Полиция

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Алматы қаласындағы полиция көлігі
A.
Германиядағы полиция
Германия полицейі
Неаполь полицейі

Полиция (ағылш. police; гр. politeia —мемлекеттік істерді басқару; басқарма;фр. Police, от көне грекше: ἡ πολιτεία — мемлекет, қала) — қоғамдық тәртіпті сақтау, қылмыспен күресу, мемлекет пәрменін орындату, халық пен мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамасыз ету, қоғамдық және мемлекеттік құрылысты қорғау міндеттері жүктелген мекемелер мен лауазымдардың және әскерилендірілген жасақтардың жиынтық атауы.

16 — 17 ғасырларда Еуропа елдерінде қоғамдық тәртіпті сақтау органдары Полиция деп аталды. Ресейде “Полиция” термині 18 ғасырдың басында қолданылды. 1718 жылдан бастап Ресей қалаларында ген.-полицмейстер лауазымы белгіленді. Нәтижесінде Полиция департаментіне бағынатын орт-тандырылған, тұтас Полиция органдарының жүйесі пайда болды. Полиция департаменті 1917 ж. жойылды.

Қазақстанда тәуелсіздік алғаннан кейін милиция органдарының атауы Полиция болып өзгертілді. ҚР ішкі істер органдарының жүйесінде әкімшілік, криминалдық, әскери, көші-қон, жол, күзет Полициялары бар. Қаржы Полициясы өз алдына органдар жүйесін құрайды.[1]

Полиция саны бойынша елдері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Полиция бойынша елдер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әр түрлі елдердегі атаулары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  • Албания — policia
  • Беларусь — міліцыя (паліцыя)
  • Болгария, Қазақстан, Ресей — полиция
  • Босния және Герцеговина, Латвия, Хорватия — Policija
  • Британофондар (Аустралия және басқа Британ Ынтымағы, АҚШ), Барбадос, Ботсвана — police
  • Германофоны (Австрия, Германия) — Polizei
  • Италия — polizia
  • Испанидад (Аргентина, Боливия, Испания және т.б.) — policía
  • Лузофоны (Ангола, Бразилия, Португалия) — polícia
  • Македония — полицијата
  • Нидерланды — politie
  • Норвегия — politiet
  • Польша — policja
  • Украина — поліція
  • Финляндия — poliisi
  • Франкофония (Франция) — gendarmerie
  • Швеция — polis
  • Эстония — politsei
  • Әзірбайжан, Бруней — polis
  • Алжир, Бахрейн — الشرطة (транскрипциясы te`shurto)
  • Армения — ոստիկանությունը (тр. vostikanut’yuny)
  • Бангландеш — পুলিশ (тр. puliśa)
  • Вьетнам — Cảnh sát
  • Иран — پلیس
  • Израиль — משטרה (тр. миштара)
  • Қытай — 警方 (тр. Jǐngfāng — цинфан)
  • Корея — 경찰 (тр. gyeongchal — кёнч’аль)
  • Монголия — цагдаа
  • Таиланд — ตำรวจ (тр. Tảrwc)
  • Жапония — 警察 (тр. keisatsu — кэйсацу)

Тағы қараңыз

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Орысша-қазақша заңдык түсіндірме сөздік-анық тамалық. - Алматы: «Жеті жарғы» баспасы, 2008 жыл. ISBN 9965-11-274-6

«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том

Сілтемелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Үлгі:Еуропа елдері бойынша Полиция