Антрацен
Антрацен, С14Н10 — ароматты көмірсутектер класындағы органикалық қосылыс.
Физикалық қасиеттер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Таза күйінде 1867 ж. алғаш рет алып зерттеген - академик Ю.Ф.Фрицш.
Түссіз кристалдар, балқу t 218° C, қайнау температурасы 340° C, тығыздығы 1.25; молярлық массасы = 178.23.
Суда ерімейді, ацетонитрил және ацетонда аз ериді. Қыздырғанда бензолда ериді.
Химиялық қасиеттері[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Химиялық белсенділігі жоғары.
Химиялық қасиеттерімен нафталинге ұқсас. Айырмашылығы - қосылу және тотығу реакциялары жеңіл өтеді.
Молекулалары бір қатарда орналасқан, конденсацияланған 3 бензол ядросынан тұрады.
Көбіне химиялық реакцияларды антраценнің орталық ядросы әрекеттеседі.
Электрофилды ауысу "9" және"10" нүктелерінде болады. Нәтижесінде антроцен оңай тотығып, антрахинон шығады C14H8O2.
Антрахинон
Қолдануы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Техникада Антраценді тас көмір қара майынан қайнатып бөліп алады. Антрацен антрахинондық бояғыштарды синтездеуде негізгі зат, антрахинон алу үшін қолданылады[1].
Қызықты дерек[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Антрацен молекуласы — жұлдызаралық қеңістікте табылған ең ірі молекула.[2].
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Gerd Collin, Hartmut Höke and Jörg Talbiersky "Anthracene" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, Wiley-VCH, Weinheim, 2006.
- ↑ Антраценовый космос: Органика в пространстве — Популярная механика Мұрағатталған 23 ақпанның 2014 жылы.
- “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998