету қауымдастығын құру туралы жарғы қабылдауға бастамашы болды (нем. Das Verein «Soziale Hilfen für gefährdete Frauen und Kinder»);
- 1979-1990 жылдары — Бруно Крейский, Фред Зиновац және Франц Враницкий үкіметтеріндегі Аустрияның Федералды канцлері аппаратындағы әйелдер істері жөніндегі мемлекеттік хатшы;
- 1980 жыл — конференцияның вице-президенті — Копенгагендегі 2-ші Дүниежүзілік әйелдер конгресінде Аустрия делегациясының басшысы;
- 1987 жыл — СДП төрағасының орынбасары;
- 1987-1995 — Аустриялық социалистердің басшысы;
- 1990-1995 — Франц Враницкийдің үшінші және төртінші Үкіметіндегі әйелдер істері жөніндегі федералды министр;
- 1991-1994 — федералды кеңседегі әйелдер саясатын үйлестіруге жауапты;
- 1993 — «Соғыс құрбандары: зорланған әйелдер» науқанын бастады (нем. «Kriegsopfer: Vergewaltigte Frauen») бұрынғы Югославиядағы әйелдер мен балаларға көмек;
- 1993 — БҰҰ-ның Адам құқықтары жөніндегі конференциясының әйелдер құқықтары жөніндегі комитетінің басшысы;
- 1994 — Аустрия ұлттық кеңесінің мүшесі.
- 1995 жылдан бастап Иоганна Дональ Аустрия үкіметінен мерзімінен бұрын шығарылып, үлкен саясаттан кетті, одан соң өзін әлеуметтік және спикерлік жұмыстарға арнады, соның ішінде Вена университетінде (1995/1996) және Инсбрук университетінде (2007/2008).
Мараппаттары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- 1992 — «Жыл әйелі» (журналистік тану).
- 1994 ж. — «Аустрия Республикасына сіңірген еңбегі үшін» үлкен алтын медалі.
- 2005 — «Вена азаматы» атағы (Венаның құрметті азаматтығынан кейінгі екінші маңызды қалалық марапат).
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Әдебиеттер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Johanna Dohnal. Erika Thurner Innensichten österreichischer Frauenpolitiken: Innsbrucker Vorlesungen. — Инсбрук. : StudienVerl., 2008. — 227 с. — ISBN 978-3-7065-4636-2.
- Maria Mesner und Heidi Niederkofler Johanna Dohnal: ein politisches Lesebuch. — Вена. : Mandelbaum-Verl., 2013. — 294с. — ISBN 978-3-85476-407-6.
- Alexandra Weiss/Erika Thurner Johanna Dohnal und die Frauenpolitik der Zweiten Republik: Dokumente zu einer Pionierin des österreichischen Feminismus. — Вена. : Promedia, 2019. — 240. — ISBN 978-3-85371-454-6.
- Astrid Petrson Österreichische Spitzenpolitikerinnen in den 1960er bis 1980er Jahre: Der Aufstieg in die Spitzenpolitik. — Саарбрюккен. : AV Akademikerverlag, 2014. — N/a. — ISBN 978-3-639-72538-4.